Προτεραιότητά μας, όπως προέκυψε και από την έκτακτη συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ πριν από ημέρες, είναι η ενίσχυση της προστασίας των χερσαίων και θαλάσσιων συνόρων μα. Έχουμε αποδείξει ότι γνωρίζουμε πώς να φυλάσσουμε τα σύνορά μας αποτελεσματικά, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο και τον Ευρωπαϊκό κανονισμό για τη θάλασσα. Θα συνεχίσουμε να το κάνουμε» τονίζει στη συνέντευξή του που παραχώρησε στην Εφημερίδα Παραπολιτικά, ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Νότης Μηταράκης.
Αναλυτικά η συνέντευξη του κ. Μηταράκη:
Πώς προετοιµάζεται η Ελλάδα για το ενδεχόµενο ενός νέου µεγάλου προσφυγικού-µεταναστευτικού κύµατος µετά τις ραγδαίες εξελίξεις στο Αφγανιστάν;
Οι εξελίξεις στο Αφγανιστάν είναι ανησυχητικές και απαιτούν οξυµµένα αντανακλαστικά και εγρήγορση, τόσο σε εθνικό όσο και σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Προτεραιότητά µας, όπως προέκυψε και από την έκτακτη συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ πριν από ηµέρες, είναι η ενίσχυση της προστασίας των χερσαίων και θαλασσίων συνόρων µας. Εχουµε αποδείξει ότι γνωρίζουµε πώς να φυλάσσουµε τα σύνορά µας αποτελεσµατικά, σύµφωνα µε το ∆ιεθνές ∆ίκαιο και τον ευρωπαϊκό κανονισµό για τη θάλασσα. Θα συνεχίσουµε να το κάνουµε. Με πρωτοβουλία της Ελλάδας, το ζήτηµα µπήκε στην ατζέντα των κορυφαίων θεσµικών οργάνων. Η Ευρώ[1]πη οφείλει να λειτουργεί προληπτικά και να στηρίξει τις όµορες χώρες του Αφγανιστάν, καθώς και τις χώρες διέλευσης. Παράλληλα, ενδυναµώσαµε το νοµικό οπλοστάσιο της χώρας µας, ορίζοντας την Τουρκία ως ασφαλή τρίτη χώρα, µε προφανή στόχο οι µεταναστευτικές ροές από το Αφγανιστάν να ανακόπτονται και τα αιτήµατα ασύλου να εξετάζονται στο έδαφός της. ∆εν θα ξαναζήσουµε το 2015. Η Ελλάδα δεν µπορεί και δεν θα γίνει ξανά πύλη ει[1]σόδου της Ευρώπης για τους λαθροδιακινητές. Θα διαφυλάξουµε τα κυριαρχικά µας δικαιώµατα και κατ’ επέκταση τα ανατολικά σύνορα της Ευρώπης.
Στον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Νταβίντ Σασόλι, που ζήτησε η Ε.Ε. να προσφέρει καταφύγιο σε όσους κινδυνεύουν από τους Ταλιµπάν, τι απαντάτε;
Κατ’ αρχάς, στον κ. Σασόλι απάντησε ήδη ο Ελληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, όταν του είπε ότι «δεν θέλουµε µια επανάληψη των ανεξέλεγκτων µαζικών ροών που βιώσαµε το 2015». Κατανοώ την αγωνία του κ. Σασόλι για τη διατήρηση του ευρωπαϊκού εποικοδοµήµατος, αλλά η Ευρωπαϊκή Ενωση δεν µπορεί να αποτελέσει καταφύγιο για όλους όσοι επιχειρήσουν να περάσουν παρανόµως τα σύνορά της. Εµείς εµµένουµε στην ανάγκη διαµόρφωσης µιας κοινής ευρωπαϊκής στάσης, που θα οδηγεί στην εκρίζωση των αιτιών µετανάστευσης, καθώς και στην αυτονόητη στήριξη των χωρών διέλευσης και των όµορων περιοχών. Αυτή θα είναι και µια πραγµατικά γενναία και ταυτόχρονα αλληλέγγυα στάση από την πλευρά της Ε.Ε. Αυτό που πρέπει να γίνει αντιληπτό είναι ότι η χώρα µας ούτε είναι ούτε και ενεργεί µόνη της.
Η Τουρκία δεν έχει ανταποκριθεί στο αίτηµα της Ελλάδας να επιστραφούν 1.908 µετανάστες που δεν δικαιούνται διεθνούς προστασίας. Είναι νεκρό γράµµα η κοινή δήλωση Ε.Ε. – Τουρκίας;
Σε καµία περίπτωση η κοινή δήλωση Ε.Ε. – Τουρκίας δεν είναι κενό γράµµα. Η Τουρκία καλείται να εκπληρώσει δύο ουσιαστικές δεσµεύσεις που έχει αναλάβει: την αποτροπή των παράνοµων µετακινήσεων προς την Ευρώπη και την επιστροφή αυτών που δεν δικαιούνται διεθνούς προστασίας. Είναι αλήθεια ότι η Τουρκία δεν έχει ανταποκριθεί σε κανένα από τα αιτήµατά µας. Οι δικαιολογίες που επικαλέστηκε δεν πείθουν, καθώς υπάρχουν όλα τα απαραίτητα εργαλεία για να αποσοβηθεί ο κίνδυνος διασποράς του κορονοϊού. Γι’ αυτό και δεν µείναµε εκεί. Προχωρήσαµε και στην έκδοση ΚΥΑ, που αναγνωρίζει πως η Τουρκία είναι ασφαλής τρίτη χώρα και πληροί όλες εκείνες τις προϋποθέσεις εξέτασης αιτηµάτων διεθνούς προστασίας πολιτών µε χώρα καταγωγής τη Συρία, το Αφγανιστάν, το Πακιστάν, το Μπανγκλαντές, τη Σοµαλία. Στην πράξη, αυτό σηµαίνει ότι όλα τα αιτήµατα όσων -από αυτές τις εθνικότητες- έρχονται στη χώρα µας µέσω Τουρκίας κρίνονται ως απαράδεκτα και απορρίπτονται. Γεγονός που αποτελεί αποτρεπτικό παράγοντα για την είσοδο στη χώρα μας, καθώς γνωρίζουν εκ των προτέρων ότι δεν θα πάρουν θετική απόφαση ασύλου.
Η επίτροπος για τα ανθρώπινα δικαιώματα του Συμβουλίου της Ευρώπης, Ντούνια Μιγιάτοβιτς, άσκησε σκληρή κριτική για το Αρθρο 40 και τον περιορισμό της δράσης των ΜΚΟ στο Αιγαίο. Τι απαντάτε;
Προστατεύουμε αποτελεσματικά και σύμφωνα με το Διεθνές και Ευρωπαϊκό Δίκαιο τα σύνορά μας. Στις αρχές του 2020 η Ελλάδα αντιμετώπισε μια ξαφνική και οργανωμένη προσπάθεια χιλιάδων ατόμων να εισέλθουν παράνομα στην ελληνική και την ευρωπαϊκή επικράτεια. Αποσοβήσαμε την κρίση με τον καλύτερο τρόπο και δεχτήκαμε κριτική για αυτό. Μεταξύ άλλων, και από την κ. Μιγιάτοβιτς. Τότε, από κοινού με τον κ. Χρυσοχοΐδη και τον κ. Πλακιωτάκη, αποστείλαμε στην κ. Μιγιάτοβιτς επιστολή, με την οποία αντικρούσαμε πλήρως τους ισχυρισμούς περί επαναπροωθήσεων. Τονίσαμε, δε, ότι οι ελληνικές Αρχές λειτουργούν σε πλήρη συμμόρφωση με τις διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας. Θεσπίσαμε έναν κανονισμό που καθορίζει τις προϋποθέσεις για τη δραστηριότητα ελληνικών και διεθνών ΜΚΟ στον τομέα ευθύνης του Λιμενικού Σώματος και της Ελληνικής Ακτοφυλακής. Δεν αποκλείουμε κανέναν από την έρευνα και τη διάσωση στη θάλασσα. Οποιος θέλει να μετέχει σε έρευνες διάσωσης στο Αιγαίο σαφώς και μπορεί να συνεχίσει να το κάνει. Είναι ευθύνη της Ελλάδας ως κυρίαρχου κράτους να προστατεύει την ανθρώπινη ζωή στη θάλασσα και να αποτρέπει ατυχήματα. Οι προσπάθειες διάσωσης ή η παρέμβαση ΜΚΟ δεν μπορούν να εγγυηθούν την εθνική ασφάλεια ή τη δημόσια Υγεία. Τέλος, υπάρχει ανάγκη αποφυγής του κινδύνου εκμετάλλευσης της ανθρώπινης δυστυχίας διευκολύνοντας τις παράνομες εισόδους στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Καθιστούμε σαφές προς πάσα κατεύθυνση ότι άλλο η κοινωνία των πολιτών και άλλο η κοινωνία των λαθροδιακινητών.
Νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Ασυλο. Οδηγούμαστε ξανά σε μια ευρωπαϊκή μεταναστευτική πολιτική όπου το κύριο βάρος θα πέφτει σε χώρες όπως η Ελλάδα;
Το νέο σύμφωνο στοχεύει να αντικαταστήσει τον ισχύοντα κανονισμό του Δουβλίνου. Στόχος του είναι η δημιουργία ενός βιώσιμου ευρωπαϊκού -ενιαίου- συστήματος διαχείρισης της μετανάστευσης και του ασύλου. Το νέο σύμφωνο αναγνωρίζει ότι κανένα κράτος-μέλος δεν θα πρέπει να επωμίζεται δυσανάλογη ευθύνη και ότι όλα τα κράτη-μέλη θα πρέπει να συμβάλλουν στην αλληλεγγύη εξίσου και σε σταθερή βάση. Ωστόσο, οι προτάσεις, όπως υποβλήθηκαν, δεν καλύπτουν ούτε τις ανάγκες ούτε τις ανησυχίες μας. Για τον λόγο αυτόν δημιουργήσαμε μια συμπαγή ομάδα συναντίληψης και συνεργασίας μεταξύ των κρατών-μελών πρώτης γραμμής. Με τις MED5 (Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία, Μάλτα και Κύπρος) έχουμε καταστήσει σαφές ότι τίποτα δεν συμφωνείται αν δεν συμφωνηθούν όλα. Ζητάμε ουσιαστική και έμπρακτη αλληλεγγύη, αποτελεσματική προστασία των συνόρων μας, που αποτελούν ταυτόχρονα εξωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ενωσης, δημιουργία κοινού ευρωπαϊκού μηχανισμού επιστροφών και ενίσχυση της εξωτερικής διάστασης, στηρίζοντας ως Ε.Ε. τις χώρες προέλευσης και διέλευσης.
Πότε θα ολοκληρωθούν οι νέες δομές για πρόσφυγες και μετανάστες στα νησιά και στην ηπειρωτική Ελλάδα και ποια θα είναι τελικά η συνολική χωρητικότητά τους;
Σε λίγες ημέρες ξεκινά η λειτουργία της νέας, κλειστής, ελεγχόμενης δομής στη Σάμο, ενώ ο χώρος της παλιάς δομής, που είναι σήμερα μέσα στο Βαθύ, παραδίδεται στον δήμο και στους κατοίκους του νησιού. Θα ακολουθήσουν οι δομές στην Κω και τη Λέρο και μέσα στο 2022 στη Χίο και τη Λέσβο. Νέες δομές, σύγχρονες, ασφαλείς, με ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης και πολύ μικρότερη χωρητικότητα από αυτήν που αρχικά είχε σχεδιαστεί, καθώς οι ανάγκες μας πλέον είναι πολύ λιγότερες. Ηδη έχουμε κλείσει 85 δομές σε όλη τη χώρα. Από τις 121 σε όλη τη χώρα, λειτουργούν σήμερα 36. Σύμφωνα με στοιχεία του Αυγούστου, στη Λέσβο, στο προσωρινό ΚΥΤ Μαυροβουνίου, δια[1]μένουν 3.338 αιτούντες άσυλο, στη Χίο 278, στη Σάμο 611, στη Λέρο 162 και στην Κω 94. Πρώτη φορά έπειτα από χρόνια έπεσε ο αριθμός των διαμενόντων στα νησιά μας κάτω από 5.000. Παράλληλα, προχωράμε στην υλοποίηση περιφράξεων και στην εγκατάσταση συστημάτων ελεγχόμενης εισόδου-εξόδου και συστημάτων ελέγχου, ασφάλειας και επιτήρησης σε όλες τις δομές της ενδοχώρας, με σκοπό, αφενός, την ασφάλεια των φιλοξενουμένων, με έμφαση στις ευάλωτες ομάδες και τα παιδιά, αφετέρου, την ενίσχυση του αισθήματος ασφάλειας των τοπικών κοινωνιών. Εχουμε ανακτήσει τον έλεγχο, δεν έχουμε κρίση πια. Η κατάσταση είναι διαχειρίσιμη
Θεωρείτε ότι η επιλογή των κ. Στυλιανίδη και Τουρνά θα κερδίσει το μεγάλο στοίχημα της πολιτικής προστασίας;
Η πολιτική προστασία της ζωής και της περιουσίας των Ελλήνων πολιτών, όπως και του φυσικού πλούτου της χώρας σε συνθήκες κλιματικής κρίσης, είναι μείζον εθνικό ζήτημα. Είναι και οι δύο κομβικές επιλογές, με συγκεκριμένη πολιτική και επιχειρησιακή στόχευση, και έχουν την εμπειρία και τις ικανότητες να πετύχουν. Ο Χρήστος Στυλιανίδης τα κατάφερε ως Ευρωπαίος επίτροπος Ανθρωπιστικής Βοήθειας και Διαχείρισης Κρίσεων. Είναι ο «αρχιτέκτονας» του rescEU, της μεγάλης πρωτοβουλίας, με την οποία αναβαθμίστηκε ουσιαστικά το ευρωπαϊκό σύστημα πολιτικής προστασίας. Ο πτέραρχος Ευάγγελος Τουρνάς έχει σημαντική εμπειρία και θα συμβάλει καθοριστικά στην αποτελεσματική διαχείριση έκτακτων καταστάσεων, όπως αυτή που ζήσαμε λίγο καιρό πριν.
Πηγή: Parapolitika.gr