«Παγόβουνο» 6,5 δισεκατομμύρια ευρώ, ποσό που χάνει ετησίως η Ελλάδα, κρύβεται κάτω από την απάτη «τύπου carousel» που αποκάλυψε το ΣΔΟΕ Αττικής.
Ειδικότερα, αξιοποιώντας σχετικές πληροφορίες, διενήργησαν ελέγχους σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε αγοροπωλησίες κινητών τηλεφώνων, κονσολών παιχνιδιών, ταμπλετών Η/Υ και φορητών Η/Υ, και ιδιαίτερα στο εμπόριο παροχής αγαθών και υπηρεσιών που πραγματοποιείται εξ αποστάσεως με ηλεκτρονικά μέσα.
Στις περιπτώσεις αυτές, διαπιστώθηκε νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες, με χρήση εικονικών τιμολογίων, εξετάστηκε δε η νομιμότητα εφαρμογής του άρθρου 67 του Ν.4484/2017, όπως προστέθηκε στο άρθρο 39 Α του Ν.2859/2000 (Κώδικας Φ.Π.Α.) και κατ’ επέκταση η υποτιμολόγηση στις πωλήσεις.
Διενεργήθηκε έλεγχος σε 14 επιχειρήσεις, φυσικά και νομικά πρόσωπα, εκ των οποίων 3 (τελικοί λήπτες των εικονικών τιμολογίων) πωλούσαν εμπορεύματα μέσω ηλεκτρονικών καταστημάτων (e-shop).
Από 14 μόλις επιχειρήσεις το ελληνικό δημόσιο έχασε 14 εκατομμύρια, μόνο από ΦΠΑ το 2019 και 2020. Συνολικά αυτές που πιάστηκαν, εκτιμάται ότι έκλεψαν φόρους τουλάχιστον 30 εκατ. ευρώ. Για το λόγο αυτό μάλιστα, οι ελεγκτές του ΣΔΟΕ προγραμματίζουν πάνω από 2.000 ελέγχους και έρευνες για περιπτώσεις απάτης.
Η απάτη τύπου carousel
Από την έρευνα προέκυψε ότι το κύκλωμα των επιχειρήσεων (carousel) λειτουργούσε μεθοδευμένα και διαχρονικά, με την ίδρυση νομικών προσώπων με διαχειριστές ή νομίμους εκπροσώπους φυσικά πρόσωπα ημεδαπής ή αλλοδαπής που είναι εξαιρετικά δύσκολο να εντοπιστούν και φέρουν τα χαρακτηριστικά του «εξαφανισμένου εμπόρου».
Σκοπός του κυκλώματος ήταν να πραγματοποιεί πωλήσεις μέσω των ηλεκτρονικών καταστημάτων, οι δε φόροι που οφείλονταν να συμψηφίζονται και στην ουσία να μην αποδίδονται, με το τέχνασμα λήψης εικονικών τιμολογίων εξόδων ανύπαρκτων προμηθευτών.
Επιπλέον, με τη δράση τους οι ελεγχόμενες επιχειρήσεις επέφεραν στρέβλωση και συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού έναντι λοιπών νόμιμων επιχειρήσεων του κλάδου εμπορίας και διάθεσης κινητών τηλεφώνων και λοιπών ηλεκτρονικών συσκευών, καθώς παρατηρήθηκε ότι οι ελεγχόμενες επιχειρήσεις είχαν την δυνατότητα πώλησης των εμπορευμάτων σε εξαιρετικά χαμηλή τιμή (κάτω του κόστους).
ΣΔΟΕ: Τι να προσέχουμε στις ηλεκτρονικές αγορές
Από τη δράση των επιχειρήσεων προέκυψε ζημία για το Ελληνικό Δημόσιο, ποσού άνω των 14.000.000 ευρώ μόνο από μη απόδοση Φ.Π.Α. για τα έτη 2019 και 2020, ενώ εκτιμάται ότι η συνολική ζημία για το Ελληνικό Δημόσιο ανέρχεται άνω των 30.000.000 ευρώ.
Η έρευνα συνεχίζεται σχετικά με τη συμμετοχή και λοιπών επιχειρήσεων που έλαβαν τιμολόγια από τις ανύπαρκτες επιχειρήσεις που εξέδιδαν εικονικά τιμολόγια.
Η Υπηρεσία μας θα ενημερώσει τις Υπηρεσίες της Α.Α.Δ.Ε. για τον καταλογισμό των φόρων που διέφυγαν της καταβολής.
Ερευνάται η συμμετοχή υποκρυπτόμενων προσώπων, καθώς και της δράσης των ανωτέρω επιχειρήσεων, πλέον των διαχειριστών – εκπροσώπων των ελεγχόμενων επιχειρήσεων.
Σχετική δικογραφία θα υποβληθεί στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών.
Η Επιχειρησιακή Διεύθυνση Σ.Δ.Ο.Ε. Αττικής απευθύνει έκκληση προς τους καταναλωτές να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στην επιλογή των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται μέσω του Διαδικτύου στην πώληση προϊόντων και σε κάθε περίπτωση να ζητούν τα απαραίτητα φορολογικά στοιχεία.
Πώς λειτουργεί η απάτη καρουζέλ
Οι απάτες στον ΦΠΑ τύπου καρουζέλ είναι πολύπλοκες και δύσκολα ανιχνεύσιμες, καθώς καλύπτονται πίσω από πραγματικές συναλλαγές. Η πολυπλοκότητα της απάτης οδηγεί τις ευρωπαϊκές αρχές (Europol) στο συμπέρασμα ότι συνδέεται με το οργανωμένο έγκλημα – ακόμη και με τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας.
Όπως προκύπτει και από το όνομα της απάτης, καρουζέλ, εγκληματικά δίκτυα και απατεώνες στήνουν μια σειρά από συναλλαγές, με την εκκίνηση να αποτελεί μια ενδοκοινοτική συναλλαγή, μέσα από τις οποίες ανακτάται παράνομα ΦΠΑ. Επειδή απαιτείται μεγάλος αριθμός συναλλαγών για να χαθεί ο φόρος, η εμπειρία έχει δείξει ότι οι απατεώνες χρησιμοποιούν προϊόντα μικρά σε όγκο, αλλά μεγάλης αξίας, όπως κινητά, επεξεργαστές υπολογιστών, κοσμήματα, ακόμη και άυλα στοιχεία όπως πιστοποιητικά εμπορίας ρύπων.
Η μεγαλύτερη δυσκολία στον εντοπισμό και τη στοιχειοθέτηση των υποθέσεων είναι ότι οι περισσότεροι από τους εμπλεκόμενους δεν έχουν ιδέα ότι μετέχουν σε απάτη. Σε ένα καρουζέλ μπορεί να υπάρξουν ακόμη και 100 ενδιάμεσες συναλλαγές, με την πλειοψηφία των εμπλεκόμενων να μην γνωρίζει ότι χρησιμοποιήθηκε ως «απομονωτής» για να χαθούν τα ίχνη των πραγματικών δραστών.
Απάτη με το ΦΠΑ σε όλη την ΕΕ
Υπολογίζεται ότι τουλάχιστον 140 δισ. ευρώ τον χρόνο κοστίζει στον προϋπολογισμό της ΕΕ και περί τα 6,5 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως στην Ελλάδα (όσο δηλαδή δυο φορές οι εισπράξεις από τον ΕΝΦΙΑ) η κλοπή του ΦΠΑ, σύμφωνα με τα στοιχεία της Κομισιόν.
Απέναντι στο φαινόμενο αυτό, το ΣΔΟΕ έχει καταφέρει μεγάλες επιτυχίες μέσα στο 2021. Πρόσφατα διαπίστωσε εκτεταμένη φοροδιαφυγή, μέσω ανακριβών δηλώσεων Φ.Π.Α. και έκδοσης φορολογικών στοιχείων από αδήλωτο φορολογικό μηχανισμό σε επιχείρηση που ασχολείται με την πώληση συσκευών κινητών τηλεφώνων μέσω διαδικτύου. Αμέσως οι ελεγκτές ζήτησαν άρση του τραπεζικού απορρήτου για τους τραπεζικούς λογαριασμούς της εταιρείας. Ο έλεγχος και η διασταύρωση των στοιχείων αποκάλυψαν ότι η επιχείρηση το 2020, εν μέσω πανδημίας, εισέπραξε από την πώληση κινητών τηλεφώνων το ποσό των 7.000.000 ευρώ για τις οποίες δεν είχε κόψει αποδείξεις με την κλοπή του ΦΠΑ να υπολογίζεται πάνω από 1.600.000 ευρώ.
Πριν απο περίπου έναν χρόνο κατα τη διάρκεια του lockdown, όπου ο τζίρος της αγοράς είχε μεταφερθεί σε ηλεκτρονικά καταστήματακατα το Σ.Δ.Ο.Ε. Αττικής σε ελέγχους είχε εντοπιστεί 3 νομικά πρόσωπα τα οποία πωλούσαν εμπορεύματα μέσω ηλεκτρονικών καταστημάτων (e-shops), απο τη δράση των οποίων προέκυψε ζημία για το Ελληνικό Δημόσιο ποσού άνω των 8.500.000 ευρώ μόνο από μη απόδοση Φ.Π.Α. για τα έτη 2018 και 2019, με τη συνολική ζημία για το Ελληνικό Δημόσιο να ανέρχεται σε ποσό άνω των 15.000.000 ευρώ.
Είναι ίσως η πιο συστηματική και διαρκής κλοπή εις βάρος των φορολογούμενων και ταυτόχρονα το οικονομικό έγκλημα με σχεδόν μηδενική δημοσιότητα. Οι απάτες στο ΦΠΑ τύπου καρουζέλ στερούν σε ετήσια βάση 50 δισ. ευρώ από τους ευρωπαϊκούς προϋπολογισμούς, όπως προκύπτει από τα ευρήματα της διασυνοριακής δημοσιογραφικής έρευνας «Grand Theft Europe», την οποία συντόνισε ο γερμανικός μη κερδοσκοπικός ειδησεογραφικός οργανισμός Correctiv.org.