Για την ενίσχυση της συνεργασίας Ελλάδας- ΗΠΑ στην Ανατολική Μεσόγειο μέσω του σχήματος 3+1, τις εξελίξεις στον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά και την ενεργειακή ασφάλεια μίλησαν στη συνάντησή τους οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών, Νίκος Δένδιας και Άντονι Μπλίνκεν, σύμφωνα με ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας σημείωσε ότι οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις βρίσκονται στο υψηλότερο επίπεδο που ήταν ποτέ και κάλεσε τον ομόλογό του να συνεργαστούν ενάντια στη ρωσική επιθετικότητα, αλλά και στην ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Από την πλευρά του, ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών πριν την κατ’ ιδίαν συνάντησή τους, τον ενημέρωσε για την κατάσταση στη νοτιανατολική Μεσόγειο, ενώ συζήτησαν και για νέους τρόπους για την ενίσχυση της παρουσίας των ΗΠΑ στην περιοχή. Μάλιστα, άφησε αιχμές κατά της Τουρκίας υπογραμμίζοντας ότι «οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να κατανοήσουν ότι δεν πρέπει να αφεθεί κανένα έδαφος στη ρεβιζιονιστική δύναμη που προσπαθεί να αλλάξει αυτή τη διεθνή τάξη που βασίζεται σε κανόνες».
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, τονίστηκε καταρχήν το εξαιρετικό, μοναδικό, όπως τονίζουν χαρακτηριστικά Αμερικανοί αξιωματούχοι, επίπεδο των διμερών σχέσεων, το οποίο στηρίζεται στην στρατηγική συνεργασία.
Στο πλαίσιο αυτό, ιδιαίτερη μνεία έγινε στην τροποποίηση της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας, η οποία κυρώθηκε από την Βουλή την περασμένη εβδομάδα και δημιουργεί ακόμα περαιτέρω δυνατότητες συνεργασίας, ιδιαίτερα στην παρούσα κρίσιμη τρέχουσα συγκυρία μετά την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Η συζήτηση επεκτάθηκε στη συνεργασία σε πολυμερή σχήματα, μετά την πρόσφατη συνάντηση των Υπουργών Εξωτερικών στο σχήμα “3+1”.
Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην ενέργεια, όπου η Ελλάδα αναλαμβάνει πλέον κομβικό ρόλο για την μεταφορά φυσικού αερίου στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Εξετάσθηκε εις βάθος η κατάσταση στην Ουκρανία, όπου η αμερικανική πλευρά εξέφρασε την εκτίμηση για την θέση αρχής που υιοθέτησε η Ελλάδα, η οποία στηρίζει πλήρως όλα τα μέτρα και ενισχύει την ενότητα και τη συνοχή του ΝΑΤΟ.
Ο Υπουργός Εξωτερικών ενημέρωσε ενδελεχώς τον Αμερικανό ομόλογό του για την έξαρση της τουρκικής παραβατικής συμπεριφοράς, τονίζοντας την πάγια θέση της χώρας μας για την προώθηση των διμερών σχέσεων στη βάση των αρχών του Διεθνούς Δικαίου και ιδιαίτερα του Δικαίου της Θάλασσας, αρχές τις οποίες ασπάζεται πλήρως η αμερικανική πλευρά.
Επιπλέον, αναφέρθηκε λεπτομερώς στην ανάγκη επίλυσης του Κυπριακού στη βάση των σχετικών αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Συζητήθηκαν επίσης οι ιδιαίτερα ανησυχητικές εξελίξεις στην Λιβύη.
Τέλος, τονίστηκε ο κομβικός ρόλος της Ελλάδας στην σταθεροποίηση των Δυτικών Βαλκανίων και στην στήριξη της Ευρωπαϊκής τους προοπτικής. Ο κ. Δένδιας υπογράμμισε ότι θα επισκεφθεί τις χώρες της περιοχής στο αμέσως προσεχές διάστημα προκειμένου να μεταφέρει, εκ νέου το μήνυμα αυτό.
Σε ό,τι αφορά στη συνάντησή του, με τον Ειδικό Απεσταλμένο του Αμερικανού Προέδρου για κλίμα, John Kerry, ο Υπουργός Εξωτερικών αναφέρθηκε στις πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει η κυβέρνηση Μητσοτάκη για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, καθώς και τα μέτρα για την μείωση των ρύπων και την περαιτέρω έμφαση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Επίσης συμφωνήθηκε να υπάρξει διμερής συνεργασία για την προστασία των θαλασσών και του θαλασσίου περιβάλλοντος, στην βάση του σεβασμού του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας.
Αναλυτικά η συνομιλία Μπλίνκεν-Δένδια πριν τη συνάντηση:
Μπλίνκεν: Καλό απόγευμα σε όλους. Είναι μεγάλη χαρά που έχω τον φίλο μου, τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών, εδώ στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Αυτές ήταν δύο σημαντικές και απίστευτα παραγωγικές ημέρες, κυρίως με την επίσκεψη του πρωθυπουργού, τη συνάντησή του με τον πρόεδρο Μπάιντεν, την εμφάνιση του πρωθυπουργού ενώπιον του Κογκρέσου. Και είναι στο χέρι μας τώρα –ο Νίκος και εγώ– να ακολουθήσουμε όλες τις οδηγίες που λαμβάνουμε από τον Πρόεδρο Μπάιντεν και τον Πρωθυπουργό Μητσοτάκη για να συνεχίσουμε να κάνουμε το έργο που έφερε τη συνεργασία μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ελλάδας – τουλάχιστον κατά την κρίση μου – στο υψηλότερο σημείο που βρίσκονταν ποτέ.
Είμαστε ευγνώμονες για αυτή τη συνεργασία: το έργο που κάνουμε μαζί για να σταθούμε ενάντια στην επιθετικότητα της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και να σταθούμε στο πλευρό της Ουκρανίας. Και το έργο που κάνουμε μαζί για την ενίσχυση και τη διαφοροποίηση της ενεργειακής ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένης της Ανατολικής Μεσογείου· το έργο που κάνουμε μαζί μέσω του Στρατηγικού Διαλόγου που πραγματοποιήσαμε και που πρόκειται να συνεχίσουμε σε τόσους πολλούς διαφορετικούς τομείς της σχέσης Ελλάδας-Ηνωμένες Πολιτείες.
Είμαι λοιπόν ευγνώμων που έχω αυτή την ευκαιρία με τον Νίκο να παρακολουθήσουμε τη συνάντηση του Προέδρου με τον Πρωθυπουργό, για να συνεχίσουμε τη σημαντική δουλειά που κάνουμε μαζί για να οικοδομήσουμε την ισχυρότερη δυνατή σχέση μεταξύ Ελλάδας και Ηνωμένων Πολιτειών.
Δένδιας: Ευχαριστώ. Είναι μια εξαιρετική ευκαιρία να βρίσκομαι εδώ σήμερα μετά από μια θεαματική συνάντηση με τον Πρόεδρο Μπάιντεν χθες, και, αν μου επιτρέπετε να πω, μια ιστορική ομιλία του πρωθυπουργού μου
Ανυπομονώ να συζητήσουμε για την Ουκρανία. Μετά τη ρωσική εισβολή, νομίζω ότι είναι καλό να συγκρίνουμε σημειώσεις και να δούμε πού πάμε από εδώ. Επίσης, θα σας ενημερώσω για την κατάσταση στη νοτιοανατολική Μεσόγειο και θα δούμε πώς οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να μπορούσαν να ενισχύσουν την παρουσία τους στην περιοχή – όπως το μοντέλο 3+1, για παράδειγμα. Είναι κάτι που έχει τεράστια σημασία για εμάς, και θα ήθελα να συζητήσουμε πώς μπορούμε να το βελτιώσουμε και επίσης να συζητήσουμε τις προκλήσεις σε μια διεθνή τάξη που βασίζεται σε κανόνες.
Πρέπει να πω ότι είναι σημαντικό για εμάς οι Ηνωμένες Πολιτείες να κατανοήσουν ότι δεν πρέπει να αφεθεί κανένα έδαφος στη ρεβιζιονιστική δύναμη που προσπαθεί να αλλάξει αυτή τη διεθνή τάξη που βασίζεται σε κανόνες.