Η Ευρώπη είναι το κοινό μας σπίτι και οφείλουμε όλοι να το κάνουμε να είναι καλύτερο, πιο λειτουργικό, πιο προσβάσιμο, πιο αποτελεσματικό που να τους συμπεριλαμβάνει όλους, επεσήμανε ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης στην υβριδική εκδήλωση που διοργανώθηκε στο Yπουργείο Εξωτερικών με θέμα «Ευρωπαϊκή Ένωση Συμπερίληψης και Ίσης Μεταχείρισης για Όλους: Εφαρμόζοντας τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες».
Όπως επεσήμανε ο αναπληρωτής υπουργός, μέσα από το Εθνικό Σχέδιο Δράσης, η κυβέρνηση δίνει περισσότερο ρόλο και προσβασιμότητα στα άτομα με αναπηρία, ενώ σήμερα μπορούμε να ακούσουμε τη δική τους φωνή στον Διάλογο για το Μέλλον της Ευρώπης.
Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης σε συνεργασία με την Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ) και με την επιστημονική υποστήριξη του Ινστιτούτου της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία και Χρόνιες Παθήσεις (ΙΝ-ΕΣΑμεΑ) και ο κ. Βαρβιτσιώτης κάλεσε για μια ακόμη φορά όλους να συμμετάσχουν και να καταθέσουν τις προτάσεις τους σ’ αυτή τη συζήτηση που έχει ξεκινήσει. “Ήρθαμε να δώσουμε ένα βήμα στη φωνή της Κοινωνίας των Πολιτών, των εκπροσώπων των ατόμων με αναπηρία για το πώς φαντάζονται οι ίδιοι την Ευρώπη του μέλλοντος”, υπογράμμισε.
“Η Ευρώπη δεν είναι κάτι σταθερό, δεν είναι κάτι στατικό. Είναι ένα μεγάλο, δύσκολο εγχείρημα, στο οποίο θέλουμε να υπάρχει η δυνατότητα να ακουμπίσει ο καθένας και η καθεμία τη δικιά του ανάγκη, προδοκία και ελπίδα”. Υπογράμμισε την ανάγκη μέσα από ένα κοινό διάλογο να βάλουμε τις προτεραιότητες που πρέπει να υπηρετήσουμε στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού συμβουλίου τα επόμενα χρόνια.
Όπως τόνισε, η Ευρώπη βγαίνει από μία σειρά από κρίσεις, οικονομική, πανδημία, κρίση του brexit, αλλά υπήρξε και η κρίση λαικισμού και είδαμε πολλές φορές πολλά κινήματα να πετροβολούν την Ευρώπη και να λένε ότι δε μας αξίζει αυτή η Ευρώπη, θέλουμε μια άλλη Ευρώπη. Απέναντι σ’ αυτή την κριτική, επεσήμανε ο αναπληρωτής υπουργός, είναι η στιγμή που οι Βρυξέλλες σιωπούν, ανοίγουμε τα μικρόφωνα στους πολίτες, δίνουμε το λόγο σε όλους τους Ευρωπαίους πολίτες και ο καθένας και η καθεμία μπορεί να εκφράσει το τι θέλει. Σημείωσε ακόμη την ανάγκη για γεωγραφική συμμετοχή όλων των περιφερειών, αλλά και να παρακινηθούν διάφοροι παίκτες να κατεθέσουν τις δικές τους απόψεις.
“Επειδή η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη είναι μια κυβέρνηση που θέλει να δημιουργήσει ένα εθνικό σχέδιο και πλαίσιο μέσα από το οποίο δίνεται περισσότερος ρόλος και προσβασιμότητα, γι’ αυτό θεωρήσαμε ότι είναι υποχρέωσή μας να οργανώσουμε κεντρικά αυτήν την εκδήλωση”, ανέφερε. “Η εποχή της πανδημίας είναι ίσως η εποχή που στέρησε ακόμη περισσότερα στους ανθρώπους που είχαν ήδη στερηθεί πολλά”, σημείωσε και πρόσθεσε πως αυτή τη στιγμή που μπορούμε να ελπίζουμε “να φέρουμε τους ανθρώπους με αναπηρία πολύ πιο κοντά στα κέντρα λήψης αποφάσεων”.
Γ. Γεραπετρίτης: Παντού και πάντα προσβασιμότητα
Από την πλευρά του ο υπουργός Επικρατείας, Γιώργος Γεραπετρίτης υπογράμμισε ότι η συζήτηση αυτή είναι πάρα πολύ κρίσιμη για τη δική μας γενιά και τις επόμενες γενιές. Υπογράμμισε πως η σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα άτομα με αναπηρία είναι από τις πιο σημαντικές που έχουν υπάρξει στο επίπεδο των συμπεριληπτικών πολιτικών και για πρώτη φορά θέτει σε κανονιστικό και νομικά δεσμευτικό πλαίσιο τις διατάξεις που αφορούν τα άτομα με αναπηρία, που βγαίνουν από το πλαίσιο της ηθικής και της δεοντολογίας. “Πλέον τα ατομα με αναπηρία τίθενται στο επίκεντρο των δημοσίων πολιτικών στο επίπεδο διεθνούς δικαίου”, αναφέρει. “Βγάζει ουσιαστικά από το περιθώριο τα άτομα με αναπηρία”.
Με την ανάληψη της κυβέρνησης Μητσοτάκη, οι πρωτες δράσεις που αναλήφθηκαν σε εθνικό και διεθνές επίπεδο αφορούσαν τα άτομα με αναπηρία, σημείωσε ο κ. Γεραπετρίτης. Εντός του Αυγούστου του 2019 ο ίδιος ο πρωθυπουργός έδωσε εντολή να δημιουργηθεί ένας συντονιστικός μηχανισμός για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία.
Στις 3-4 Σεπτεμβρίου του 2019 ανέλαβε ο συντονιστικός μηχανισμός την ανταπόκριση στην εξέταση της χώρας στο πλαίσιο της αξιολόγησης της εφαρμογής των Ηνωμένων Εθνών, η οποία ήταν μια ιδιαίτερα δύσκολη διαδικασία καθώς είχε υπάρξει μια μακρά αδράνεια στο επίπεδο της κατοχύρωσης των δικαιωμάτων στην Ελλάδα. “Βρεθήκαμε σε σημαντική άμυνα προκειμένου να εξηγήσουμε τις τεράστιες καθυστερήσεις που υπήρξαν”, ανέφερε χαρακτηριστικά. Σημείωσε πως αυτό αποτέλεσε την αφορμή να ξεκινήσει μια πολύ μεγάλη προσπάθεια που κατέληξε το Δεκέμβριο του 2020 στην κατάθεση στο δημόσιο διάλογο του εθνικού σχεδίου δράσης για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία. Όπως επεσήμανε το σχέδιο αυτό αποτελεί οριζόντια ύλη όλων των υπουργείων, καθώς δεν υπάρχει κανένα υπουργείο που να μην εμπλέκεται ενώ εμπλέκεται και ο συντονιστικός και ο κρατικός μηχανισμός. Στόχος είναι να υπάρχει “πολύ συγκεκριμένη λογοδοσία για τα θέματα που αφορούν τα άτομα με αναπηρία”.
Ακόμη, ανέφερε ο κ. Γεραπετρίτης υλοποιήθηκε ένα αίτημα αναπηρικού κινήματος εδώ και πολλά χρόνια με τη σύσταση της διαρκούς αρχής προσβασιμότητας, η οποία έχει ήδη ξεκινήσει το έργο της και υπάγεται στον ίδιο τον πρωθυπουργό και καταθέτει συστάσεις για το πώς να βελτιωθεί η καθημερινότητα των πολιτών. Μεταξύ των δράσεων που έχουν ήδη ξεκινήσει είναι η πλατφόρμα καταγραφής όλων των δημοσίων κτηρίων για να μπορεί να αξιολογήθεί το επίπεδο της προσβασιμότητας και σε δεύτερη φάση το κράτος να μπορεί να επέμβει προκειμένου να τη βελτιώσει. “Σκοπός μας είναι να υπάρξει απόλυτη και ισότιμη πρόσβαση στο φυσικό, στο δομημένο, στο ψηφιακό περιβάλλον σε έναν πάρα πολύ σύντομο χρόνο”, υπογράμμισε.
Αναφέρθηκε ακόμη στη θέσπιση του προσωπικού βοηθού, ο κανονισμός λειτουργίας των ΚΕΠΑ, στην ολοκλήρωση της εθνικής στρατηγικής αποιδρυματοποίησης, την κωδικοποίηση της νομοθεσίας που αφορά τα άτομα με αναπηρία και τη σύσταση ενός νομοθετικού εγχειριδίου στο οποίο μπορεί να έχει πρόσβαση ο καθένας και στα προγράμματα για διορισμό κατηγοριών ευάλωτων ατόμων. Σκοπός της κυβέρνησης είναι το 2022 ένα πολύ μεγάλο μέρος των πυλώνων και δράσεων που ενσωμανώνονται στο εθνικό σχέδιο να καταστούν πράξεις, σημείωσε.
“Για την κυβέρνηση αποτελεί έναν πολύ σαφή δείκτη επιτυχίας αν θα καταφέρουμε να αναδείξουμε πολιτικές που να αγκαλιάζουν και να περιλαμβάνουν τα άτομα με αναπηρία”, υπογράμμισε χαρακτηριστικά ο κ. Γεραπετρίτης και πρόσθεσε: “Η ποιότητα κάθε κυβέρνησης και κάθε κοινωνίας εξαρτάται εντέλει από το πόσο συμπεριληπτική είναι. Παντού και πάντα προσβασιμότητα”.
Γ. Κώτσηρας: Η ΕΕ και η Ελλάδα έχουν τα εργαλεία να αναδείξουν τις ανάγκες του αναπηρικού κινήματος
Στις σημαντικές δράσεις που υλοποιεί το Υπουργείο Δικαιοσύνης προκειμένου να συμβάλει στην προσβασιμότητα αναφέρθηκε ο υφυπουργός Δικαιοσύνης για θέματα Διεθνούς Συνεργασίας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Γιώργος Κώτσηρας. Όπως επεσήμανε, η ΕΕ για πολλά χρόνια υστερούσε τουλάχιστον σε επίπεδο επικοινωνιακό και το πως η κοινωνία και τα κράτη μέλη έβλεπαν τη συνεισφορά της στο επίπεδο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. “Η Διάσκεψη για το Μέλλον τη Ευρώπης είναι ευκαιρία να αναδειχθούν οι αγωνίες των Ευρωπαίων πολιτών στα ανθρώπινα δικαιώματα”, σημείωσε και πρόσθεσε πως η η Ελλάδα έθεσε ανάγκη ενίσχυσης των πολιτικών της ΕΕ πανω στα ανθρώπινα δικαιώματα και επεσήμανε πως αν αυτό αποτυπωθεί και στα συμπεράσματα θα είναι μια σημαντική επιτυχία για το συμφέρον της Ένωσης, του αναπηρικού κινήματος. “Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι είναι φιλόδοξο ίσως και υπερφιλόδοξο πρότζεκτ”, υπογράμμισε.
Σε ό,τι αφορά στην προσπάθεια που γίνεται σε εθνικό επίπεδο, ο κ. Κώτσηρας αναφέρθηκε στην καταγραφή σε ποιους χώρους που απονέμεται δικαισύνη μπορεί να έχουν πρόσβαση τα άτομα με αναπηρία και προσπαθούμε να κάνουμε παρεμβάσεις, αλλά και στην επενδυση στην εκπαίδευση και την τακτική υποχρεωτική επιμόρφωση των δικαστικών λειτουργών για τις ανάγκες των ατόμων με αναπηρία.
“Η ΕΕ και η Ελλάδα έχουν τα εργαλεία να αναδείξουν τις ανάγκες του αναπηρικού κινήματος”, σημείωσε και πρόσθεσε πως είναι “ευκαιρία, παρά την πανδημία, να θέσουμε ως Ελλάδα ζητήματα που αφορούν τους ευάλωτους συμπολίτες μας”. Η Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης είναι “ευεπίφορο έφαφος για τέτοιες πρωτοβουλίες”.
Σ. Κυμπουρόπουλος: Ανάγκη για “ριζικές αλλαγές και γενναίες πολτικές αποφάσεις”
Στην ανάγκη για “ριζικές αλλαγές και γενναίες πολτικές αποφάσεις” προκειμένου να έχουμε μια Ευρώπη που να τους συμπεριλαμβάνει όλους αναφέρθηκε από την πλευρά του ο ευρωβουλευτής της Νέας Δημοκρατίας, Στέλιος Κυμπουρόπουλος. Όπως επεσήμανε “στην ελληνική πραγματικότητα αλλάζει συθέμελα το πώς αντιμετωπίζεται η αναπηρία” και από τις πρώτες πρωτοβουλίες του πρωθυπουργού να γίνουν αυτές οι ανάγκες, αυτά τα προβλήματα κεντρική πολιτική της κυβέρνησης. Ανέφερε, δε, πως η σοφία που υπάρχει μέσα στο κείμενο της σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα άτομα με αναπηρία “δεν πηγάζει μόνο από καλούς νομικούς αλλά από εκατομμύρια ανθρώπους που υπέφεραν και εξακολουθούν να υποφέρουν όχι λόγω της βλάβης τους αλλά λόγω του πώς είναι δομημένη η κοινωνία”. Ανέφερε πως η Ελλάδα δεν αποτελεί πλέον παράδειγμα προς αποφυγή και πως όταν κάτι γίνεται κεντρική πολιτική μπορεί να γίνει και πράξη. Επεσήμανε την ανάγκη να δημιουργηθούν εκείνα τα βήματα πώς όλοι οι άνθρωποι θα έχουν δικαίωμα να έχουν πρόσβαση στην αγορά εργασίας, καθώς και στην ανάγκη να υιοθετηθεί μια κοινή ευρωπαϊκή γλώσσα επικοινωνίας και κοινό λεξικό για το τι σημαίνει προσβαστιμότητα.
Σημείωσε ακόμη πως στην Ελλάδα δεν υπάρχει καμία νομοθεσία συγκεκριμένα για τις ανάπηρες γυναίκες και κορίτσια, άρα και καμία αναγνώριση του διπλού ρατσισμού. Αναφέρθηκσε στην ανάγκη πρόσβασης των ατόμων με αναπηρία στα ίδια σχολεία, καθώς “τα ειδικά σχολεία και ότι έχει τον όρο ειδικό εντείνει τον αποκλεισμό”.
Ο κ. Κυμπουρόπουλος υπογράμμισε ακόμη την ανάγκη για συμμετοχή των αναπήρων στην εφαρμογή και τον έλεγχο της σύμβασης και επεσήμανε πως αυτή δεν είναι προεραιτική και ο ρόλος των αναπήρων δεν είναι γνωμοδοτικός. “Είναι υποχρέωση οι άμεσα ενδιαφερόμενοι ανάπηροι να σχεδιάσουν αυτές τις υποδομές και ο κρατικός μηχανισμός να τους στηρίξει”, επεσήμανε. “Έχουμε τη βιωματική εμπειρία, αλλά και τη γνώση. Μπορείτε συνεχώς και να μας χρησιμοποιείται, αλλά και να μας εμπιστευτείτε”.
“Τα αναπηρικά κινήματα στην ελλάδα, στην Ευρώπη και παγκοσμίως έχουν φωνή και είναι παρόντα με τεχνογνωσία”, επεσήμανε από την πλευρά του ο πρόεδρος της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία, Ιωάννης Βαρδακαστάνης. Ανέφερε πως δυστυχώς η πλατφόρμα της Διάσκεψης για το μέλλον της Ευρώπης δεν είναι προσβασιμη στα άτομα με αναπηρία, αρά εδώ η συμπερίληψη δεν πέτυχε. Σημείωσε πως “δεν μπορεί η ΕΕ του μέλλοντός μας να είναι Ευρωπαϊκή Ένωση των ιδρυμάτων και πρόσθεσε πως “η αποτυχημένη στρατηγική για αποιδρυματοποίηση δε μπορεί να είναι λύση” και ανέφερε πως η ένωση θα καταθέσει πρόταση για εθνική στρατηγική διαβίωσης στην κοινότητα.
Υπογράμμισε την ανάγκη να αλλάξει ο εκλογικός νόμος του 1976 για την εκλογική διαδικασία και τα άτομα με αναπηρία να έχουν τη δυνατότητα να είναι υποψήφιοι, να ψηφίζουν και να συμμετέχουν στην εκλογική διαδικασία. Πρέπει “να εξασφαλιστεί ότι η ΕΕ είναι ένωση δικαιωμάτων που απολαμβάνονται από όλους τους πολίτες”, ανέφερε. “Η ΕΕ έχει μια τεράστια ευκαιρία να πάει μπροστά με όλους τους πολίτες της, να δημιουργήσει συνθήκες συμπερίληψης. Οποιδήποτε πολιτική οποιδήποτε πρόγραμμα καταρτίζεται θα πρέπει να απευθύνεται σε όλους τους πολίτες”, ανέφερε. “Το πράττω δε συμβαδίζει με το λέγω,” υπογράμμισε. “Αν δε γίνει αυτό η Διάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης θα είναι μια χαμένη ευκαρία και μια χαμένη ευκαιρία για τους ανάπηρους”.
Την ανάγκη να περάσουμε από τα λόγια στην πράξη τόνισε και ο πρόεδρος της Ελληνικής Παραολυμπιακής Επιτροπής, Γιώργος Καπελλάκης. Είναι απαραίτητο “να μην χαθεί η μεγάλη αυτή ευκαρία με τη Διάσκεψη για μέλλον της Ευρώπης”. “Φαίνεται ότι κάτι αλλάζει με τις πολιτικές της σημερινής κυβέρνησης”, καθώς “προσπαθούν να ξαναβάλουν στο κάδρο των συζητήσεων τα άτομα με αναπηρία”, ανέφερε.