Την περασμένη Τρίτη, ο Μοχάμεντ Ελ Εριάν, πρόεδρος του Queens’ College του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ και σύμβουλος της Allianz, προειδοποίησε ότι η ύφεση που έρχεται δεν θα είναι σαν τις προηγούμενες και κάλεσε τη Fed και τις υπόλοιπες κρατικές αρχές να αναθεωρήσουν τις προβλέψεις τους που κάνουν λόγο για ρηχή και σύντομη ύφεση.
Με άρθρο του στο αμερικανικό περιοδικό Foreign Affairs, ο Ελ Εριάν εκτιμά ότι το εκρηκτικό μείγμα του υψηλότερου πληθωρισμού των τελευταίων δεκαετιών, των γεωπολιτικών εντάσεων, των προβλημάτων στις εφοδιαστικές αλυσίδες και των αυξανόμενων επιτοκίων, απειλεί να ρίξει την παγκόσμια οικονομία σε ύφεση. Όμως, σύμφωνα με τον ίδιο, οι περισσότεροι αναλυτές έχουν υποτιμούν εδώ και πολύ καιρό τη σοβαρότητα της κατάστασης, από τη Fed η οποία αρχικά είχε χαρακτηρίσει την άνοδο του πληθωρισμού «προσωρινή» έως τις σημερινές προβλέψεις που θεωρούν τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε προσωρινές και εύκολα αντιστρέψιμες.
Ο πρώην επικεφαλής της PIMCO πιστεύει ότι ο κόσμος βιώνει μεγάλες διαρθρωτικές αλλαγές που θα διαρκέσουν περισσότερο από τον υφιστάμενο επιχειρηματικό κύκλο και επισημαίνει τρεις νέες τάσεις που υποδηλώνουν έναν τόσο σημαντικό μετασχηματισμό και αναμένεται να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση των οικονομικών εξελίξεων τα επόμενα χρόνια. Η πρώτη τάση είναι η μετάβαση από την ανεπαρκή ζήτηση στην ανεπαρκή προσφορά ως σημαντικός παράγοντας επιβράδυνσης της ανάπτυξης. Η δεύτερη είναι το τέλος της άπλετης ρευστότητας από τις κεντρικές τράπεζες και η τρίτη είναι η αυξανόμενη ευθραυστότητα των χρηματιστηρίων.
Οι αλλαγές αυτές εξηγούν γιατί η ανάπτυξη επιβραδύνει στα περισσότερα μέρη του κόσμου και παράλληλα ο πληθωρισμός παραμένει υψηλός, τα χρηματιστήρια εμφανίζουν μεγάλη αστάθεια και η άνοδος του δολαρίου και των επιτοκίων προκαλούν τεράστια προβλήματα σε πολλές χώρες. Επίσης, οι εν λόγω αλλαγές κάνουν πιο δύσκολη τη δουλειά όσων προσπαθούν να προβλέψουν τις οικονομικές εξελίξεις. Γι’ αυτό το λόγο, κυβερνήσεις, οργανισμοί και επιχειρήσεις αντί να σχεδιάζουν τις κινήσεις τους βάσει ενός συγκεκριμένου πλάνου, αναγκάζονται να κάνουν διάφορα σενάρια.
Σε έναν τέτοιο κόσμο, σημειώνει ο Ελ Εριάν, είναι δύσκολο να παίρνει κανείς σωστές αποφάσεις και είναι πιο συχνά τα λάθη. Όποιοι θέλουν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τις δυσκολίες θα πρέπει να επιδείξουν ικανότητες όπως η γρήγορη ανάκαμψη από αναποδιές, η αλλαγή πορείας με χαμηλό κόστος και η άμεση αντίδραση στις αλλαγές των συνθηκών. Αυτό το τρίπτυχο ικανοτήτων δεν θα προστατεύσει τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις από όλες τις οικονομικές αναταράξεις που θα δούμε στο μέλλον. Όμως θα ενισχύσει σημαντικά την ικανότητά τους να ξεπερνούν τις αναταράξεις αυτές και αυξάνει την πιθανότητα καλύτερων αποτελεσμάτων.
Ο Ελ Εριάν ολοκληρώνει τον συλλογισμό του με μία προφητεία. Όσο περισσότερο τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις αδυνατούν να κατανοήσουν και να αντιδράσουν στις διαρθρωτικές αλλαγές που σημειώνονται στο παγκόσμιο οικονομικό και χρηματοπιστωτικό σύστημα, τόσο δυσκολότερο θα είναι να περιορίσουν τους κινδύνους και να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες που φέρνουν οι αλλαγές αυτές.
«Ο κόσμος δεν βρίσκεται απλώς στο χείλος μίας ακόμη ύφεσης», τονίζει ο διάσημος αναλυτής. Βρίσκεται εν τω μέσω μιας βαθιάς οικονομικής αλλαγής. Αν ο κόσμος θέλει να έχει ένα καλύτερο μέλλον τότε πρέπει να αναγνωρίσει την αλλαγή και να μάθει να ξεπερνά τις δυσκολίες.