Με τις προβλέψεις ορισµένων επενδυτών, όπως δείχνουν π.χ. τα γαλλικά συµβόλαια µελλοντικής εκπλήρωσης (futures), να κάνουν λόγο για τιµή φυσικού αερίου ακόµα και 1.000 ευρώ τη µεγαβατώρα (MWh) τον Νοέµβριο – Δεκέµβριο, δηλαδή πενταπλάσια από τη σηµερινή, κυβέρνηση και προµηθευτές ανεβάζουν τους τόνους για το νέο καθεστώς στα τιµολόγια του ρεύµατος.
Τα τιµολόγια που ανακοίνωσαν για τον Αύγουστο οι προµηθευτές, µετά και το πλαφόν στο µηνιαίο πάγιο από το υπουργείο, βρίσκονται κοντά στα 550 ευρώ ανά µεγαβατώρα (0,55 ευρώ/κιλοβατώρα) και οι καταναλωτές πληρώνουν, µετά την επιδότηση, γύρω στα 220 ευρώ κατά µέσο όρο ανά µεγαβατώρα. Παρά την τεράστια κρατική επιδότηση (περίπου 1,3 δισ. ευρώ (ή 0,337 ευρώ/κιλοβατώρα) θα διαθέσει η κυβέρνηση τον Αύγουστο), οι τιµές είναι ελαφρά υψηλότερες, υποστηρίζουν όσοι θεωρούν πως το κυβερνητικό σχέδιο χρειάζεται βελτιώσεις. Η αξιωµατική αντιπολίτευση, που πρωτοστάτησε στην κατάργηση της ρήτρας αναπροσαρµογής, κατηγορεί τώρα το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠ.ΕΝ.) για τα νέα τιµολόγια χωρίς ρήτρα.
Στο στόχαστρο
Το ΥΠ.ΕΝ. και η Ρυθµιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) έχουν βάλει στο στόχαστρο τους προµηθευτές µε αφορµή εκπτωτικά προγράµµατα ή άλλες παροχές που ανακοίνωσαν οι τελευταίοι µαζί µε τα τιµολόγια του Αυγούστου. Στην αγορά θεωρούν πως µε τη χονδρική τιµή να βρίσκεται κοντά στα 400 ευρώ ανά µεγαβατώρα (και τις προβλέψεις να είναι δυσοίωνες) τα τιµολόγια θα αυξηθούν περαιτέρω, µε αποτέλεσµα να ενισχύεται συνεχώς και η κρατική επιδότηση, ώστε οι τιµές να παραµείνουν κοντά στα επίπεδα των 220-250 ευρώ ανά µεγαβατώρα. Η εµπειρία από τον πρώτο µήνα εφαρµογής του νέου καθεστώτος, µε κατάργηση της ρήτρας αναπροσαρµογής και ανακοίνωση µηνιαίων τιµών, δεν είναι και τόσο ευχάριστη.
«Ζημιές»
Οπως εξηγούν στελέχη των εταιρειών προµήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, «µια διαφορά 50 ευρώ ανά µεγαβατώρα στη χονδρική τιµή µπορεί να σηµαίνει ζηµιά 8-10 εκατ. για έναν µικρό εναλλακτικό πάροχο, ζηµιά 50 εκατ. για έναν µεγαλύτερο ή 200 εκατ. για τη ∆ΕΗ!». Συνεπώς οι διοικήσεις των εταιρειών που κλήθηκαν στο τέλος Ιουλίου να ανακοινώσουν τιµολόγια για τον Αύγουστο προσπάθησαν, όσο µπορούσαν, να χαµηλώσουν τον κίνδυνο από µια µελλοντική αύξηση στη χονδρική τιµή. Γι’ αυτό και τα τιµολόγια είναι «φουσκωµένα».
Ζητούν ευελιξία
Μέχρι τις 20 Αυγούστου θα έχουν ανακοινωθεί τα τιµολόγια του Σεπτεµβρίου, χωρίς να αναµένονται µεγάλες εκπλήξεις. Οι διοικήσεις των εταιρειών ζητούν µεγαλύτερη ευελιξία από το υπουργείο και τη ΡΑΕ, που έβαλαν στον πάγο σχέδια των προµηθευτών για επιστροφή ποσών στους πελάτες αν η τιµή χονδρικής διαµορφωθεί σε χαµηλότερα επίπεδα σε σχέση µε αυτήν που υπολόγιζαν όταν ανακοίνωσαν τα τιµολόγια. Αν, π.χ., η τιµή χονδρικής πάει στα 350 ευρώ ανά µεγαβατώρα και ο προµηθευτής είχε ανακοινώσει τιµολόγια µε πρόβλεψη 400 ευρώ ανά µεγαβατώρα, η διαφορά να επιστρέφεται µε βάση ένα µοντέλο.
Στο ΥΠ.ΕΝ. θεωρούν πως αυτές οι εκπτώσεις, που βασίζονται σε τέτοια µοντέλα, είναι µια νέα ρήτρα αναπροσαρµογής. Στην αγορά απαντούν πως αφορούν µόνο επιστροφές ποσών και όχι επιβαρύνσεις καταναλωτών, συνεπώς δεν µπορούν να συγκριθούν µε τη ρήτρα. Οι προµηθευτές επιµένουν πως το µοντέλο του υπουργείου τούς «φορτώνει» µε τεράστιους κινδύνους, µε αποτέλεσµα να ανακοινώνουν «αµυντικά τιµολόγια» (δηλαδή, µε αυξηµένες προβλέψεις για την τιµή στη χονδρική αγορά). Γι’ αυτόπρέπει να υπάρχει ένας µηχανισµός επιστροφής ποσών στους καταναλωτές.
Αύξηση κινητικότητας
Τους επόµενους µήνες αναµένεται αύξηση της κινητικότητας πελατών µεταξύ προµηθευτών, µετά και τη ρύθµιση του ΥΠ.ΕΝ. που επιτρέπει την αλλαγή προµηθευτή χωρίς επιβάρυνση. Το θέµα που απασχολεί την αγορά είναι η περαιτέρω αύξηση των κακοπληρωτών, καθώς οι απλήρωτοι λογαριασµοί αποτελούν ήδη σοβαρό πρόβληµα για αρκετές εταιρείες.
Μια µατιά στην Ιβηρική Χερσόνησο δικαιώνει, πάντως, τον πρωθυπουργό, Κυρ. Μητσοτάκη, και όσους ζητούσαν από την πρώτη στιγµή πλαφόν στην τιµή του φυσικού αερίου. Ετσι, θα αποσυνδεόταν η τιµή του αερίου από τις χονδρικές τιµές στην ηλεκτρική ενέργεια. Οι τιµές στη χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας σε Ισπανία και Πορτογαλία, οι οποίες πέτυχαν µε πολιτική απόφαση της Ε.Ε. να εφαρµόσουν πλαφόν στο φυσικό αέριο (το κράτος πληρώνει τη διαφορά στους προµηθευτές αερίου), βρίσκονται κοντά στα 140 ευρώ ανά µεγαβατώρα, όταν στην υπόλοιπη Ευρώπη είναι στα επίπεδα των 400 ευρώ ανά µεγαβατώρα.
