Μετάφραση: Αντώνης Χρυσουλάκης
Ωστόσο, δεν υπάρχει τίποτα απλό σχετικά με το πώς κατέληξαν εδώ. Στις αρχές της επίθεσης της Ρωσίας στην Ουκρανία, ένας πύραυλος προσγειώθηκε στο σπίτι τους στην πόλη Σεβεροντονέτσκ στην ανατολική περιοχή Ντονμπάς. Τα αγόρια και η μητέρα τους, Olena Sielihzjanova, τυφλώθηκαν και υπέστησαν τραύματα στο πρόσωπο. Τους έβγαλαν από το κτίριό τους και στη συνέχεια, υπό αυστηρά μέτρα ασφαλείας, έκαναν το επικίνδυνο ταξίδι των 1.300 χιλιομέτρων σε όλη την Ουκρανία προς το Λβιβ.
Εκεί, η οφθαλμίατρος Dr Nataliya Preys αναγνώρισε τη σοβαρότητα της κατάστασής τους και τους μετέφερε στον πρώην καθηγητή της στο Λούμπλιν, τον κορυφαίο οφθαλμίατρο της Πολωνίας Robert Rejdak, για άμεση θεραπεία.
Όταν τους συνάντησε η δημοσιογράφος του BBC για πρώτη φορά στις αρχές Απριλίου, και οι τρεις τους είχαν μόλις υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση για τη διάσωση της όρασης που διεξήχθη από τον καθηγητή Rejdak και την ομάδα του στο Ανεξάρτητο Δημόσιο Κλινικό Νοσοκομείο Νο 1, που ανήκει στο Ιατρικό Πανεπιστήμιο του Λούμπλιν.
«Πολύ ζωηρός»
Η οικογένεια ήταν εξαιρετικά ευάλωτη, αλλά η Olena ήθελε να ειπωθεί η ιστορία της. Η ομάδα των δημοσιογράφων πέρασε πολύ χρόνο για να κερδίσει την εμπιστοσύνη των διδύμων.
«Τα αγόρια τα πάνε καλά», λέει η Olena. Και συνεχίζει: «Φαίνονται ακόμα τα σημάδια από τα θραύσματα, αλλά είναι πολύ ζωηρά – στην πραγματικότητα, είναι πολύ ζωηρά! Τους αρέσει να παίζουν με άλλα παιδιά. «Κάνουν φίλους σχετικά εύκολα. Αυτό μου δίνει ελπίδα ότι θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε τη δύσκολη εμπειρία μας. Πρέπει να βασίζομαι σε αυτό».
Εκτός από την ψυχολογική υποστήριξη, η οικογένεια έχει λάβει πρακτική βοήθεια από την πόλη του Λούμπλιν, η οποία της παρείχε στέγη και επίδομα διαβίωσης.
Πολλαπλές επεμβάσεις
Όλοι τους χρειάστηκαν επίσης μια σειρά από περίπλοκες επεμβάσεις. Ο Nazar έχασε το δεξί του μάτι και ο καθηγητής Rejdak εξηγεί πώς προμηθεύτηκαν ένα προσθετικό μάτι από τις ΗΠΑ, το οποίο κινείται και έτσι δύσκολα διακρίνεται από ένα πραγματικό μάτι.
Το προσθετικό μάτι ήταν ζωτικής σημασίας για να μην παραμορφωθεί το πρόσωπο του Nazar καθώς μεγαλώνει, λέει ο γιατρός. Το αριστερό μάτι του Nazar χειρουργήθηκε επίσης και τώρα έχει τέλεια όραση.
Ο Τιμούρ, ο πιο ντροπαλός από τους δύο, χρειάστηκε επίσης χειρουργική επέμβαση και στα δύο μάτια. Αν και το δεξί του μάτι σώθηκε, είχε υποστεί πολύ μεγάλη ζημιά και σήμερα έχει μόνο 10% οπτική οξύτητα.
Το αριστερό του μάτι είχε επιπλοκές από μετατραυματικό καταρράκτη και έχει οπτική οξύτητα 60%. Χρειάζεται γυαλιά, αλλά ο καθηγητής Rejdak πιστεύει ότι η όρασή του θα βελτιωθεί σε σημείο που δεν θα τα χρειάζεται πια όταν μεγαλώσει. Η Olena, στην οποία ο καθηγητής Rejdak αφαίρεσε ένα θραύσμα γυαλιού από το μάτι της, έχει τώρα πλήρη όραση.
Το σπασμένο πόδι της έχει επουλωθεί, της έχουν αφαιρεθεί αρκετά δόντια που υπέστησαν ζημιά από την έκρηξη και θα της προσφερθεί πλαστική χειρουργική επέμβαση για τα σημάδια στο πρόσωπο και το λαιμό της. Δέχθηκε όλη τη δύναμη της έκρηξης καθώς προστάτευε τους γιους της με το σώμα της.
Η Olena λέει ότι έχει απόλυτη εμπιστοσύνη στον καθηγητή Rejdak και την ομάδα του και δεν μπορεί να εκφράσει πόσο ευγνώμων είναι στους πολλούς ανθρώπους που στήριξαν την οικογένειά της. Το μόνο που θέλει είναι τα παιδιά της να επανέλθουν σε πλήρη υγεία και να ζήσουν μια ειρηνική ζωή, λέει.
Διαδρομή προς την Πολωνία
Η τραυματική εμπειρία της οικογένειας άνοιξε τον δρόμο και για άλλους που έχουν υποστεί τραυματισμούς στα μάτια στον πόλεμο της Ουκρανίας να ταξιδέψουν στο Ιατρικό Πανεπιστήμιο του Λούμπλιν για θεραπεία.
Ο πρύτανης του, καθηγητής Wojciech Załuska, έχει δώσει τη δυνατότητα στο ίδρυμα αυτό να φιλοξενεί ασθενείς, ιδίως παιδιά, αφού πρώτα έχουν αξιολογηθεί στην Ουκρανία.
Ο καθηγητής Rejdak σπεύδει να τονίσει ότι η θεραπεία των ασθενών από την Ουκρανία πραγματοποιείται σε ιατρικά ιδρύματα σε ολόκληρη την Πολωνία.
Ωστόσο, αυτό που είναι μοναδικό στην προκειμένη περίπτωση είναι η προηγούμενη σχέση καθηγητή-μαθητή μεταξύ του καθηγητή Rejdak και της Dr. Preys που εργάζεται στο περιφερειακό νοσοκομείο της Λβιβ, η οποία βοήθησε πολύ κόσμο σε μια εποχή μεγάλης ανάγκης.
Η σύνδεση μεταξύ αυτών των δύο ιατρών και ο επικίνδυνος δρόμος που πρώτοι διέσχισαν η Olena και οι γιοι της οδήγησε τον καθηγητή Rejdak, ως πρόεδρο της Ένωσης Πολωνών Οφθαλμοχειρουργών, να παραδώσει ιατρικό εξοπλισμό αξίας 1 εκατ. ζλότυ (209.000 ευρώ) στο Λβιβ.
Μέσα σε αυτόν τον εξοπλισμό συμπεριλαμβάνονται κάμερες υψηλής ποιότητας, οι οποίες επιτρέπουν στους γιατρούς στην Ουκρανία να κινηματογραφούν τραυματισμούς, ακόμη και κατά τη διάρκεια διακοπών ρεύματος, και να στέλνουν το βίντεο σε ειδικούς στην Πολωνία, οι οποίοι μπορούν να συμβουλεύουν ποια θεραπεία απαιτείται, ακόμη και να καθοδηγούν τις επεμβάσεις εξ αποστάσεως.
«Πώς μπορούν τα παιδιά να ζήσουν χωρίς γλυκά;»
Έτσι, το ταξίδι της Olena και των μικρών αγοριών της για τη διάσωση της όρασης ενέπνευσε ελπίδα, αν και με υψηλό προσωπικό κόστος και πολλή αβεβαιότητα.
Ένα πράγμα για το οποίο ήταν ανένδοτη, ακόμη και τον Απρίλιο, ήταν ότι δεν θα έπαιρνε την οικογένειά της πίσω στο Σεβεροντονέτσκ. Τώρα που αυτή η βασική ουκρανική πόλη βρίσκεται υπό πλήρη ρωσική κατοχή, αυτό δεν αποτελεί πλέον πραγματική επιλογή.
Η νέα πραγματικότητα είναι ότι τους τελευταίους δύο μήνες η Olena έχει χάσει εντελώς την επαφή με τους γονείς της. Όλες οι επικοινωνίες με την πόλη έχουν σταματήσει. Το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να ελπίζει ότι είναι ακόμα ζωντανοί και ότι αυτός ο πόλεμος θα τελειώσει.
Ξαναγυρίζει στις καθημερινές ανησυχίες κάθε γονέα με μικρά παιδιά: «Τα δίδυμα έχουν αδυναμία στα γλυκά, ειδικά για το γάλα με γεύση σοκολάτας! Ανησυχώ για τα δόντια τους, αλλά όλοι όσοι μας υποστηρίζουν είναι τόσο ευγενικοί. Τους αρέσει να δίνουν στα αγόρια λιχουδιές, για να μας κάνουν ευτυχισμένους.
«Ας το παραδεχτούμε, πώς μπορούν τα παιδιά να ζήσουν χωρίς γλυκά;»
*Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο BBC