«Σεισμός» στις αγορές. Οι τιμές του πετρελαίου εκτινάσσονται πάνω από τα 127 δολάρια στο αντίθετο άκρο της αβεβαιότητας που είχε προκαλέσει η πανδημία, όταν για πρώτη φορά στην ιστορία βρέθηκαν σε αρνητικό έδαφος.
Ο χρυσός ξεπερνάει το φράγμα των 2.000 δολαρίων και ο δείκτης Dow Jones εισέρχεται σε περιβάλλον διόρθωσης έχοντας χάσει άνω του 10%, ενώ ορισμένες μετοχές έχουν σημειώσει πτώση άνω του 75% από τα υψηλά τους.
Για όλη αυτή την κατάσταση ευθύνεται ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι οικονομικές του επιπτώσεις, που φοβίζουν τους επενδυτές, περισσότερο ακόμη και από την πανδημία. Η προοπτική κλιμάκωσης της έντασης και απαγόρευσης της προμήθειας ενέργειας από τη Ρωσία αναγκάζουν τους επενδυτές να είναι διστακτικοί με φόντο το φάντασμα του στασιμοπληθωρισμού.
Αυτός είναι σήμερα ο μεγαλύτερος οικονομικός κίνδυνος. Να εισέλθει η παγκόσμια οικονομία σε μία παρατεταμένη περίοδο χαμηλής ανάπτυξης και υψηλού πληθωρισμού.
Ακραίο φόβο για την εξέλιξη του πολέμου στην Ουκρανία αντανακλά και ο πρώτος πρόδρομος δείκτης για τον μήνα Μάρτιο, αποδεικνύοντας ότι δεν ήταν καθόλου… τυχαία η μεγάλη πτώση των διεθνών αγορών τις τελευταίες ημέρες. Οι ανησυχίες για τις προθέσεις του Βλαντίμιρ Πούτιν και η έκρηξη των τιμών σε πετρέλαιο, φυσικό αέριο και εμπορεύματα ξυπνούν μνήμες… πανδημίας.
Σύμφωνα με τον δείκτη Sentix, το επενδυτικό κλίμα βρέθηκε σε αρνητικό έδαφος για τον Μάρτιο, υποχωρώντας στο -7, από 23.6 μονάδες που βρισκόταν στις αρχές Φεβρουαρίου.
Μέσα σε λίγες εβδομάδες αντιστράφηκε πλήρως το καλό κλίμα που είχε αρχίσει να διαμορφώνεται με φόντο τον πόλεμο στην Ουκρανία, στέλνοντας τον δείκτη επενδυτικού κλίματος στο σημείο που βρισκόταν τον Μάρτιο και τον Απρίλιο του 2020, όταν ξέσπασε η πανδημία.
Τόσο ο δείκτης αξιολόγησης των τρεχουσών συνθηκών, όσο και ο δείκτης των προσδοκιών, κατέγραψαν εντυπωσιακή πτώση. Οι επενδυτές φοβούνται ότι η κατάσταση δύσκολα θα αλλάξει προς το καλύτερο και πιστεύουν ότι τα χειρότερα είναι δεν έχουν περάσει.
Ο δείκτης αξιολόγησης των τρεχουσών συνθηκών υποχώρησε στις 7,8 μονάδες τον Μάρτιο από 11,5 μονάδες τον Φεβρουάριο, στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Μάιο του 2021.
Όμως τα χειρότερα είναι μπροστά μας. Ο δείκτης των προσδοκιών που αντανακλά την αξιολόγηση των επενδυτών για τις συνθήκες που θα επικρατούν τους επόμενους μήνες, πραγματικά κατακρημνίστηκε. Από τις 34,8 μονάδες του Φεβρουαρίου, έπεσε στο -20,8, που είναι η μεγαλύτερη πτώση που έχει καταγραφεί ποτέ.
Η ρωσική δηλαδή εισβολή και ο τρόπος με τον οποίο εξελίσσεται ο πόλεμος στην Ουκρανία, προκάλεσαν τη μεγαλύτερη επιδείνωση του επενδυτικού κλίματος που έχει δει ποτέ η Ευρώπη. Γιατί οι επενδυτές σήμερα πιστεύουν ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία θα έχει τρομακτικές επιπτώσεις για την ευρωπαϊκή οικονομία.
Η Ρωσία απομονώνεται από τη Δύση, όμως οι κυρώσεις έχουν σοβαρό αντίκτυπο και για την Ευρώπη, ενώ παράλληλα διαταράσσεται για μία ακόμη φορά το εμπόριο. Σημειώνεται ότι οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας αφορούν και στα ρωσικά assets, ενώ παγώνουν και τα συναλλαγματικά της αποθέματα. Οι εξελίξεις έχουν ως αποτέλεσμα να εκτινάσσονται οι τιμές της ενέργειας και των εμπορευμάτων και να προκαλούνται προβλήματα στην προμήθεια πρώτων υλών και στις εφοδιαστικές αλυσίδες.
Είναι τόσο υψηλό το επίπεδο της αβεβαιότητας που οι αναλυτές έχουν ήδη υποβαθμίσει τις προβλέψεις για την ευρωπαϊκή οικονομία και πλέον βλέπουν ανάπτυξη 3,1% το 2022 και πληθωρισμό στο 4,8% στο σύνολο του έτους. Είναι πολύ σημαντικό ότι αλλάζουν οι εκτιμήσεις γιατί στην πορεία είναι πολύ πιθανό να δούμε ακόμη χειρότερες συνθήκες στις αγορές.
Πριν τη ρωσική εισβολή οι περισσότεροι αναλυτές ανέμεναν ότι ο πληθωρισμός θα κορυφωνόταν γύρω στο 5,5% μέσα στην άνοιξη και ότι το φαινόμενο θα εξασθενούσε αργότερα μέσα στο 2022. Τώρα, ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη προβλέπεται ότι θα ξεπεράσει το 6%, ενδεχομένως και το 7%, ανάλογα με τις εξελίξεις.