«Δεν τιμάται απλώς η επέτειος των διακοσίων ετών από την έναρξη του Αγώνα της Ανεξαρτησίας. Αλλά και η Δικαιοσύνη ως ένας από τους τρεις πυλώνες που συγκροτούν το ελληνικό κράτος, ως δημοκρατικό κράτος δικαίου, ως φιλελεύθερη δημοκρατία», τόνισε η Πρόεδρος της Επιτροπής «Ελλάδα 2021», Γιάννα Αγγελοπούλου-Δασκαλάκη, στον χαιρετισμό της προς το επιστημονικό συνέδριο που συνδιοργανώνεται από τη Γενική Επιτροπεία της Επικρατείας των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων, το Συμβούλιο της Επικρατείας, τον Άρειο Πάγο, την Εισαγγελία του Αρείου Πάγου, το Ελεγκτικό Συνέδριο, το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους και τον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών.
Η κυρία Αγγελοπούλου επισήμανε πως «η εφετινή επετειακή χρονιά, μολονότι κατακερματίστηκε από την πανδημία, έδωσε την ευκαιρία σε επιμέρους κλάδους να εμβαθύνουν στην ιστορία τους. Να σχεδιάσουν με αναστοχαστική διάθεση το μέλλον τους».
«Ως Επιτροπή “Ελλάδα 2021”, επενδύουμε σε αυτή την άυλη κληρονομιά της επετείου, ευελπιστώντας ότι στο μέλλον θα παράξει πολύ απτά αποτελέσματα» προσέθεσε η Πρόεδρος της Επιτροπής και εξέφρασε τη βεβαιότητά της ότι «παρότι οι καιροί γίνονται όλο και πιο απαιτητικοί, το υψηλό μορφωτικό, επιστημονικό και ηθικό επίπεδο των λειτουργών και των συλλειτουργών της ελληνικής δικαιοσύνης, υπόσχεται, και εγγυάται, ότι οι δικαστικοί θεσμοί της χώρας θα σταθούν στο ύψος των περιστάσεων».
Το συνέδιο με τίτλο «Η Ελληνική Δικαιοσύνη από την Επανάσταση του 1821 έως σήμερα, σημαντικοί σταθμοί και προοπτικές» διοργανώνεται στις 8 και 9 Σεπτεμβρίου στην Αθήνα και τελεί υπό την αιγίδα και με την υποστήριξη της Επιτροπής «Ελλάδα 2021».
Ολόκληρος ο χαιρετισμός της Προέδρου της Επιτροπής «Ελλάδα 2021»
Κυρίες και κύριοι,
Το σημερινό συνέδριο αποτελεί μια ξεχωριστή στιγμή του επετειακού
έτους. Από μόνη της η σύμπραξη, για πρώτη φορά, όλων των δικαιοδοτικών κλάδων της χώρας και του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, είναι ταυτόχρονα συμβολική και ουσιαστική.
Δεν τιμάται απλώς η επέτειος των διακοσίων ετών από την έναρξη του Αγώνα της Ανεξαρτησίας. Αλλά και η Δικαιοσύνη ως ένας από τους τρεις πυλώνες που συγκροτούν το ελληνικό κράτος, ως δημοκρατικό κράτος δικαίου, ως φιλελεύθερη δημοκρατία.
Δε θα μπορούσαμε λοιπόν εμείς, η Επιτροπή «Ελλάδα 2021», να μην στηρίξουμε τη διοργάνωση μιας εκδήλωσης τέτοιας βαρύτητας, η οποία θέλει να τιμήσει τους θεσμούς αλλά και τους λειτουργούς τους.
Το 1822, το επαναστατημένο έθνος, παρότι δεν είχε βεβαίως συνταγματική παιδεία, έθεσε εξ αρχής, με το «Προσωρινόν Πολίτευμα» της Επιδαύρου, τις βάσεις μιας ισχυρής συνταγματικής παράδοσης, με την πρώιμη καθιέρωση της δημοκρατικής αρχής και τη θέσπιση θεμελιωδών δικαιωμάτων.
Επιπλέον, θέλησε να συγκροτήσει το «Δικαστικόν» ως «ανεξάρτητον από τις άλλες δύο δυνάμεις, την Εκτελεστικήν και Βουλευτικήν».
Η άμεση εισαγωγή της αρχής της διάκρισης των εξουσιών και της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης αποτέλεσε δέσμευση, στόχο και ιδεώδες.
Το υπό σύσταση κράτος, συστήθηκε διεθνώς ως συνέχεια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, αλλά και ως έτοιμο να υιοθετήσει τα πιο σύγχρονα ευρωπαϊκά νομικά ρεύματα.
Ωστόσο, το πέρασμα από τη σφαίρα των συνταγματικών εξαγγελιών στο πεδίο της πρακτικής εφαρμογής, αποδείχθηκε δυσχερές έργο.
Το 1824 ιδρύθηκαν τα πρώτα πρωτοδικεία στην επαναστατημένη Ελλάδα -χωρίς να θεραπεύσουν το έλλειμμα δικαστηρίων στη χώρα. Σήμερα, που η δικαιοσύνη λειτουργεί με ολοκληρωμένο και οργανωμένο τρόπο, παρατηρείται ένα άλλο έλλειμμα, αυτό της ταχύτητας στην απονομή της. Η καθυστέρηση στην εκκαθάριση των υποθέσεων, αποτελεί εστία ταλαιπωρίας για τους πολίτες και τροχοπέδη για την, απολύτως αναγκαία, ανάπτυξη της οικονομίας.
Στη διαδρομή της, η ελληνική έννομη τάξη, δέχθηκε προφανώς επιρροές από άλλα δικαιϊκά συστήματα, αλλά ανέδειξε και τις δικές της, νομοθετικές καινοτομίες.
Πώς λειτούργησε, λοιπόν, η Ελληνική Δικαιοσύνη στην πορεία των 200 ετών; Παρακολούθησε αναπόφευκτα την καμπύλη της ιστορίας του νέου ελληνικού κράτους.
Υπήρξαν περίοδοι, κατά τις οποίες υπηρέτησε μη δημοκρατικές καταστάσεις και ανέχθηκε βαριές προσβολές των θεμελιωδών δικαιωμάτων.
Υπήρξαν, όμως, πολλές μεγάλες ιστορικές στιγμές, κατά τις οποίες λειτούργησε ως ασπίδα της ίδιας της ανεξαρτησίας της. Και, συνεπώς, της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου.
Την περίοδο της μεταπολίτευσης, δηλαδή τον τελευταίο σχεδόν μισό
αιώνα, η ελληνική δικαιοσύνη παρήγαγε υψηλής ποιότητας νομολογία, ακόμα και σε έντονα συγκρουσιακό περιβάλλον. Πρόσφατα παραδείγματα, η περίοδος της οικονομικής κρίσης και η τρέχουσα, ακόμα, περίοδος της πανδημίας.
Η ελληνική δικαιοσύνη διαχειρίστηκε και διαχειρίζεται με ευελιξία και
διορατικότητα την πρόκληση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και της αυτόνομης έννομης τάξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Γενικότερα το φαινόμενο της συνύπαρξης περισσότερων έννομων τάξεων, διασφαλίζοντας, τη μείζονα κάθε φορά, προστασία του κράτους δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Η εφετινή επετειακή χρονιά, μολονότι κατακερματίστηκε από την πανδημία, έδωσε την ευκαιρία σε επιμέρους κλάδους να εμβαθύνουν στην ιστορία τους. Να σχεδιάσουν με αναστοχαστική διάθεση το μέλλον τους.
Ως Επιτροπή «Ελλάδα 2021», επενδύουμε σε αυτή την άυλη κληρονομιά της επετείου, ευελπιστώντας ότι στο μέλλον θα παράξει πολύ απτά αποτελέσματα. Και παρότι οι καιροί γίνονται όλο και πιο απαιτητικοί, το υψηλό μορφωτικό, επιστημονικό και ηθικό επίπεδο των λειτουργών και των συλλειτουργών της ελληνικής δικαιοσύνης, υπόσχεται, και εγγυάται, ότι οι δικαστικοί θεσμοί της χώρας θα σταθούν στο ύψος των περιστάσεων.