Όταν το Πολιτικό Γραφείο της Κίνας, η 25μελής επιτροπή που εποπτεύει το Κομμουνιστικό Κόμμα, συνήλθε πέρυσι τέτοια εποχή για να μελετήσει την οικονομία, οι κυβερνήτες της Κίνας έδειχναν αρκετά σίγουροι.
Ο ετήσιος στόχος τους για την ανάπτυξη ήταν εύκολα επιτεύξιμος, ενώ παρέμειναν αμετακίνητοι στη θέση τους να πατάξουν περαιτέρω τους υπερβολικούς εργολάβους ακινήτων της χώρας. Καθώς ο Economist όδευε προς εκτύπωση, το Πολιτικό Γραφείο ετοιμαζόταν να συνεδριάσει και πάλι. Όμως, αυτή τη φορά η οικονομία φαίνεται αρκετά διαφορετική.
Οι προσπάθειες της Κίνας να πατάξει κάθε ξέσπασμα του Covid-19 έχουν κατά διαστήματα παραλύσει την παραγωγή και την κατανάλωση πολύ πιο μόνιμα. Οι απελπισμένοι εργολάβοι έχουν σταματήσει να εργάζονται σε προπωλημένα διαμερίσματα – και οι «πληγέντες» αγοραστές κατοικιών αρνούνται να πληρώσουν τα στεγαστικά τους δάνεια μέχρι να συνεχιστεί η κατασκευή.
Η κατάσταση έχει φέρει σε δύσκολη θέση τους κυβερνήτες της Κίνας. Φαίνονται αποφασισμένοι να επιμείνουν στην πολιτική τους για μηδενικό Covid, ενώ θα ήθελαν αναμφίβολα να παραμείνουν συνεπείς απέναντι στον επίσημο στόχο τους για αύξηση του ΑΕΠ «γύρω στο 5,5%». Παράλληλα, έχουν αντιληφθεί ότι δεν μπορούν να πετύχουν και τα δύο, εκτός, βέβαια, αν πειράξουν τα στοιχεία για την ανάπτυξη.
Κάτι τέτοιο δεν είναι πέραν της ιδιοσυγκρασίας τους. Βέβαια μέχρι στιγμής υπάρχουν ελάχιστα σημάδια ότι συμβαίνει. Τα πιο πρόσφατα στοιχεία έδειξαν ότι το δεύτερο τρίμηνο η οικονομία αναπτύχθηκε μόνο κατά 0,4% σε σύγκριση με ένα χρόνο νωρίτερα. Αυτό ήταν όχι μόνο κακό, αλλά χειρότερο από ό,τι ανέμεναν όσοι προβαίνουν σε προβλέψεις. Σε μια μεγάλη τηλεδιάσκεψη τον Μάιο, ο Li Keqiang, ο πρωθυπουργός της Κίνας, προέτρεψε τους τοπικούς αξιωματούχους να κάνουν περισσότερα για την οικονομία, αλλά, παράλληλα, τους προειδοποίησε να αναζητούν την αλήθεια από τα δεδομένα, τηρώντας τους στατιστικούς κανονισμούς.
Όταν ο ίδιος ήταν τοπικός αξιωματούχος στη βορειοανατολική επαρχία Λιαονίνγκ, ο κ. Li αναζητούσε την αλήθεια για την οικονομία της επαρχίας βάσει τριών συγκεκριμένων στοιχείων: την κατανάλωση της ηλεκτρικής ενέργειας, των εμπορευματικών μεταφορών μέσω των σιδηροδρόμων της και το ποσό των δανείων που εκταμιεύονταν από τις τράπεζές της. Θεωρούσε ότι αυτοί οι δείκτες ήταν πιο αξιόπιστοι από τα επίσημα στοιχεία του ΑΕΠ.
Σε παρόμοιο πνεύμα, οι John Fernald, Eric Hsu και Mark Spiegel της Federal Reserve Bank του Σαν Φρανσίσκο κατέδειξαν ότι ένας συνετός συνδυασμός οκτώ εναλλακτικών δεικτών (συμπεριλαμβανομένης της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας, των σιδηροδρομικών εμπορευματικών μεταφορών, των λιανικών πωλήσεων και των προσδοκιών των καταναλωτών) κάνει αρκετά καλή δουλειά στην παρακολούθηση των οικονομικών διακυμάνσεων της Κίνας. Επτά από αυτούς τους δείκτες (όλοι εκτός από την καταναλωτική εμπιστοσύνη) έχουν ήδη επικαιροποιηθεί για τους τρεις μήνες από τον Απρίλιο έως τον Ιούνιο, και, επομένως, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη διασταύρωση του πιο πρόσφατου επίσημου αριθμού ανάπτυξης.
Ο υπολογισμός μας δεν έχει σχεδιαστεί να δείξει αν η Κίνα έχει συστηματικά υπερβάλει αναφορικά με την αύξηση του ΑΕΠ τις τελευταίες δύο δεκαετίες, μπορεί όμως να ανιχνεύσει αν η αναφερόμενη ανάπτυξη είναι πιο κοντά στην υποκείμενη τάση της απ’ ό,τι θα έπρεπε, δεδομένου του πόσο πολύ έχουν απομακρυνθεί οι άλλοι επτά δείκτες από τις δικές τους συνήθεις τροχιές. Τα αποκαρδιωτικά στοιχεία για τις λιανικές πωλήσεις και τις κατασκευές το δεύτερο τρίμηνο ήταν, για παράδειγμα, πολύ έξω από τον κανόνα. Αλλά αυτά τα συγκλονιστικά στοιχεία αντισταθμίστηκαν εν μέρει από τα αξιοσέβαστα νούμερα στις σιδηροδρομικές εμπορευματικές μεταφορές και τις εξαγωγές.
Συνολικά, οι δείκτες αυτοί υποδηλώνουν ότι το επίσημο μέτρο ανάπτυξης ήταν ειλικρινές. (Είναι συνεπείς με την αύξηση του ΑΕΠ που είναι, αν μη τι άλλο, λίγο υψηλότερο από το 0,4% που αναφέρθηκε). Η προσέγγισή μας δεν μπορεί να αποκαλύψει κάθε είδους στατιστική απάτη, αλλά υποδηλώνει ότι η Κίνα δεν κατέβαλε καμία επιπλέον προσπάθεια να παραποιήσει τα στοιχεία το δεύτερο τρίμηνο, παρά την ασυνήθιστη ασχήμια της περιόδου. Οι κυβερνήτες της Κίνας θέλουν να καταπολεμήσουν την ύφεση, τον ιό και τις αμφιβολίες για τα στοιχεία της χώρας τους. Στα δύο τελευταία κάνουν καλύτερη δουλειά από ό,τι στο πρώτο.