Τα «Προγράμματα Άθλησης για Όλους» ούτε καταργούνται, ούτε περικόπτονται, αλλά διαμορφώνεται νέο λειτουργικότερο πλαίσιό τους, με κανόνες ελέγχου, διαφάνειας και αξιολόγησής τους, τόνισε στη Βουλή ο Υφυπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λευτέρης Αυγενάκης, απαντώντας σε σχετική Ερώτηση του Βουλευτή, Μανώλη Συντυχάκη.
Ο κ. Αυγενάκης ξεκαθάρισε ότι έχουν εγκριθεί τα φετινά ΠΑγΟ των Δήμων και των φορέων τους, καθώς και οι σχετικές θέσεις των Γυμναστών, συνεπώς δεν μένουν άνεργοι και η απόφαση του Υφυπουργείου Αθλητισμού αφορά μόνο στην πρόσκαιρη μη οικονομική συμμετοχή του υπό την παρούσα δομή των ΠΑγΟ, η οποία είναι εξόχως προβληματική.
Γι’ αυτό, ανέφερε ο κ. Αυγενάκης, συστήνεται Ομάδα Εργασίας με εκπροσώπους από Γενική Γραμματεία Αθλητισμού, Υπουργείο Εσωτερικών, ΚΕΔΕ, Πανελλήνια Ένωση Πτυχιούχων Φυσικής Αγωγής, Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή, Ελληνική Παραολυμπιακή Επιτροπή, με αποστολή να επεξεργαστεί και να καταθέσει άμεσα πλήρες αναμορφωμένο σχέδιο με «πακέτο» προτάσεων, προκειμένου να ολοκληρωθεί, όσο το δυνατό ταχύτερα, η αναδιάταξη των ΠΑγΟ: Να είναι περισσότερο αποδοτικά με στοχευμένες δράσεις και να βελτιώνουν ουσιαστικά την ποιότητα ζωής όλων των πολιτών, παντού στη χώρα, ώστε το ετήσιο κόστος τους (6,439 εκατ. ευρώ) να έχει αντίκρισμα στους φορολογούμενους.
Ο Υφυπουργός Αθλητισμού περιέγραψε το προβληματικό και αδύναμο υφιστάμενο πλαίσιο των ΠΑγΟ, επισημαίνοντας ότι:
-περιορίζεται το πανελλαδικό κοινωνικό δικαίωμα στη μαζική άθληση, καθώς το 70% των Προγραμμάτων υλοποιούνται σε Αττική και Θεσσαλονίκη,
-δεν ακολουθούνται διαδικασίες ΑΣΕΠ για την πρόσληψη των γυμναστών,
-είναι ανύπαρκτος ο μηχανισμός ελέγχου και δεν υπάρχει καμία διαδικασία αξιολόγησής τους, παρουσιάζοντας και τα στοιχεία της τελευταίας 6ετίας (πλην της σεζόν 2020-2021, εξαιτίας της πανδημίας) που δείχνουν πως στους 332 Δήμους ανά την Επικράτεια:
-Μόλις 78 Δήμοι (23,5%) υλοποίησαν ΠΑγΟ το 2019-2020
-Μόλις 58 Δήμοι (17,8%) υλοποίησαν ΠΑγΟ το 2018-2019
-Μόλις 80 Δήμοι (24,6%) υλοποίησαν ΠΑγΟ το 2017-2018
-Μόλις 75 Δήμοι (23,1%) υλοποίησαν ΠΑγΟ το 2016-2017
-Μόλις 91 Δήμοι (28%) υλοποίησαν ΠΑγΟ το 2015-2016.
Ολόκληρη η ομιλία του Υφυπουργού Αθλητισμού, Λευτέρη Αυγενάκη:
«Από την πρώτη μέρα ανάληψης των καθηκόντων μας δεσμευθήκαμε ότι θέλουμε έναν αθλητισμό για τους πολλούς και κυρίως για τις επόμενες γενιές.
Η αθλητική μας μεταρρύθμιση δεν περιορίζεται στον επαγγελματικό και αγωνιστικό αθλητισμό, δεν περιορίζεται στον ερασιτεχνικό αθλητισμό! Η αθλητική μας μεταρρύθμιση, γίνεται βήμα-βήμα και αφορά στο σύνολο του αθλητισμού, στο σύνολο της αθλητικής οικογένειας, στο σύνολο της κοινωνίας!
Στους βασικούς άξονες της πολιτικής μας έχουμε εξαρχής εντάξει και τον μαζικό αθλητισμό, την άθληση για όλους. Διαμορφώνουμε το θεσμικό πλαίσιο και εξασφαλίζουμε τους κατάλληλους χώρους άθλησης, για να γαλουχήσουμε τους πολίτες και ειδικά την νεολαία στην άθληση, για να συνδυάσουμε τον αθλητισμό με την υγεία και την ποιότητα ζωής.
Κύριε Συντυχάκη, θα έπρεπε να μας επικροτείτε που αλλάζουμε το Πρόγραμμα Άθλησης για Όλους. Θα έπρεπε να μας συγχαίρετε που βάζουμε τέλος σε ένα προβληματικό πρόγραμμα, που μόνο για όλους δεν ήταν!
Θα έπρεπε κι εσείς να είχατε αιτηθεί την αλλαγή αυτού του προγράμματος! Διότι, το υφιστάμενο πλαίσιο είχε πολλές εγγενείς αδυναμίες. Αδυναμίες που περιόριζαν το κοινωνικό δικαίωμα στον αθλητισμό, αδυναμίες που το καθιστούν εξαιρετικά περιορισμένο.
Να σας παρουσιάσω -μερικά μόνο- στοιχεία, ενδεικτικά των αδυναμιών που είχαν τα ΠΑγΟ:
Είναι τυχαίο, ότι συμμετείχε μόλις το 1/4 περίπου των Δήμων (ή των φορέων τους); Από τους 332 Δήμους, υλοποίησαν ΠΑγΟ:
Μόλις 78 (Δήμοι ή φορείς τους) το 2020 (περίοδος 2019-2020). Και πριν βιαστείτε να μου πείτε ότι είχαμε το πρώτο λοκντάουν με τον κορωνοϊό, να σας θυμίσω ότι αυτό ξεκίνησε το Μάρτιο του 2020, τα ΠΑγΟ είχαν ξεκινήσει το φθινόπωρο του 2019.
Μόλις 58 το 2019 (περίοδος 2018-2019). Ακόμη λιγότεροι!
Μόλις 80 το 2018 (περίοδος 2017-2018).
Μόλις 75 το 2017 (περίοδος 2016-2017).
Μόλις 91 το 2016 (περίοδος 2015-2016).
Περιορίζομαι στα ποσοτικά στοιχεία της τελευταίας πενταετίας και φυσικά δεν αναφέρομαι στο 2021 (περίοδος 2020-2021), διότι ήταν μια ιδιαίτερη χρονιά, λόγω της πανδημίας. Για ενημέρωσή σας, αναφέρω πάντως ότι υλοποιήθηκαν μόλις 42 προγράμματα ΠΑγΟ, και αυτά αφού δώσαμε την έγκρισή μας να πραγματοποιηθούν εξ αποστάσεως με τη χρήση ψηφιακών μέσων!
Να αναφερθούμε στη γεωγραφική κατανομή των Δήμων που αιτούνται και υλοποιούν ΠΑγΟ;
Πάνω από τα 2/3 των ΠΑγΟ υλοποιούνται σε Αττική και Θεσσαλονίκη.
Αν προσθέσουμε και τους μεγάλους πληθυσμιακά Δήμους (Πάτρα, Ηράκλειο, Λάρισα κλπ) θα διαπιστώσετε ότι τα ΠΑγΟ υλοποιούνται σχεδόν αποκλειστικά στα μεγάλα αστικά κέντρα!
Δεν φαντάζομαι, φίλε Μανώλη, να υποστηρίζεις ότι το κοινωνικό δικαίωμα του αθλητισμού περιορίζεται μόνο στους κατοίκους των μεγάλων αστικών κέντρων; Πού είναι οι νησιωτικοί Δήμοι; Πού είναι οι ορεινοί Δήμοι και οι απομακρυσμένες περιοχές;
Δεν υπάρχουν και ξέρετε γιατί; Διότι, είτε δεν πάνε γυμναστές, είτε δεν συμμετέχουν οι πολίτες λόγω των αποστάσεων!
Επιπλέον, το ζήτημα των γυμναστών που απασχολούνται στα ΠΑγΟ είναι πράγματι σημαντικό. Αλλά κι εδώ υπάρχουν αδυναμίες. Η πιο χαρακτηριστική είναι ότι δεν ακολουθούνται οι διαδικασίες ΑΣΕΠ για την πρόσληψη τους.
Δεν νομίζετε ότι πρέπει κι εδώ να γίνονται οι προσλήψεις με τις αξιοκρατικές διαδικασίες του ΑΣΕΠ;
Και ανοίγω μια παρένθεση, στα περί «ανεργίας των γυμναστών». Να σας θυμίσω ότι για πρώτη φορά εντάξαμε τον κλάδο των γυμναστών σε προγράμματα στήριξης ανέργων του ΟΑΕΔ;
Να σας θυμίσω ότι δώσαμε λύση στο χρόνιο πρόβλημα της επαγγελματικής αποκατάστασης των αποφοίτων ΣΕΦΑΑ/ΤΕΦΑΑ της χώρας με κύρια ή πρώτη ειδικότητα το ποδόσφαιρο;
Θα αναφερθώ, επίσης, στο ζήτημα της αξιολόγησης και του ελέγχου των ΠΑγΟ; Κι εδώ υπάρχουν σοβαρά προβλήματα.
Δεν υπάρχουν αποτελεσματικοί μηχανισμοί ελέγχου των προγραμμάτων (ισχύει ότι δηλώσει ο κάθε φορέας), ούτε υπάρχει αξιολόγηση των προγραμμάτων αυτών.
Πιθανότατα, πολύ σύντομα να έχουμε και στοιχεία από την έρευνα της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας (ΕΑΔ), κατόπιν των στοιχείων που της αποστέλλουμε.
Να θυμίσω εδώ ότι ο σκοπός ίδρυσης των ΠΑγΟ ήταν η βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών, μέσω της άθλησης, με στόχο τη μείωση των ιατροφαρμακευτικών δαπανών. Αυτός ο στόχος έχει, δυστυχώς, ξεχαστεί.
Κυρίες και κύριοι,
τα ΠΑγΟ επιβάλλεται να επανεξετασθούν πλήρως, διότι:
Τα ποσά που δαπανώνται (6,439 εκατ. ευρώ ετησίως) δεν ανταποκρίνονται στην αποτελεσματικότητα τους στις τοπικές κοινωνίες και για τους λόγους αυτούς εγείρονται εύλογες διαμαρτυρίες.
Περιέχουν εγγενείς αδυναμίες, οι οποίες δεν μπορούν να θεραπευθούν με απλές διορθωτικές παρεμβάσεις.
Με βάση τις εγγενείς αδυναμίες που ανέφερα πριν, επανεξετάζουμε και διαμορφώνουμε το νέο πλαίσιο της άθλησης για όλους.
Κι αυτό το πλαίσιο αφορά σε δύο άξονες:
στο σχέδιο νόμου, που θα έρθει στην Βουλή το αμέσως επόμενο διάστημα, στο οποίο έχουμε εισάγει ρυθμίσεις για την άθληση για όλους,
στη δημιουργία ενός νέου πλαισίου του Προγράμματος Άθλησης για Όλους, το οποίο εντάσσουμε στο ευρύτερο πλέγμα των σχέσεων μεταξύ Υφυπουργείου Αθλητισμού και Αυτοδιοίκησης στον τομέα του αθλητισμού.
Δεν καταργούμε και δεν περικόπτουμε τα ΠΑγΟ, όπως παραπλανητικά υποστηρίζεται από κάποιους. Αντιθέτως, τα αναδιαμορφώνουμε, τα ενισχύουμε και διευρύνουμε τη βάση των συμμετεχόντων με στόχο τη συμμετοχή όλων.
Στο πλαίσιο, λοιπόν, της επιβεβλημένης και αναγκαίας αναδιάταξης, ανασχεδιασμού και αναδιαμόρφωσης των ΠΑγΟ με κανόνες διαφάνειας, ελέγχου και αξιολόγησης του παραγόμενου έργου τους -και όχι κατάργησής τους, το τονίζω- αποφασίσαμε ότι δεν θα συμμετάσχουμε οικονομικά για την περίοδο 2021-2022 στα ανωτέρω προγράμματα, με την υπάρχουσα δομή τους.
Το τονίζω: Δεν συμμετέχουμε οικονομικά! Αυτό δεν σημαίνει πως καταργούμε τα προγράμματα. Έχουμε εγκρίνει τα προγράμματα των Δήμων και τις θέσεις των γυμναστών. Δεν θα υπάρξουν άνεργοι από τα ΠΑγΟ, όπως λανθασμένα υποστηρίζουν κάποιοι. Το επαναλαμβάνω, τα ΠΑγΟ θα γίνουν κανονικά από τους Δήμους και τους φορείς τους.
Όμως, θέλουμε τα ΠΑγΟ να καταστούν αποδοτικότερα, να ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες των Δήμων και των αθλουμένων τους ανά την Επικράτεια, να προωθούν στην πράξη τον μαζικό αθλητισμό.
Για να επιτευχθεί αυτό, πρέπει να επαναοριοθετηθούν σε πλαίσιο στοχευμένων δράσεων, όπως για παράδειγμα ο προσανατολισμός τους σε συγκεκριμένες πληθυσμιακές ομάδες ή σε νησιωτικές περιοχές.
Κι επιπλέον να ελέγχεται ουσιαστικά και αποτελεσματικά η εφαρμογή τους και να αξιολογείται το παραγόμενο αποτέλεσμά τους.
Στόχος μας, λοιπόν, είναι η αναδιαμόρφωση των ΠΑγΟ από την νέα περίοδο, ώστε να καταστούν πιο λειτουργικά και αποδοτικά, με διαφάνεια.
Κάνουμε, λοιπόν, το αυτονόητο! Συνεχίζουμε προσηλωμένοι στην απόφασή μας να νοικοκυρέψουμε το αθλητικό τοπίο, να διαμορφώσουμε ένα λειτουργικό πλαίσιο, να βάλουμε τάξη, πάντα με διαφανείς διαδικασίες.
Κάνουμε το αυτονόητο με την αθλητική μας μεταρρύθμιση, λειτουργώντας για πρώτη φορά Μητρώο Αθλητικών Σωματείων.
Κάναμε το αυτονόητο και θεσπίσαμε ότι αθλητικό σωματείο που δεν έχει εγγραφεί στο Μητρώο, δεν θα μπορεί να χρησιμοποιεί αθλητικές εγκαταστάσεις που ανήκουν σε εποπτευόμενα από τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού νομικά πρόσωπα ή στους ΟΤΑ Α’ και Β’ βαθμού.
Δημιουργήσαμε μαζί με την Αυτοδιοίκηση το Μητρώο Αθλητικών Υποδομών της χώρας. Χάρις στον «ΠΕΛΟΠΑ», το πρόγραμμα που αναπτύξαμε με την ΚΕΔΕ, για πρώτη φορά γίνεται καταγραφή των αθλητικών εγκαταστάσεων της χώρας.
Στο πλαίσιο αυτού του συγκροτημένου πλέγματος σχέσεων μεταξύ του Υφυπουργείου Αθλητισμού και Αυτοδιοίκησης στον τομέα του αθλητισμού, εντάσσουμε και το διευρυμένο και αναδιαμορφωμένο πλαίσιο των ΠΑγΟ.
Συστήνουμε Ομάδα Εργασίας με εκπροσώπους από την Γενική Γραμματεία Αθλητισμού, την ΚΕΔΕ, το Υπουργείο Εσωτερικών, την Πανελλήνια Ένωση Πτυχιούχων Φυσικής Αγωγής, την Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή και την Ελληνική Παραολυμπιακή Επιτροπή, με αποστολή να επεξεργαστεί και να καταθέσει άμεσα πλήρες αναμορφωμένο σχέδιο με «πακέτο» προτάσεων, προκειμένου να ολοκληρωθεί, όσο το δυνατό ταχύτερα, η αναδιάταξη των ΠΑγΟ.
Τα ΠΑγΟ οφείλουν να απευθύνονται σε όσο το δυνατόν περισσότερους συμπολίτες μας, που όντως τα έχουν ανάγκη. Και τα χρήματα που δαπανά η Πολιτεία να πιάνουν τόπο και να έχουν αντίκρισμα, όπως επιθυμεί κάθε Έλληνας φορολογούμενος.
Νομίζω, όλοι σε αυτή την αίθουσα συμφωνούμε σε αυτό.
Με αυτό ως πυξίδα, διαμορφώνουμε ένα πλήρες αναμορφωμένο σχέδιο για τα ΠΑγΟ, ώστε να καταστούν πιο λειτουργικά, να απευθύνονται σε όλους εκείνους τους συμπολίτες μας που τα χρειάζονται και το ετήσιο κόστος τους να έχει αντίκρισμα».