«Μια από τις προτεραιότητες της κυβέρνησης από την έναρξη της θητείας είναι η βέλτιστη δυνατή αντιμετώπιση του διαχρονικού προβλήματος του συνολικού Ιδιωτικού Χρέους», τόνισε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας κατά την ενημέρωση της Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων που ζήτησε να πραγματοποιηθεί σχετικά με την πορεία «υλοποίησης του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών του Ν. 4738/2020 στο πλαίσιο της διαχείρισης του ιδιωτικού χρέους».
Ο υπουργός Οικονομικών, ανέφερε ότι «το ληξιπρόθεσμο ιδιωτικό χρέος, ως ποσοστό συνολικού χρέους παρουσιάζει πτωτική τάση κατά την τελευταία τριετία, περίοδος κατά την οποία οι κίνδυνοι διόγκωσής του ήταν ιδιαίτεροι αυξημένοι» Ειδικότερα, είπε, το ποσοστό του διαμορφώνεται 63,6% το πρώτο εξάμηνο του 2022 από 70% που ήταν το 2018. Το ελληνικό Ιδιωτικό Χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ διαμορφώνεται στο 125,5%, όταν ο μέσο ευρωπαϊκός όρος είναι στα 162,5%. Η Ελλάδα βρίσκεται στην 16η θέση μεταξύ των κρατών – μελών της ΕΕ. Τα κόκκινα δάνεια στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών συρρικνώθηκαν σημαντικά σε 10% του συνόλου των δανείων στο τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2022 από 44% του 2019 κυρίως μέσω της υλοποίησης του προγράμματος «Ηρακλής».
Ο κ. Σταϊκούρας, υπογράμμισε πως παρά την εξυγίανση που επιτυγχάνεται στους ισολογισμούς των τραπεζών, το χρέος ιδιωτών και επιχειρήσεων παραμένει υψηλό. Κατά το πρώτο εξάμηνοι του 2022 τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια που διατηρούνται στις τράπεζες ανέρχονται στα 15 δισ. ευρώ και σε εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις στα 87 δισ. ευρώ. Κάτι που καταδεικνύει ότι το χρέος ιδιωτών και επιχειρήσεων δεν εξαφανίζεται μέσω της μεταφοράς του από τους ισολογισμούς των τραπεζών στις εταιρείες διαχείρισης.
Σχετικά με την αξιοποίηση του καινοτόμου εργαλείου του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών, ο κ. Σταϊκούρας σημείωσε ότι παρατηρείται αυξημένο ενδιαφέρον από τους πολίτες να ρυθμίσουν τις οφειλές τους. Μέχρι στιγμής, πάνω από 60.000 οφειλέτες έχουν εισέλθει στην πλατφόρμα. Από αυτούς, 32.000 οφειλέτες έχουν προσκομίσει τα οικονομικά τους στοιχεία, από τα οποία και προκύπτουν συνολικές οφειλές ύψους 19 δισ. ευρώ. Ήδη, 9.000 οφειλέτες, με συνολικές οφειλές 5 δισ. ευρώ, έχουν υποβάλει οριστικά την αίτησή τους για ρύθμιση οφειλών. Το ποσό αυτό είναι αυξημένο κατά 2 δισ. ευρώ τους τελευταίους 3 μήνες.
Το ποσοστό των ρυθμίσεων οφειλών μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού έχει αυξηθεί σημαντικά. Μέχρι στιγμής, έχουν υλοποιηθεί 1.498 ρυθμίσεις οφειλών, συνολικού ύψους 250 εκατ. ευρώ. Εξ αυτών, περίπου το 70% πραγματοποιήθηκε κατά το τελευταίο τρίμηνο, με πολύ ευνοϊκούς όρους για τους οφειλέτες. Από αυτές 697 ρυθμίσεις, συνολικού ύψους 157 εκατ. ευρώ, έχουν διενεργηθεί από τράπεζες και εταιρίες διαχείρισης. Οι 801 ρυθμίσεις, συνολικού ύψους 93 εκατ. ευρώ, έχουν διενεργηθεί από το Δημόσιο. Στις ανωτέρω ρυθμίσεις, έχει πραγματοποιηθεί διαγραφή οφειλής ποσοστού μέχρι και 50% σε ορισμένες περιπτώσεις, ενώ η διάρκεια αυτών ανέρχεται μέχρι και τα 35 έτη.
Ο υπουργός, ανέφερε πως αναμένεται, από τους χρηματοδοτικούς φορείς, να ολοκληρώσουν άμεσα 1.093 αιτήσεις ρύθμισης οφειλών, συνολικού ύψους 1 δισ. ευρώ. Παρατηρείται σημαντική αύξηση στα ποσοστά έγκρισης των προτεινόμενων ρυθμίσεων οφειλών από την πλευρά των χρηματοδοτικών φορέων. Ενδεικτικά, ο μέσος όρος έγκρισης για τους μήνες Μάιο, Ιούνιο και Ιούλιο κυμαινόταν κάτω από το 20%, ενώ για τον μήνα Αύγουστο εκτινάχτηκε στο 78%, και τον μήνα Σεπτέμβριο ανήλθε στο 64%.
Ο κ. Σταϊκούρας, επισήμανε πως παρά τα στοιχεία σημαντικής προόδου, εξακολουθούν να υφίστανται στοιχεία προβληματισμού:
1ον. Οι πιστωτές εξακολουθούν να απορρίπτουν μεγάλο όγκο αιτημάτων ρύθμισης οφειλών. Μέχρι στιγμής, έχουν απορριφθεί αιτήματα ρύθμισης οφειλών συνολικού ύψους 600 εκατ. ευρώ, παρά την αύξηση των εγκρίσεων στα αιτήματα ρύθμισης του τελευταίου διμήνου.
2ον. Τα ποσοστά εγκρισιμότητας των αιτημάτων ρύθμισης οφειλών εξακολουθούν να διαφέρουν σημαντικά ανά χρηματοδοτικό φορέα. Συγκεκριμένα, εξακολουθούν να κυμαίνονται από 11% μέχρι και 84% επί των συνολικών αιτημάτων ρύθμισης οφειλών, καταδεικνύοντας ότι δεν υφίσταται από την πλευρά των πιστωτών κοινή στρατηγική και προτεραιοποίηση στη διαχείριση του ιδιωτικού χρέους μέσω του μηχανισμού.
3ον. Οι οφειλέτες συνεχίζουν να απορρίπτουν μεγάλο ποσοστό προτάσεων ρύθμισης οφειλών, συνολικού ύψους 340 εκατ. ευρώ, ενώ συνεχίζουν να παρουσιάζουν και καθυστερήσεις στις διαδικασίες ολοκλήρωσης των αιτήσεών τους.
Ο υπουργός Οικονομικών, υπογράμμισε πως υπάρχουν σημαντικά περιθώρια βελτίωσης. Τόσο – κυρίως – οι χρηματοδοτικοί φορείς, όσο όμως και οι ίδιοι οι δανειολήπτες, πρέπει να συμβάλουν προς αυτή τη κατεύθυνση. Η πολιτεία, από τη δική της πλευρά, αναλαμβάνει συνεχώς δράσεις για την αναβάθμιση των υπηρεσιών που προσφέρει ο εξωδικαστικός μηχανισμός.
Συγκεκριμένα είπε ο κ. Σταϊκούρας:
1ον. Ολοκληρώσαμε, με επιτυχία, μέσω της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, καμπάνια καταγραφής και κατανόησης των λόγων απόρριψης των προτεινόμενων ρυθμίσεων από τους δανειολήπτες, ώστε να προβούμε σε βελτιωτικές δράσεις.
2ον. Υλοποιούμε την ψηφιακή πλατφόρμα «myegdixlive», για την παροχή ταχύτερης, αμεσότερης και αποτελεσματικότερης ψηφιακής υποστήριξης και εξυπηρέτησης των πολιτών, αναφορικά με τη διαδικασία υποβολής αίτησης στον εξωδικαστικό μηχανισμό.
3ον. Προχωράμε, άμεσα, στη μείωση των περιθωρίων μεταξύ των επιτοκίων ρύθμισης οφειλών χρηματοδοτικών φορέων και επιτοκίων αναφοράς, κατά 75 μονάδες βάσης, από το 3,25% στο 2,5% για τα δάνεια με εξασφάλιση, και κατά 150 μονάδες βάσης, από το 4,5% στο 3%, για τα δάνεια χωρίς εξασφάλιση αντίστοιχα.
4ον. Έχουμε συστήσει ομάδα εργασίας νομικών για την ανάληψη στοχευόμενων δράσεων αναφορικά με τη βελτιστοποίηση των διαδικασιών του εξωδικαστικού μηχανισμού.
Ο υπουργός Οικονομικών αναφερόμενος σε δημοσιεύματα που ανέφεραν ότι έχει προκύψει ένα ζήτημα με τον ‘Αρειο Πάγο και πως δήθεν «Η κυβέρνηση παίρνει πίσω την τροπολογία για τους πλειστηριασμούς», ξεκαθαρίζοντας πως:
1ον. Για να πάρει πίσω η κυβέρνηση μία τροπολογία, αυτή θα πρέπει να έχει κατατεθεί. Τέτοια τροπολογία ουδέποτε κατατέθηκε.
2ον. Πράγματι προτάθηκε προς το υπουργείο Οικονομικών, από εκπροσώπους χρηματοδοτικών φορέων, η ανάληψη νομοθετικής πρωτοβουλίας. Η οδός αυτή δεν γίνεται αποδεκτή από την ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών.
Ο υπουργός υπογράμμισε πως «οι χρηματοδοτικοί φορείς οφείλουν να ευθυγραμμιστούν με την πολιτεία, για την αποτελεσματική και βιώσιμη διαχείριση του προβλήματος του ιδιωτικού χρέους. Μέχρι σήμερα, παρά την πρόοδο, οι χρηματοδοτικοί φορείς υστερούν, σημαντικά. Στο συγκεκριμένο ζήτημα, του εξωδικαστικού μηχανισμού, δεν έχουν σταθεί στο ύψος των περιστάσεων, ούτε οι τράπεζες ούτε οι διαχειριστές απαιτήσεων, με ορισμένες φωτεινές εξαιρέσεις. Προσδοκούμε και πιέζουμε, τράπεζες και εταιρίες διαχείρισης, να εντατικοποιήσουν τις προσπάθειές τους για την ταχεία υλοποίηση ρυθμίσεων. Και έχουν ευθύνη γι’ αυτό, πρωτίστως απέναντι στην ελληνική κοινωνία. Γιατί η επιτυχία υλοποίησης του νέου νόμου θα λειτουργήσει προς όφελος της κοινωνίας και της οικονομίας».