Οι άκαρπες διαπραγματεύσεις που είχαν χθες στην Αττάλεια οι υπουργοί Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ και της Ουκρανίας Ντμίτρο Κουλέμπα, έδειξαν ότι υπάρχει ακόμα μακρύς και βασανιστικός δρόμος για την ειρήνη. Οι δύο πλευρές εμφανίζονται να είναι ακόμα μακριά από μία συμφωνία, αφού οι απαιτήσεις της Μόσχας είναι επονείδιστες για να τις δεχθεί η Ουκρανία, τουλάχιστον σε αυτή τη φάση. Και φαίνεται επίσης ότι το Κρεμλίνο, παρά τη σθεναρή αντίσταση που συνάντησε στο πεδίο, αλλά και τη διεθνή απομόνωση και τις κυρώσεις για τα όσα κάνει στην Ουκρανία, συνεχίζει απτόητο τις εφιαλτικές στρατιωτικές επιχειρήσεις.
Είναι εμφανές από τις συνεχιζόμενες πολεμικές επιχειρήσεις, ότι η ρωσική πλευρά θέλει να επιβάλει με τα όπλα τους όρους της σε μία συνθηκολόγηση, όσο τίμημα και να πληρώσει για τούτο, καθώς βλέπει ότι η στρατιωτική βοήθεια, που διαρκώς και εναγωνίως ζητά ο Βολοντιμίρ Ζελένσκι από τη Δύση δεν παρέχεται στην Ουκρανία, ώστε να αλλάξουν οι συντριπτικοί συσχετισμοί δυνάμεων που διαθέτει ο Βλαντιμίρ Πούτιν.
Έτσι η ρωσική στρατιωτική εισβολή περνά σε μία πιο άγρια φάση, καθώς ο άμεσος στόχος πλέον της Μόσχας είναι η κατάκτηση του Κιέβου, το οποίο πολιορκείται τουλάχιστον από τρεις πλευρές, απ’ όλο και πιο κοντά, την ώρα που σε όλες σχεδόν τις μεγάλες πόλεις της χώρας, όπως τη Μαριούπολη, εξελίσσεται ένα ατέλειωτο ανθρωπιστικό δράμα, εξαιτίας των βομβαρδισμών και των σκληρών μαχών, που μαίνονται.
Την ίδια ώρα ο Πούτιν απειλεί τη Δύση με ενεργειακή και επισιτιστική κρίση, εξαιτίας των κυρώσεων που του έχουν επιβληθεί, ενώ και η ίδια η Ρωσία βρίσκεται στα πρόθυμα της χρεοκοπίας, δεχόμενη έτσι ασφυκτικές πιέσεις να σταματήσει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις.
Ο Γερμανός Καγκελάριος Όλαφ Σολτς και ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν κάλεσαν τον Ρώσο πρόεδρο να προχωρήσει σε κατάπαυση του πυρός και να αναζητήσει λύση μέσα από διαπραγματεύσεις με το Κίεβο.
Τις τελευταίες ώρες έχει ενσκήψει για τα καλά και ο πυρηνικός φόβος, με τον γενικό διευθυντή του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) Ραφαέλ Γκρόσι, να δηλώνει ότι οι υπουργοί Εξωτερικών της Ρωσίας και της Ουκρανίας δεν παρείχαν καμία εγγύηση για την προστασία των ουκρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων κατά τη διάρκεια των συνομιλιών που είχε μαζί τους στην Αττάλεια την Πέμπτη!
Το ναυάγιο της Αττάλειας
Ανεξάρτητα από τις προσδοκίες που είχαν καλλιεργηθεί, αν και η αισιοδοξία ήταν εξ αρχής συγκρατημένη, η συνάντηση Λαβρόφ – Κουλέμπα, εξελίχθηκε σε ένα διάλογο κωφών. Δεν υπήρξε ούτε συμφωνία εκεχειρίας για τους ανθρωπιστικούς διαδρόμους. Οι δύο υπουργοί Εξωτερικών έκαναν ξεχωριστές δηλώσεις, αφού δεν υπήρξε κανένα σημείο σύγκλισης.
Ο Κουλέμπα επέκρινε τη ρωσική πλευρά ότι παραμένει αδιάλλακτη. Κι αφού δεν προχώρησε καν η συζήτηση για έναν ανθρωπιστικό διάδρομο στη Μαριούπολη, όλα τα υπόλοιπα ήταν προδιαγεγραμμένο να φτάσουν σε αδιέξοδο.
Ο Λαβρόφ επανέλαβε τις κατηγορίες της Μόσχας πως οι «εθνικιστές στην Ουκρανία χρησιμοποιούν αμάχους ως ασπίδες» και ότι η Μόσχα αναμένει μια σοβαρή συζήτηση που δεν θα περιορίζεται στα τυπικά και πως θα κάνει τα πάντα για να επιλυθεί ουσιαστικά η ουκρανική κρίση. Οι δύο πλευρές δεν συμφώνησαν ούτε πότε και με ποιο τρόπο θα συνεχιστούν οι διαβουλεύσεις μεταξύ των δύο χωρών.
Εκκλήσεις Ζελένσκι για απαγόρευση πτήσεων
Ο Βολοντιμίρ Ζελένσκι συνέχισε και χθες τις εκκλήσεις προς τη Δύση να προστατεύσει τον εναέριο χώρο της Ουκρανίας για να σταματήσουν οι βομβαρδισμοί, παρότι η Ουάσιγκτον και το ΝΑΤΟ έχουν απορρίψει μέχρι τώρα πολλές φορές αυτό το αίτημά του.
«Ο Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος θα ξεκινήσει και τότε θα κάνετε τη ζώνη απαγόρευσης πτήσεων. Αλλά θα είναι πολύ αργά» είπε χαρακτηριστικά, επικρίνοντας την «αναποφασιστικότητα της Δύσης να κλείσει τον ουρανό», όπως είπε.
Σολτς και Μακρόν ζήτησαν κατάπαυση πυρός
Ο Όλαφ Σολτς και ο Εμανουέλ Μακρόν είχαν την Πέμπτη τηλεφωνική επικοινωνία με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, από τον οποίο ζήτησαν άμεση κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία. Οι δύο Ευρωπαίοι ηγέτες επισήμαναν στον ρώσο πρόεδρο ότι οποιαδήποτε λύση στον πόλεμο στην Ουκρανία θα πρέπει να προέλθει από διαπραγματεύσεις ανάμεσα στην Ουκρανία και τη Ρωσία». Ανταπόκριση δεν βρήκαν, αλλά συμφωνήθηκε να παραμείνουν και οι τρεις σε στενή επαφή τις ερχόμενες ημέρες.
Σημειώνεται ότι από το βράδυ της Πέμπτης βρίσκεται στη Μόσχα για να μεσολαβήσει στον Πούτιν, ώστε να τερματιστεί ο πόλεμος, ο πρώην καγκελάριος της Γερμανίας Γκέρχαρντ Σρέντερ, επί σειρά ετών κορυφαίο στέλεχος της ρωσικής εταιρείας των αγωγών Nord Stream 1 και 2.
Η δυσκολία μίας συμφωνία και το δίλημμα του Ζελένσκι
Όσο εξελίσσονταν οι αδιέξοδες τελικά συζητήσεις στην Αττάλεια, το περιοδικό Newsweek, φιλοξενούσε ένα αποκαλυπτικό ρεπορτάζ για τα περιθώρια συμβιβασμών που έχει ο Ζελένσκι, ώστε να σταματήσει το δράμα που ζει η χώρα του από την ρωσική εισβολή.
Η βασική παραδοχή που έκανε το περιοδικό είναι ότι η ρωσική στρατιωτική υπεροχή, παρά τις επιμέρους επιτυχίες των ουκρανικών δυνάμεων, θα αναγκάσει κάποια στιγμή τον Ζελένσκι να υπογράψει μία συμφωνία. Και εκεί θα πρέπει ο παγκόσμια συμπαθής και ηρωικός ουκρανός πρόεδρος να επιλέξει τι θα πράξει και τι θα παραχωρήσει, ώστε να μην προκληθούν αντιδράσεις και στο εσωτερικό της χώρας.
«Η διαπραγμάτευση -και στο βάθος ο συμβιβασμός- είναι σχεδόν η μόνη επιλογή» αναφέρει το δημοσίευμα, το οποίο επισημαίνει ότι «ο ίδιος ο Ζελένσκι έλεγε τη Δευτέρα ότι είναι έτοιμος να κάνει διάλογο, όχι όμως και να υποταγεί. Έχει απορρίψει τα ρωσικά τελεσίγραφα για να καταθέσουν οι Ουκρανοί τα όπλα και να κλειδώσουν συνταγματικά την ουδετερότητά τους, μιλά όμως για συμβιβασμό για το Ντονμπάς και την Κριμαία».
Επικαλούμενο πηγές κοντά στον Ουκρανό πρόεδρο το Newsweek, γράφει ότι ο Ζελένσκι «είναι αδύνατον να δεχτεί ότι δεν θα επιστραφεί στην Ουκρανία το Ντονμπάς και η Κριμαία. Η εγκατάλειψη του οράματος για ένταξη στο ΝΑΤΟ είναι σχετικά πιο εύκολη (όχι όμως και απλή απόφαση) και θα χρειαστεί εγγυήσεις ασφαλείας».
Στην πραγματικότητα και με βάση τις παραπάνω πληροφορίες και εκτιμήσεις το θέμα είναι πόσο διατεθειμένος θα εμφανιστεί ο Ζελένσκι να δεχθεί τον εδαφικό ακρωτηριασμό της χώρας του, όπως απαιτεί η Μόσχα. Η οποία προσπαθεί να κατοχυρώσει δια πυρός και σιδήρου την κατάκτηση ολόκληρων περιοχών, πέραν του Ντονμπάς και του Ντονέτσκ, όπως τον ενδιάμεσο χώρο με την Κριμαία – περιλαμβανομένης της Μαριούπολης, εξ ου και η πολεμική μανία εναντίον της πόλης αυτής.
Θα καταφέρει ο Ζελένσκι, με την ηρωική αντίσταση των ουκρανικών δυνάμεων, να κερδίσει τόσο χρόνο, ώστε να εξαντλήσει τη ρωσική στρατιωτική μηχανή και να οδηγήσει την ρωσική οικονομία στο χείλος της κατάρρευσης, αναγκάζοντας τον Πούτιν σε δραστική υποχώρηση και μείωση των απαιτήσεών του; Ή θα αναγκαστεί υπό το βάρος της καταστροφής των περισσότερων υποδομών της Ουκρανίας και μπροστά στο φάσμα μίας ανεπανόρθωτης ανθρωπιστικής κρίσης για το λαό της, εφόσον η ρωσική εισβολή δεν ανακοπεί, να συνθηκολογήσει με εφιαλτικούς όρους;
Ισχύουν ασφαλώς διλήμματα και για τον Πούτιν: κυρίως εάν, υπό το βάρος όλων των δυσμενών δεδομένων που προέκυψαν από τη μέρα της εισβολής και τη διάψευση των προσδοκιών του για μία «νίκη αστραπή», θα επιμείνει στις μαξιμαλιστικές απαιτήσεις του ή θα επιδιώξει πλέον μία «νίκη γοήτρου», που να διασώζει απλώς τα προσχήματα για τη Μόσχα; Και αν επιλέξει τον πρώτο δρόμο, τι κόστος είναι διατεθειμένος να πληρώσει η χώρα του με ό,τι βεβαίως συνέπειες μπορεί να έχει αυτό και για την Ουκρανία, αλλά και την παγκόσμια οικονομία.