Ύφεση: Πόσο κινδυνεύουν ευρωζώνη και ΗΠΑ

Ο πληθωρισμός καλπάζει, οι δαπάνες των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων μειώνονται και οι κεντρικές τράπεζες αυξάνουν συνεχώς τα επιτόκια

Η Γερμανία, η ευρωζώνη, αλλά και οι ΗΠΑ και η παγκόσμια οικονομία βρίσκονται πλέον αντιμέτωπες με τον κίνδυνο ύφεσης καθώς ο πληθωρισμός καλπάζει, οι δαπάνες των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων μειώνονται και οι κεντρικές τράπεζες αυξάνουν συνεχώς τα επιτόκια.

Στη ζώνη του ευρώ, που έχει ήδη υποχωρήσει φέτος στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων δύο δεκαετιών, η οικονομία απειλείται με συρρίκνωση. Μεγάλο μέρος των αρνητικών οικονομικών προοπτικών επικεντρώνονται στη διακοπή του ρωσικού ενεργειακού εφοδιασμού στην Ευρώπη, η οποία απειλεί ιδιαίτερα τη γερμανική βιομηχανία. Η Credit Suisse βλέπει 50% πιθανότητες να πέσει η ευρωζώνη σε ύφεση τους επόμενους έξι μήνες και η Goldman Sachs λέει ότι μπορεί να βρίσκεται ήδη.

Δυσοίωνες προβλέψεις για την ευρωζώνη

Ήδη η Γερμανία παρουσίασε μηδενική ανάπτυξη το δεύτερο τρίμηνο του 2022 σύμφωνα με εκτιμήσεις της Eurostat, μετά από ανάπτυξη μόλις 0,8% το πρώτο τρίμηνο του έτους. Η Πορτογαλία παρουσίασε αρνητική ανάπτυξη -0,2% για το δεύτερο τρίμηνο, ενώ σε οριακά επίπεδα βρίσκονται χώρες όπως το Βέλγιο, η Τσεχία και η Αυστρία.

Η βρετανική τράπεζα Barclays προβλέπει πλέον βαθιά και μεγαλύτερης διάρκειας ύφεση για την ευρωζώνη και θεωρεί ότι η ΕΚΤ θα σταματήσει τον κύκλο αύξησης των επιτοκίων πριν απ’ το τέλος του 2022. Από την πλευρά της η Citigroup βλέπει κι αυτή βαθιά ύφεση και μειώνει τις προβλέψεις της για την ανάπτυξη του ΑΕΠ για το 2023 σε -1% για τη ζώνη του ευρώ και -2% για τη Γερμανία, Επίσης ύφεση 0,9% προβλέπει και για την Ιταλία.

Την ίδια στιγμή διεθνείς αναλυτές προειδοποιούν ότι η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται στα χέρια μιας σοβαρής επιβράδυνσης, με ορισμένες μεγάλες οικονομίες να διατρέχουν υψηλό κίνδυνο ύφεσης την ώρα που αναμένεται μικρή μόνο επιβράδυνση του πληθωρισμού το επόμενο έτος, σύμφωνα με έρευνες του Reuters σε οικονομολόγους.

Οι εκτιμήσεις για τις ΗΠΑ

Στις ΗΠΑ υπάρχει ήδη μέση πιθανότητα 40% να εκδηλωθεί ύφεση το επόμενο έτος κι αυτές οι πιθανότητες έχουν αυξηθεί εκτός από την ευρωζώνη και για τη Βρετανία αναφέρουν οι ίδιες πηγές.

«Η δυναμική της ύφεσης είναι ολοένα και πιο εμφανής στις προβλέψεις μας. Συγκεκριμένα, βλέπουμε τώρα αρκετές μεγάλες οικονομίες – συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών και της ζώνης του ευρώ – να διολισθαίνουν σε ύφεση. Ακόμα κι έτσι, ο χρόνος αυτών των πτωτικών περιόδων ποικίλλει και αναμένεται να είναι σχετικά ήπιες», σημείωσε ο Νέιθαν Σιτς, επικεφαλής οικονομολόγος στη Citi. «Σε κάθε μέτρηση, η παγκόσμια οικονομία επιβραδύνεται και οι προοπτικές επιδεινώνονται. Η παγκόσμια ύφεση είναι, αναμφισβήτητα, ένας σαφής και παρών κίνδυνος», ανέφερε.

Η παγκόσμια ανάπτυξη προβλέπεται να επιβραδυνθεί στο 3% φέτος λένε οι οίκοι, ακολουθούμενη από 2,8% το επόμενο έτος. Πρόκειται για υποβάθμιση από 3,5% και 3,4% στις προβλέψεις του Απριλίου. Αυτό συγκρίνεται με τις τελευταίες προβλέψεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για ανάπτυξη 3,2% και 2,9%.

Κλειδί οι κεντρικές τράπεζες

Πολλά θα κριθούν από τη νομισματική πολιτική των κεντρικών τραπεζών. Η ΕΚΤ αύξησε τα επιτόκια κατά 50 μονάδες βάσης πριν από λίγες ημέρες, αλλά η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ τα έχει αυξήσει περισσότερες φορές. Η ΕΚΤ από την πλευρά της μαζί με την αύξηση των επιτοκίων παρουσίασε νέο εργαλείο που αποσκοπεί στην πρόληψη του κατακερματισμού του κόστους δανεισμού στην ευρωζώνη.

Η δουλειά της ΕΚΤ περιπλέκεται από την ιταλική πολιτική, αφού η χώρα θα διεξαγάγει εκλογές τον Σεπτέμβριο με μια δεξιά συμμαχία να προηγείται επί του παρόντος στις δημοσκοπήσεις. Οι τιμές των ομολόγων μεταβάλλονται συνεχώς λόγω ανησυχίας για τις πολιτικές μιας τέτοιας κυβέρνησης, καθιστώντας δύσκολο για την ΕΚΤ να παρέμβει λεκτικά.