Η υγειονομική κρίση εκτόξευσε τις φοροαπαλλαγές, οι οποίες πλέον έχουν φτάσει στις 1.047 (φορολογικές δηλώσεις 2021), ενώ οι απώλειες φορολογικών εσόδων, σύμφωνα με την έκθεση που κατατέθηκε στη Βουλή, αγγίζουν τα 13 δισ. ευρώ. Οι περισσότερες φοροαπαλλαγές, όπως προκύπτει από την έκθεση που συνοδεύει τον Προϋπολογισμό του 2023, αφορούν τον φόρο εισοδήματος τόσο των φυσικών προσώπων, που ανέρχεται στα 5 δισ. ευρώ, όσο και των νομικών προσώπων, που έχει φτάσει το 1,3 δισ. ευρώ.
Σημειώνεται ότι το 2020 οι φοροαπαλλαγές είχαν φτάσει τις 967, με το κόστος τους να διαμορφώνεται στα 8,9 δισ. ευρώ, ενώ το 2016 οι φοροαπαλλαγές έφταναν τις 716, με τις απώλειες για τον Προϋπολογισμό να ανέρχονται σε 3,041 δισ. ευρώ.
Τα στοιχεία που προκύπτουν από τον τόμο των φοροαπαλλαγών, που συνοδεύει τον Κρατικό Προϋπολογισμού του 2022, αποκαλύπτουν τα εξής:
- Φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων(200 απαλλαγές και εκπτώσεις) . Εκατομμύρια νοικοκυριά είχαν μειώσεις και εκπτώσεις φόρου από το φορολογητέο εισόδημα. Σύμφωνα με τα στοιχεία, οι φοροαπαλλαγές που χρησιμοποιήθηκαν από τα φυσικά πρόσωπα ξεπερνούν τις 10 εκατ. περιπτώσεις, με το κόστος για τον Προϋπολογισμό να υπολογίζεται σε 5 δισ. ευρώ. Το μεγαλύτερο τμήμα και συγκεκριμένα ποσό ύψους 3,8 δισ. ευρώ αφορά στο αφορολόγητο όριο και στη μείωση του φόρου ανάλογα με το μέγεθος της οικογένειας (γονείς και παιδιά).
- Φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων (200 απαλλαγές και εκπτώσεις). Απαλλαγές ύψους 1,3 ευρώ δισ. ευρώ είχαν 53.021 επιχειρήσεις.
- Φορολογία κεφαλαίου (129 εκπτώσεις και απαλλαγές): Συνολικά 5.082.163 φυσικά και νομικά πρόσωπα είχαν εκπτώσεις στον ΕΝΦΙΑ, στον Ειδικό Φόρο Ακινήτων, στις μεταβιβάσεις, γονικές παροχές, κληρονομιές και δωρεές, ύψους 3,89 δισ. ευρώ. Ειδικά στον ΕΝΦΙΑ, οι απαλλαγές αφορούν περισσότερες από 5 εκατ. περιπτώσεις, με το όφελος να είναι σχετικά μικρό και συγκεκριμένα 85 εκατ. ευρώ.
- ΦΠΑ(75 εκπτώσεις και φοροαπαλλαγές). Το όφελος για επιχειρήσεις, επαγγελματίες και καταναλωτές ήταν 821,934 εκατ. ευρώ. Τις μεγαλύτερες φοροαπαλλαγές έχουν οι υπηρεσίες ιδιωτικής εκπαίδευσης, που γλιτώνουν 397 εκατ. ευρώ.
- Τέλη χαρτοσήμου(85 εκπτώσεις). Οι απαλλαγές ανήλθαν σε 73,7 εκατ. ευρώ.
- Φόρος ασφαλίστρων. Οι μειώσεις έφθασαν τα 421,9 εκατ. ευρώ.
- Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης(44 φοροαπαλλαγές). Το ύψος των απαλλαγών ήταν 1,17 δισ. ευρώ, με τη μερίδα του λέοντος να έχουν τα ενεργειακά προϊόντα με 589,6 εκατ. ευρώ και η αιθυλική αλκοόλη και τα αλκοολούχα ποτά με 580,4 εκατ. ευρώ.
- Τέλη ταξινόμησης οχημάτων (23 απαλλαγές). Οι εκπτώσεις διαμορφώθηκαν σε 121,69 εκατ. ευρώ.
- Τέλη κυκλοφορίας οχημάτων. Το ποσό των απαλλαγών ανήλθε σε 11,844 εκατ. ευρώ.
Σημειώνεται ότι ο υπολογισμός του κόστους των φορολογικών δαπανών είναι μια δύσκολη διαδικασία και ενδεχομένως να κοστίζουν πολύ περισσότερο στον Προϋπολογισμό. Για παράδειγμα, ο υπολογισμός του κόστους των φοροαπαλλαγών που αφορούν τη φορολογία κληρονομιών, καθώς και τη φορολογία κερδών από τυχερά παίγνια, είναι αδύνατος, δεδομένου ότι οι φορολογίες αυτές και η σχετική διαδικασία δεν υποστηρίζονται μηχανογραφικά.