«Η διπλή κρίση είναι εισαγόμενη και στην ενέργεια και στις πρώτες ύλες, αυτό το αντιλαμβάνεται η τεράστια πλειοψηφία των αγροτών σε όλη την Ελλάδα», τόνισε στα Παραπολιτικά 90.1 και την εκπομπή «Secret» με τον Παναγιώτη Τζένο ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Σπήλιος Λιβανός.
«Όχι μόνο είμαστε ανοιχτοί στο διάλογο, αλλά με συντονισμό με το υπουργείο Οικονομικών και το υπουργείο Ενέργειας προτείναμε από την προηγούμενη εβδομάδα ένα πλαίσιο μέτρων, που φτάνουν στα 170 εκατομμύρια ενίσχυσης», συμπλήρωσε ο κ. Λιβανός.
Η συνέντευξη
Αναλυτικά, ο υπουργός είπε:
- Για τις αλλαγές: «Έχουμε κάνει πολύ μεγάλες τομές εκσυγχρονισμού και μεγάλη προσπάθεια να αλλάξουμε τη μοίρα του υπουργείου αυτού αλλά κυρίως του αγροτικού κόσμου και της αγροτικής οικονομίας. Πιστεύουμε βαθιά κι ο πρωθυπουργός ειδικά, ότι ο πρωτογενής τομέας μπορεί να είναι μοχλός ανάπτυξης, κεντρικός, τα επόμενα χρόνια, να συνδεθεί με τον τουρισμό μας, με τη γαστρονομία μας, να αναδείξει τα καταπληκτικά προϊόντα και βεβαίως να πάει σε ένα μοντέλο προϊόντων προστιθεμένης αξίας όπως τα βιολογικά φερ’ ειπείν τα οποία μπορούν να αναδείχνουν και να ταξιδέψουν σε όλο τον κόσμο».
- Για τη μετατροπή των αγροτών σε επιχειρηματίες: «Κάποιοι αγρότες μπορεί να μετατραπούν σε επιχειρηματίες όμως θα πρέπει να συνδέσουμε τη δραστηριότητα των αγροτών με το βαρύ πυροβολικό της οικονομίας μας τον τουρισμό σε απολυτό βαθμό, όπως φερ’ ειπείν το κάνει πολυ καλά η Γαλλία και η Ιταλία. Να αναδείξουμε τα ελληνικά προϊόντα σε όλο τον κόσμο με ένα brand name το οποίο σήμερα είναι κάτω από τη μεσογειακή διατροφή, ουσιαστικά είναι η βάση της μεσογειακής διατροφής αλλά εμείς πρέπει να κτίσουμε την ελληνική διατροφή και ταυτόχρονα σταδιακά να εκσυγχρονίσουμε τον τρόπο παραγωγής. Φερ’ ειπείν κάνουμε μεγάλα προγράμματα ψηφιακού μετασχηματισμού στη γεωργία, δημιουργήσαμε 6 ΙΕΚ μέσα στη χρονιά που μας πέρασε αναδεικνύουμε ως μεγάλο ζήτημα το κομμάτι της εκπαίδευσης και της κατάρτισης των αγροτών. Χτίζουμε δηλαδή την αγροτική παράγωγη του μέλλοντος. Κι όλα αυτά είναι μια δουλειά πολύ-πολύ σοβαρή».
- Για το πόσο εύκολο είναι να συνδεθεί η αγροτική παραγωγή με τον τουρισμό: «Δουλέψαμε μαζί με το υπουργείο Τουρισμού, έχουμε κατεβάσει συμπληρωματικές προτάσεις στο Ταμείο Ανάκαμψης έτσι ώστε να δέσουμε καταρχήν το κομμάτι του αγροτουρισμού το οποίο είναι πολύ σημαντικό και έχει μεγάλη προοπτική στη χώρα μας και ετοιμάζουμε αυτό το πρόγραμμα της ελληνικής διατροφής που θα διαμορφώνει ένα πλαίσιο έτσι ώστε τα ξενοδοχεία μας παραδείγματος χάρη στις Κυκλάδες να έχουν προϊόντα από τις Κυκλάδες ή τα ξενοδοχεία μας στην Κρήτη να έχουν προϊόντα από την Κρήτη. Σταδιακά όμως ο τουρισμός γυρνάει προς τα εκεί δηλαδή ο τουρισμός είναι μια εμπειρία και οι άνθρωποι όπως και εμείς όταν πάμε στο εξωτερικό ένα από τα κομμάτια που σκεφτόμαστε είναι βεβαίως ο πολιτισμός και η διασκέδαση αλλά μέσα σε αυτά εμπεριέχεται και η γαστρονομία. Αν εμείς συνδέσουμε συνολικά τη γαστρονομία με τη γεωργία αυτομάτως θα έχουμε κερδίσει το πρώτο στοίχημα. Μην ξεχνάτε ότι τα εκατομμύρια των τουριστών που έρχονται κάθε χρόνο στην Ελλάδα μια από τις βλέψεις τους είναι να χαρούνε τις ελληνικές γεύσεις και στη συνέχεια είναι οι καλύτεροι πρεσβευτές μας σε όλο τον κόσμο διότι θα αναζητήσουν αυτά τα προϊόντα που γεύτηκαν στην Ελλάδα».
- Ερώτηση: Λέτε σωστά να μπει το προϊόν στα ξενοδοχεία και να δίνει διαφήμιση αλλά δεν είναι βέβαιο ότι ο παραγωγός θα καταφέρει να πάρει τα χρήματα που χρειάζεται ή θα βρει τις τιμές που πρέπει. Μήπως τις βρουν οι μεσάζοντες τις τιμές και μήπως φτάσουν στο τελικό προϊόν μόνο οι τιμές;
- Απάντηση: «Αυτό αντιμετωπίζεται με πολλούς τρόπους πρώτον εμείς κάνουμε αυστηρούς ελέγχους. Είναι μια στρατηγική του υπουργείου μας να κάνουμε αυστηρούς ελέγχους και για την κερδοσκοπία, και για τις ελληνοποιήσεις και για τις νοθείες. Δεύτερον πρέπει να ενισχύσουμε τα συλλογικά συστήματα που είναι κεντρικός πόλος της πολιτικής μας ακριβώς για να αποκτούν οι αγρότες μας μεγαλύτερη δύναμη στη διαπραγμάτευση με τους εμπόρους».
- Για την ακρίβεια: «Η διπλή κρίση είναι εισαγόμενη και στην ενέργεια και στις πρώτες ύλες αυτό το αντιλαμβάνεται η τεράστια πλειοψηφία των αγροτών σε όλη την Ελλάδα και καταλαβαίνει ότι η κυβέρνηση με δική της πρωτοβουλία χωρίς να αισθάνεται την πίεση των τρακτέρ, που αντιλαμβανόμαστε όλοι ότι είναι μια παρωχημένη λογική η οποία αναφέρεται στο χθες ιδιαίτερα δε όταν έχει μια κυβέρνηση και ένα υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης το οποίο είναι απολύτως ανοιχτό στο διάλογο. Και όχι μόνο είμαστε ανοιχτοί στο διάλογο αλλά με συντονισμό με το υπουργείο Οικονομικών και το υπουργείο Ενέργειας προτείναμε από την προηγούμενη εβδομάδα ένα πλαίσιο μέτρων, κάποια εξ αυτών είχαν ανακοινωθεί από τον πρωθυπουργό πριν από δύο μήνες, κάποια άλλα ήταν νέα, ένα πλαίσιο μέτρων που φτάνουν στα 170 εκατομμύρια ενίσχυσης αγροτών μας για να ξεπεράσουμε μαζί αυτή τη δύσκολη περίοδο».
- Για το πως θα δοθούν τα 170 εκατομμύρια ενίσχυση των αγροτών: «Το ένα κομμάτι σε συνεργασία με το υπουργείο Περιβάλλοντος αλλά και με την ΕΕ για να μπορέσουμε να λειτουργήσουμε μέσα στο κανονιστικό της πλαίσιο γιατί αν έρθει μια κυβέρνηση, ο γάλλος υπουργός πχ να επιδοτήσει άμεσα κάποια ομάδα αγροτών έρχονται οι Βρυξέλλες και του λένε «αυτό είναι κρατική ενίσχυση θα σου βάλουμε πρόστιμο». Οπότε μέσα σε αυτή την μέγγενη των κανονισμών της ΕΕ και στα δύσκολα δημοσιονομικά μας εμείς ξεκινήσαμε με ένα μέτρο το οποίο ανήγγειλε ο πρωθυπουργός πριν από δύο μήνες να καλύψουμε τη ρήτρα αναπροσαρμογής στο ρεύμα κατά 80% τους μήνες που πέρασαν από τον Αύγουστο μέχρι το Δεκέμβριο και κατά 50% τον Ιανουάριο και το Φεβρουάριο. Μειώνουμε τη ρήτρα αναπροσαρμογής που ήταν ογκώδης, είχαν δίκιο οι άνθρωποι και ανακοινώθηκε ότι δεν θα γίνει καμία αποκοπή λογαριασμού ρεύματος σε αγρότες η αγροτική επιχείρηση. Αυτό είναι το πρώτο μέτρο, το δεύτερο στις ζωοτροφές είχαμε ήδη ανακοινώσει τη μείωση του ΦΠΑ στις ζωοτροφές που είναι οι πρώτες ύλες εισαγόμενες κατά κύριο λόγο, από το 13% στο 6% και ανακοινώσαμε μια επιδότηση ύψους 7% στο τζίρο των κτηνοτρόφων για το πρώτο τρίμηνο, άμεση επιδότηση, η οποία τιμάται περίπου στα 30 εκατομμύρια. Δηλαδή αν έχεις 1.000 € τζίρο θα πάρεις 70€ επιδότηση για το πρώτο τρίμηνο έτσι ώστε να έχουν τη δυνατότητα να πάρουν τις βεβαίως αυξημένες ζωοτροφές. Στα λιπάσματα μειώσαμε το ΦΠΑ από το 13% στο 6% σε πρώτο χρόνο που και αυτό είναι μια ταμειακή διευκόλυνση προς τους αγρότες μας γιατί σε πολλές περιπτώσεις τα λιπάσματα έχουν ανέβει αρκετά πάνω από το 100% της αξίας του. Επίσης εντάξαμε στο μεταφορικό ισοδύναμο την Κρήτη επειδή είναι πολύ μεγαλύτερο το κόστος ανεβαίνει σε όλα μας τα νησιά, υπήρχε ένα πρόγραμμα για τα υπόλοιπα νησιά του Αιγαίου το οποίο διπλασιάσαμε, κατά 3,5 εκατομμύρια το ανεβάσαμε, ενισχύουμε δηλαδή τα νησιά μας δίνοντας παραπάνω χρήματα γιατί το μεταφορικό κόστος προς τα εκεί ειναι μεγαλύτερο. Στην Κρήτη αυτό το πρόγραμμα δεν υπήρχε οπότε το ανακοινώσαμε τώρα, ένα πρόγραμμα 8 εκ. για να μπορέσουμε να μετριάσουμε και εκεί την άνοδο και επίσης είχε εξαγγελθεί το κομμάτι του πετρελαίου που είναι η δεύτερη πηγή αύξησης του παραγωγικού κόστους, εκεί δίνουμε επιστροφή στον ειδικό φόρο κατανάλωσης στο πετρέλαιο στους νέους αγρότες, σε αυτούς που είναι σε συλλογικά σχήματα ένα μέτρο 50 εκ. που το υπουργείο Οικονομικών ολοκληρώνει τη μελέτη και θα βγει υπουργική απόφαση για να μπορέσει να ισχύσει και αυτό. Αυτό είναι το πλέγμα μέτρων το οποίο ανακοινώσαμε την προηγουμένη εβδομάδα. Αντιλαμβάνομαι ότι πολλοί από τους αγρότες θα θελαν περισσότερα αλλά αυτό είναι ένα μέρισμα που δίνουμε στους αγρότες γιατί πιστεύουμε στη δουλειά τους και θελουμε να τους στηρίξουμε το οποίο φεύγει και από άλλες κοινωνικές ομάδες που επίσης βασανίζονται με τις αυξήσεις».
- Για τις αποζημιώσεις από τα τελευταία καιρικά φαινόμενα: «Αυτός είναι ένας άλλος τομέας που το υπουργειο είναι πολύ ζεστό. Μέσα στο ’21 όπου είχαμε δεχτεί όλες αυτές τις καταστροφικές συνέπειες της κλιματικής κρίσης ο ΕΛΓΑ στήριξε του έλληνες παραγωγούς με περίπου 400 εκατομμύρια όταν τα έσοδά του από τις ασφαλιστικές εισφορές είναι μόνο 150 εκατομμύρια. Μέσα σε ένα χρόνο καλύφθηκαν αυτές οι ζημιές, μπορεί να υπάρχουν κάποιες μικρές εξαιρέσεις αλλά στο σύνολό τους καλύφθηκαν. Θυμίζω ότι τα προηγούμενα χρόνια έπαιρνε 3 και 4 χρόνια για να ολοκληρωθούν οι αποζημιώσεις φερ’ ειπείν εγώ το Δεκέμβριο ζήτησα από τις εφορίες να μείνουν ανοιχτές για να πληρώσουμε υποχρεώσεις του ’17 του ΣΥΡΙΖΑ για αντίστοιχες τέτοιες φυσικές καταστροφές άρα μειώσαμε πάρα πολύ το χρόνο που αποζημιώνονται οι αγρότες. Δεύτερον τώρα που είχαμε τις συνέπειες του καταστροφικού χιονιά, είχαμε προβλήματα στην Ανατολική Αττική με τα θερμοκήπια πήγα αμέσως εκεί, κάναμε μια σύσκεψη και με τους τοπικούς βουλευτές και με τους προέδρους των συνεταιρισμός και την τοπική αυτοδιοίκηση και βρήκαμε ένα πλαίσιο του πως θα στηρίξουμε τις θερμοκηπιακές καλλιέργειες εκεί. Την επόμενη Τετάρτη έχουμε μια διυπουργική επιτροπή η οποία εξειδικεύει το πώς θα καλυφθούν, προφανώς κατά προτεραιότητα οι ασφαλισμένοι αλλά επειδή σε περιοχές όπως η Κρήτη ή Ανατολική υπάρχει αρκετός κόσμος που δεν είναι ασφαλισμένος πράγμα το οποίο πρέπει να αλλάξει αυτό είναι σαφές αλλά από την άλλη πλευρά πρέπει να στηριχτούν μέσα σε ένα καινούργιο πλαίσιο που πρέπει να διαμορφώσουμε».
- Για με τα προβλήματα στις καλλιέργειες στη Λακωνία και Αργολίδα: «Επίσης επισκέφτηκα την Λακωνία και την Αργολίδα που έφτασαν οι θερμοκρασίες του παγετού στο -10, οι ανθρωποι και η περιοχή δεν ηταν συνηθισμένη σε θερμοκρασίες κάτω από το -2, -3 αυτό δημιούργησε πολλά προβλήματα στα εσπεριδοειδή εκεί λοιπόν κάναμε ευρείες συσκέψεις, έγινε μια πολύ δημιουργική και σωστή συζήτηση και πάλι θέσαμε το πλαίσιο μέσω του ΕΛΓΑ θα αποζημιωθούν με συγκεκριμένες τιμές τις οποίες συμφωνήσαμε με τους παραγώγους και είναι οι τιμές πάνω στις οποίες έχουν ασφαλίσει τα προϊόντα τους. Οπότε ξεκινάει ήδη οι διαδικασίες δηλώνουν οι παραγωγοί τις ζημιές τους, ήδη έχουν βγει οι ελεγκτές του ΕΛΓΑ και επειδή θέλουμε να είμαστε γρήγοροι έχουμε περάσει μια διάταξη νόμου προσλαμβάνουμε ad hock και άλλους οπότε θα προσληφθούν όσοι χρειάζονται για να κάνουν τις εποπτεύσεις στα κτήματα και από εκεί και πέρα θα αρχίσει η διαδικασία των αποζημιώσεων. Άρα με όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε είμαστε δίπλα στους παραγωγούς και προσπαθούμε να τους στηρίξουμε με κάθε τρόπο».