Τα εμπορεύματα έχουν υπάρξει ιστορικά ένας πολύ καλός και αξιόπιστος δείκτης για το πόσο μακριά ή κοντά βρισκόμαστε στην ύφεση, σύμφωνα με ανάλυση της Société Générale. Ποια σήματα στέλνουν αυτή τη στιγμή;
Η γαλλική τράπεζα εξετάζει πώς συμπεριφέρθηκαν τα εμπορεύματα πριν, κατά τη διάρκεια και μετά από υφέσεις του παρελθόντος στις ΗΠΑ, αναγνωρίζοντας ότι οι τρέχουσες συνθήκες της αγοράς ίσως υποδηλώνουν ότι «αυτή τη φορά είναι διαφορετική». Κάθε ύφεση έχει φυσικά τους δικούς της καταλύτες, χαρακτηριστικά, βάθη, διάρκεια και πορεία προς την ανάκαμψη. Χρησιμοποιώντας ένα μείγμα ανάλυσης τιμών και θεμελιωδών μεγεθών, η Société κοιτά ποιο είναι το μήνυμα που δίνουν τα εμπορεύματα και οι κινήσεις στην αγορά για το πού βρισκόμαστε στον οικονομικό κύκλο και αν βρισκόμαστε σε προ-ύφεση ή στην αρχή της ύφεσης. Καθώς τα εμπορεύματα βρίσκονται στο επίκεντρο της οικονομικής δραστηριότητας, όταν η οικονομία υποφέρει, (με εξαίρεση τον χρυσό) η ζήτηση για εμπορεύματα μειώνεται και οι τιμές πέφτουν, έτσι, η αγορά εμπορευμάτων έχει αξιοπρεπείς ικανότητες πρόβλεψης του… τι μας περιμένει. Άλλωστε τόσο κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης όσο και κατά την φούσκα του dot.com το 2001, τα εμπορεύματα είχαν «προειδοποιήσει» εγκαίρως για το timing της ύφεσης, όπως σημειώνει η SociétéGénérale.
Ως «προ-ύφεση» ορίζονται οι έξι μήνες πριν από την έναρξη μιας ύφεσης, ενώ η αρχή της ύφεσης ορίζεται ως οι τρεις μήνες μετά την έναρξη της ύφεσης.
Τα συμπεράσματα της γαλλικής τράπεζας είναι τα εξής: Σύμφωνα με τις αγορές πετρελαίου, βρισκόμαστε κάπου μεταξύ της προ-ύφεσης και της αρχής της ύφεσης. Στα μέταλλα, ο ψευδάργυρος και ο χαλκός υποδηλώνουν ότι βρισκόμαστε σε προ-ύφεση, ενώ το νικέλιο και, σε κάποιο βαθμό, το αλουμίνιο υποδηλώνουν ότι η ύφεση έχει ξεκινήσει. Η αγορά σιτηρών (CBOT) το πρώτο εξάμηνο του 2022 υποστήριζε το… επιχείρημα της προ-ύφεσης ενώ τώρα υποδηλώνει ότι η ύφεση έχει ήδη ξεκινήσει.
Όπως σημειώνει η Société Générale, από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, η οικονομία των ΗΠΑ γνώρισε 12 υφέσεις, δηλαδή μία κάθε 6,1 χρόνια κατά μέσο όρο. Πριν από το τρέχον διάλειμμα σχεδόν 14 ετών, το μεγαλύτερο διάλειμμα μεταξύ των υφέσεων ήταν 10 χρόνια (1991-2001).
Δυστυχώς, οι υφέσεις δεν αυτό-ανακοινώνονται, όπως σημειώνει χαρακτηριστικά η γαλλική τράπεζα. Ωστόσο, υπάρχουν σημάδια ότι αρχίζουν και αναδύονται, τα εξής:
Πολύ χαμηλή ανεργία: σε συνδυασμό με την αύξηση των μισθών, αυτό αυξάνει τον πληθωρισμό και οδηγεί τη Fed να αυξήσει τα επιτόκια, κάτι που έχει ήδη συμβεί.
Αυστηρότερη νομισματική πολιτική: η αύξηση του επιτοκίου της Fed συνήθως οδηγεί σε επιδείνωση των πιστωτικών συνθηκών κάτι που οδηγεί με τη σειρά του σε ύφεση.
Οι όλο και πιο επίπεδες (flat) καμπύλες αποδόσεων, με το επόμενο βήμα να είναι η αντιστροφή: η ανεστραμμένη καμπύλη αποδόσεων (τα βραχυπρόθεσμα ομόλογα έχουν υψηλότερες αποδόσεις από τα μακροπρόθεσμα ομόλογα) υπήρξε κορυφαίος δείκτης ύφεσης.
Αύξηση των τιμών των assets: οι δείκτες P/E των μετοχών είναι 55% υψηλότεροι από τον μακροπρόθεσμο μέσο όρο πριν από την ύφεση. Μια διόρθωση στο χρηματιστήριο θα πλήξει την εμπιστοσύνη και τις καταναλωτικές δαπάνες, δημιουργώντας ύφεση.
Σύμφωνα με τους οικονομολόγους της Société Générale, η επιβράδυνση της ανάπτυξης στις ΗΠΑ θα αρχίσει να εμφανίζεται στο δεύτερο εξάμηνο του 2023, με την αύξηση του ΑΕΠ στο δ’ τρίμηνο του επόμενου έτους να υποχωρεί στο 0,5% από 1,7% το τρίτο τρίμηνο. Η πραγματική ύφεση στις ΗΠΑ θα ξεκινήσει το πρώτο τρίμηνο του 2024 αλλά θα διαρκέσει μόνο δύο τρίμηνα, με το ΑΕΠ να μειώνεται 0,5% και 0,3% τα δύο πρώτα τρίμηνα του 2024 αντίστοιχα. Συνεπώς, αυτή η ύφεση προβλέπεται να είναι μικρότερη και πιο ρηχή από την ύφεση του 2001, η οποία είχε πολύ ήπιο αντίκτυπο στις αγορές εμπορευμάτων.
Συνολικά, σύμφωνα πάντως με την ανάλυση της γαλλικής τράπεζας και τα σήματα που στέλνει η αγορά εμπορευμάτων, φαίνεται ότι βρισκόμαστε κάπου μεταξύ της προ-ύφεσης και της αρχής της ύφεσης…