Ο Μίκης Θεοδωράκης, σε συνέντευξή του στη Βίκυ Φλέσσα τον Ιανουάριο του 2010, ανέφερε την επιθυμία του να ταφεί στην ιδιαίτερη πατρίδα του, στον Γαλατά Χανίων. Η έκφραση αυτής της επιθυμίας , 11 χρόνια πριν από τον θάνατό του, θέτει νέα δεδομένα στην υπόθεση της ταφής του, που έχει γίνει «θρίλερ» μετά από την προσπάθεια της κόρης του Μαργαρίτας να αλλάξει τον τόπο της ταφής – όπως είναι γνωστό, επιδιώκει να ταφεί ο μεγάλος μας συνθέτης στο Βραχάτι.
Ο Μίκης αφηγείται στην Βίκυ Φλέσσα σε πρώτο ενικό ενδεικτικά:
Για τον Ελευθέριο Βενιζέλο: «Εἰχε έλθει στο σπίτι μας στα Γιάννενα, για να επισκεφτεί τον πατέρα μου. Μέ κρατούσε στα γὀνατά του κι εγώ από την ταραχή και την συγκίνηση τού…πατάω ένα κατούρημα, οπότε νομίζω ότι είμαι και ο μοναδικός που έχει καταβρέξει έτσι έναν εν ενεργεία Πρωθυπουργό!».
Για τον πόλεμο: «Στον πόλεμο δεν καταλαβαίνεις ούτε ότι σκοτώνεις, ούτε ότι σκοτώνεσαι».
Για την ενότητα των κομμουνιστών: «Zητούσα και από τα δύο ΚΚΕ ενότητα, στο τέλος τήν έκαναν μόνοι τους και μέ άφησαν εμένα… αμανάτι και όπως μού είπε και ο Μίμης Ανδρουλάκης μοιράσανε τις καρέκλες και δεν περίσσεψε κάποια για σένα!».
Για τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη: «Ήταν αποστάτης της τάξης του κατά κάποιον τρόπο, διότι μόνον αυτός τόλμησε να βάλει κομμουνιστές στην κυβέρνησή του και ήθελε να φτιάξει επιτροπή για την παιδεία και τον πολιτισμό και να είμαστε μαζί, ήταν για όλα αυτά που εγώ πίστευα».
Για την Μακρόνησο: «Με έθαψαν ζωντανό με το κεφάλι έξω σε ένα μνήμα στους τάφους των Τούρκων, μέ άφησαν για δύο ημερόνυχτα και ήμουν αναγκασμένος να δαγκάνω ουρές και κεφάλια αρουραίων, για να μην μέ φάνε στο πρόσωπο».
Για την ποίηση του αδελφού του: «Στην Κρήτη επειδή είχαν όπλα, εθεωρείτο ντροπή να γράφεις ποιήματα, κι έτσι ο αδελφός ο Γιάννης ντρεπόταν, έγραφε και τά πέταγε, πήγαινα το πρωϊ να πάρω μία ντομάτα κι έβλεπα ανάμεσα χαρτί με ποίημα του Γιάννη!» Το «Χάθηκα» του αδελφού μου είναι το αγαπημένο μου τραγούδι».
O Μίκης Θεοδωράκης μίλησε για τις απώλειες των αγαπημένων του, για την τελευταία του κατοικία, την αθανασία, τον θάνατο και τον Θεό.
Για τον θάνατο του αδελφού του: «Όταν αρρώστησε ο Γιάννης πίστευα ότι έχω μία υπερφυσική δύναμη και θα εμποδίσω τον Χάρο να μπει στο δωμάτιο του μέσα κι έτσι έμεινα μαζί του μέρα-νύχτα τις τελευταίες του 10 ημέρες μέχρι που ξεψύχησε στα χέρια μου. Μίκη μου, φεύγω, μου είπε στο τέλος. Μετά δεν ήθελα να ζήσω. Πήγαινα στο Βραχάτι, ήμουνα χαμένος με τον Γιάννη. Δεν ξεπερνάμε τις απώλειες».
Για τον θάνατο του πατέρα του Γιώργου: «Όταν πέθανε ο πατέρας μου έπαθα ίλιγγο, ήθελα να πεθάνω και εγώ, στο τέλος κατάλαβα ότι γράφω τραγούδια μόνον, για να χαίρεται ο μπαμπάς μου».
Για τον θάνατο της μητέρας του Άσπας: «H μητέρα μου, όταν πέθανε ο πατέρας μου, έπαψε να μιλάει και δεν έπινε νερό, είμασταν από επάνω της ο αδελφός μου κι εγώ και είπε, πριν φύγει, «Γιώργο, έρχομαι…»
Για την πατρική του οικογένεια και το δικό του τέλος: «Έχω μία έλλειψη πολύ μεγάλη, μού λείπουν πολύ οι γονείς μου και ο αδελφός μου, γι’ αυτό το τέλος μου θέλω να είναι στον Γαλατά, για να είμαστε όλοι μαζί. Είμαι πολύ υλιστής, δεν πιστεύω ότι θα τους συναντήσω ξανά. Οταν κάποιος είναι νεκρός, είναι πέτρα, δεν είναι τίποτα. Εδώ κάθε ημέρα χάνονται γαλαξίες ολόκληροι. Γεννιούνται γαλαξίες και χάνονται. Ε. μην είμαστε τόσο εγωιστές».
Για την αρρώστια: «Έχω απαγορεύσει στους δικούς μου να με πάνε στο νοσοκομείο, αν αρρωστήσω βαριά, δεν θέλω να πεθάνω εκεί».
Για τη ζωή: «H ζωἠ είναι δωρεά, ερχόμαστε στον κόσμο για να δημιουργήσουμε, να ερωτευτούμε, να σπείρουμε απογόνους».
Για την αθανασία: «O άνθρωπος γίνεται αθάνατος μόνον με τα πνευματικά έργα, οι αρχαίοι Έλληνες είναι αθάνατοι, διότι μέσα στην Αντιγόνη υπάρχει η πνοή τους».
Για τον Θεό: «Ο Θεός για μένα είναι νόμος της συμπαντικής αρμονίας».
Η ΕΡΤ ξαναπροβάλλει την συνέντευξη
Αυτή η χειμαρρώδης διήγηση του οικουμενικού Έλληνα συνθέτη, σε τηλεοπτική συνέντευξη η πιο ολοκληρωμένη αφήγηση της ζωἠς του από τα παιδικά του χρόνια, προβάλλεται εις μνήμην του την Παρασκευή 3 Σεπτεμβρίου 19.45, το Σάββατο στις 20.00, την Κυριακή στις 19.45, την Δευτέρα 6 Σεπτεμβρίου και την Τρίτη 7 Σεπτεμβρίου στις 20.00 στην ΕΡΤ2.
Για τον Έλληνα συνθέτη, την προσφορά και το έργο του μιλούν κατά την διάρκεια του αφιερώματος -μεταξύ άλλων προσωπικών μαρτυριών- όλοι οι τότε πολιτικοί αρχηγοί.
Και 4η επιστολή με την οποία ζητούσε να ταφεί στα Χανιά – Δικαστικό «μπλόκο» για το Βραχάτι
Από το 2013 ο Μίκης Θεοδωράκης είχε ζητήσει από τη δημοτική αρχή των Χανίων να φροντίσει ώστε, όταν θα φύγει από τη ζωή να ταφεί στον Γαλατά Χανίων, όπου βρίσκεται ο οικογενειακός τάφος με τους γονείς και τον αδελφό του. Στο επίσημο έγγραφο μάλιστα που είχε αποστείλει στον τότε Δήμαρχο Χανίων κ. Μανώλη Σκουλάκη εξομολογούνταν πως η οικογένειά του διαφωνεί με την απόφασή του και τον καλεί να φροντίσει ώστε να πραγματοποιηθεί η τελευταία του αυτή επιθυμία.
«Σάς γράφω σήμερα για να σας απασχολήσω για ένα πολύ σοβαρό για μένα προσωπικό μου θέμα» αναφέρει στην επιστολή του ο μεγάλος μας συνθέτης και προσθέτει: «Τελευταία μου επιθυμία είναι να ταφώ στο κοιμητήριο του Γαλατά Χανίων (γενέτειρας του πατέρα μου), στο οποίο βρίσκονται ήδη οι γονείς και ο αδελφός μου».
Προσθέτει δε με νόημα: «Επειδή η οικογένειά μου δεν συμφωνεί με την επιθυμία μου αυτή, όμως ο νόμος αναγνωρίζει το δικαίωμα του καθενός να αποφασίζει για την τύχη του σώματός του (μέσα στα πλαίσια της νομιμότητας πάντα) και το ίδιο το Σύνταγμα κατοχυρώνει το δικαίωμά του καθενός στην προσωπικότητά του, έχω αναθέσει στον φίλο Γεώργιο Αγοραστάκη και στη γραμματέα μου Ειρήνη Παρμενίδου να προχωρήσουν σε όλες τις απαραίτητες για το σκοπό αυτό ενέργειες και θα ήθελα να ζητήσω και από σάς, όταν έρθει η ώρα να τους συνδράμετε και να κάνετε ό,τι είναι δυνατόν ως αρμόδιος Δήμαρχος».
Παράλληλα ο Μίκης Θεοδωράκης καλούσε μέσω της επιστολής του να ενημερώνεται στο μέλλον ο εκάστοτε δήμαρχος Χανίων για την επιθυμία του αυτή.
Η επιστολή
Όπως προκύπτει λοιπόν και από το νέο αυτό στοιχείο η διαφωνία για το συγκεκριμένο ζήτημα υπήρχε εδώ και αρκετά χρόνια ανάμεσα στον ίδιο και μέλη της οικογένειάς του. Αυτός ήταν εξάλλου, καθώς φαίνεται, και ο λόγος που ζήτησε από τέσσερις διαφορετικούς ανθρώπους, τον γ.γ. του ΚΚΕ Δημήτρη Κουτσούμπα, την επί σειρά ετών πιστή γραμματέα του Ρένα Παρμενίδου, τον στενό του φίλο από την Κρήτη Γιώργο Αγοραστάκη και τον πρώην Δήμαρχο Χανίων Μανώλη Σκουλάκη να αποτελέσουν «φύλακες» και αρμόδιους εκτελεστές της τελευταίας του επιθυμίας.
Μέχρι στιγμής πάντως δεν έχει ανακοινωθεί πού ακριβώς θα γίνει η ταφή του κορυφαίου Έλληνα συνθέτη δεδομένου ότι, σύμφωνα με πληροφορίες, η επιθυμία της κόρης του Μαργαρίτας ήταν να ταφεί στο εξοχικό τους στο Βραχάτι Κορινθίας. Η ίδια πάντως δήλωσε χθες το απόγευμα αποκλειστικά στο protothema.gr ότι «θα σεβαστεί κάθε επιθυμία του πατέρα της».
Και δικαστικό μπλόκο για την κηδεία στο Βραχάτι
Το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών εξέδωσε πριν από λίγο, προσωρινή διαταγή που απαγορεύει στα μέλη της οικογένειας του συνθέτη να προβούν σε οποιαδήποτε ενέργεια για τον ενταφιασμό του εκλιπόντος, δεδομένου ότι υπάρχει γραπτή η επιθυμία του ίδιου σχετικά με αυτό το θέμα.
Η απόφαση ελήφθη μετά από προσφυγή προσώπου του περιβάλλοντος του εκλιπόντος ο οποίος υπέβαλε σχετική αίτηση την οποία συνόδευσε με πλήθος εγγράφων που αποδείκνυαν με τρόπο αδιαμφισβήτητο την τελευταία επιθυμία του. Όπως ορίζει η δικονομία, μετά την προσωρινή διαταγή ακολουθούν τα ασφαλιστικά μέτρα, η συζήτηση των οποίων ορίστηκε για τη Δευτέρα λόγω της κατεπείγουσας κατάστασης.
Υπό φύλαξη σε 24ωρη βάση η σορός του
Στο μεταξύ, μετά από σχετική εντολή που δόθηκε σήμερα από το Αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας, η σορός του Μίκη Θεοδωράκη, που βρίσκεται από χθες σε ειδικό χώρο του Α’ Νεκροταφείου, θα φυλάσσεται σε 24ωρη βάση μέχρι και την ημέρα της μεταφοράς της στη Μητρόπολη Αθηνών για το λαϊκό προσκύνημα.
Το αντίο από τη Σύγκλητο του Πολυτεχνείου
Το δικό της «αντίο» στον εμβληματικό μουσικοσυνθέτη Μίκη Θεοδωράκη λέει η Σύγκλητος του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.
«O Μίκης Θεοδωράκης συνέδεσε τα ιδανικά της ελευθερίας και της δημοκρατίας με τη μουσική δημιουργία και την καλλιτεχνική έκφραση σε πολύ δύσκολες εποχές. Επέτυχε ένα συγκερασμό της έντεχνης αρμονίας και της γνήσιας λαϊκής έκφρασης, καθιστώντας την ελληνική ποίηση τραγούδι σε όλα τα χείλη. Ταυτόχρονα έδωσε πολιτικό νόημα στον πολιτισμό και ανέλαβε πρωτοβουλίες που χάρισαν στην τέχνη του παγκοσμιότητα» αναφέρεται σε ψήφισμα που εξέδωσε η σύγκλητος του ΕΜΠ.
«Ο αγωνιστικός παλμός της μουσικής του έγινε οδηγός για το ανήσυχο πνεύμα πολλών γενεών ανάμεσα στις οποίες ήταν και η γενιά του Πολυτεχνείου. Η Ρωμιοσύνη του αποτέλεσε το πιο ηχηρό μήνυμα του ’73, ριζοσπαστικό και ανεξάρτητο ταυτόχρονα, όπως ήταν και ο Μίκης σε όλη τη ζωή του. Η Σύγκλητος του ΕΜΠ εκφράζει τη βαθιά της θλίψη για την απώλεια του μεγάλου Έλληνα» προστίθεται στο ψήφισμα.