Δυτικές εταιρείες και όχι αποκλειστικά του ενεργειακού κλάδου διακόπτουν η μια μετά την άλλη τη σχέση τους με τη Ρωσία μετά το κύμα των οικονομικών και χρηματοοικονομικών κυρώσεων που αναγγέλθηκαν από τη Δύση. Με αφετηρία τις βρετανικές ΒΡ και Shell και τη νορβηγική Equinor στον πετρελαϊκό κλάδο, μια σειρά εταιρειών στον νομικό, τεχνολογικό, αυτοκινητιστικό, χρηματοοικονομικό και ψυχαγωγικό κλάδο αποσύρονται από τη Ρωσία.
Την ίδια ώρα, ξένοι επενδυτές με τοποθετήσεις τουλάχιστον 150 δισ. δολαρίων σε ρωσικούς τίτλους προσπαθούν να βρουν τρόπους για να ρευστοποιήσουν τα κεφάλαια τους, σύμφωνα με τους Financial Times. Είναι ένα δύσκολο εγχείρημα καθώς πολλές τράπεζες της Ρωσίας έχουν αποκλειστεί από διεθνές σύστημα πληρωμών SWIFT, ενώ οι περισσότερες χρηματαγορές στη Μόσχα έμειναν κλειστές την Τρίτη για δεύτερη διαδοχική ημέρα.
Οι αυτοκινητοβιομηχανίες Volvo και General Motors, η εταιρεία ηλεκτρονικών συναλλαγών Mastercard, ο όμιλος ψυχαγωγίας Disney, οι λογιστικές εταιρείες McKinsey και KPMG μαζί με τον ναυτιλιακό κολοσσό A. P Moeller–Maersk είναι κάποιες από τις εταιρείες που διακόπτουν επαφές με τη Ρωσία. Εντούτοις σε αρκετές περιπτώσεις, οι εξαγγελίες των εταιρειών δεν συνεπάγονται την άμεση ή πλήρη αποχώρηση τους από τις αγορές της Ρωσίας. Παραδείγματος χάριν, η Maesk δήλωσε πως θα εκπληρώσει τις τρέχουσες υποχρεώσεις της και δεν θα διακόψει την αποστολή τροφίμων ή ιατρικού εξοπλισμού. Η McKinsey διευκρίνισε πως δεν θα συνεργαστεί με τη ρωσική κυβέρνηση λόγω της εισβολής στην Ουκρανία, αλλά εκπρόσωπος της συμβουλευτικής εταιρείας απέφυγε να διευκρινίσει εάν η απόφαση ισχύει για κρατικές εταιρείες όπως οι ενεργειακοί κολοσσοί Rosneft και Gazprom.
Τα ξημερώματα, η ιταλική ΕΝΙ ανακοίνωσε ότι αποσύρεται από αγωγό αερίου που συνδέει τη Ρωσία με την Τουρκία. Ειδικότερα, ο γιγαντιαίος ιταλικός όμιλος του τομέα των υδρογονανθράκων ENI σκοπεύει να πουλήσει τη συμμετοχή του, που φθάνει το 50%, στον αγωγό αερίου Blue Stream, έργο στο οποίο συμμετέχει εξ ημισείας ο ρωσικός κολοσσός Gazprom, εξαιτίας της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, ενημέρωσε χθες Τρίτη εκπρόσωπος της εταιρείας στο Γαλλικό Πρακτορείο. «Η ENI έχει την πρόθεση να πουλήσει το μερίδιό της» στον Blue Stream, που «συνδέει τη Ρωσία με την Τουρκία» μέσω της Μαύρης Θάλασσας, δήλωσε.
Στη συνέχεια, και η γιγαντιαία αμερικανική πετρελαϊκή εταιρεία ExxonMobil ανακοίνωσε πως θα αποσυρθεί προοδευτικά από το μεγάλο κοίτασμα αργού στη Ρωσία την εκμετάλλευση του οποίου έχει αναλάβει στο πλαίσιο κοινοπραξίας με ρωσικές, ινδικές και ιαπωνικές εταιρείες, το έργο Σαχαλίνη-1.
«Αντιδρώντας στα πρόσφατα γεγονότα, θα αρχίσουμε τη διαδικασία διακοπής των δραστηριοτήτων μας και λαμβάνουμε μέτρα για την προοδευτική αποχώρησή μας» από το έργο αυτό, ανέφερε η εταιρεία, υπογραμμίζοντας ταυτόχρονα πως δεν θα κάνει άλλες επενδύσεις σε έργα στη Ρωσία στο εξής.
Από την πλευρά της, και η αμερικανική κατασκευάστρια αεροσκαφών Boeing ανακοίνωσε ότι αναστέλλει κάθε υποστήριξη στους αερομεταφορείς της Ρωσίας, όπως προμήθεια ανταλλακτικών, υπηρεσίες συντήρησης, τεχνική υποστήριξη, αλλά και τις περισσότερες λειτουργίες της αντιπροσωπείας της στη Μόσχα.
Η Boeing ανέφερε ότι «όσο η σύρραξη συνεχίζεται» στην Ουκρανία, δίνει την έμφαση στην ασφάλεια των «εργαζομένων της» στην περιοχή. Η κατασκευάστρια αεροσκαφών έχει ήδη ανακοινώσει πως έκλεισε προσωρινά το γραφείο της στο Κίεβο.
Στο μικροσκόπιο της γαλλικής κυβέρνησης η μετριοπαθής αποχώρηση της TotalEnergies
Ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών, Μπρούνο λε Μερ, δήλωσε πως θα συζητήσει με τον διευθύνοντα σύμβουλο της TotalEnergies SE, Πατρίκ Πουγιανέ, την παρουσία του πετρελαϊκού κολοσσού στη Ρωσία. Η TotalEnergies, η οποία συμμετέχει σε μεγάλα έργα υγροποιημένου φυσικού αερίου στη Ρωσία, αποφάσισε πως δεν θα διαθέσει κεφάλαια σε νέες επενδύσεις στη χώρα, μια αντίδραση που θεωρήθηκε χλιαρή σε σχέση με την επιθετικότητα της Ρωσίας απέναντι στην Ουκρανία.
Στο αντίποδα βρίσκεται η ΒΡ, η οποία αναμένεται να υποστεί πλήγμα έως και 25 δισ δολαρίων λόγω της εξ ολοκλήρου αποχώρησής της από τη Ρωσία. Παρομοίως η Shell ανακοίνωσε πως τερματίζει κάθε συνεργασία με την κρατική Gazprom, συμπεριλαμβανομένου του έργου Sakhalin-II για την αξιοποίηση κοιτασμάτων φυσικού αερίου και της συμμετοχής της στον αγωγό Nord Stream 2, την πιστοποίηση του οποίου διέκοψε μια εβδομάδα πριν η Γερμανία. Και τα δυο έργα αποτιμώνται στα 3 δισ δολάρια, επισημαίνει το Bloomberg. Ο υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας εξέφρασε την πεποίθηση πως ο επικεφαλής της Total έχει «απόλυτη γνώση της βαρύτητας της κατάστασης» και είπε πως θα λάβουν μαζί αποφάσεις μέσα στις επόμενες ημέρες.
Σε κάθε περίπτωση, η ρωσική οικονομία περιθωριοποιείται από τον υπόλοιπο κόσμο μέσα σε μια λίγα 24ώρα όσο το Κρεμλίνο κλιμακώνει τις στρατιωτικές επιθέσεις που ξεκίνησε εναντίον της Ουκρανίας μια εβδομάδα πριν. Διεθνείς οργανισμοί κάνουν λόγο για μια μεγάλη ανθρωπιστική κρίση στην Ευρώπη, με τον πρόεδρο της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, να κάνει λόγο για την εκτόξευση πυραύλων στο Χάρκοβο με θύματα άμαχους. Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) υπολογίζει πως οι Ουκρανοί πρόσφυγες έφθασαν τους 660.000 μέσα σε μια εβδομάδα.
Πιέσεις και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης
Οι δυτικές κυβερνήσεις ασκούν, παράλληλα, πιέσεις στους κολοσσούς των κοινωνικών μέσων δικτύωσης για να μπλοκάρουν τα μαζικά μέσα ενημέρωσης της Ρωσίας προκειμένου να μην υπάρχει παραπληροφόρηση για το πολεμικό μέτωπο στην Ουκρανία. Οι πρωθυπουργοί της Εσθονίας, της Λετονίας, της Λιθουανίας και της Πολωνίας απηύθυναν κοινή επιστολή στους επικεφαλής των Meta, Google, YouTube και Twitter, ζητώντας τη λήψη αυστηρών μέτρων εις βάρος των κρατικών ΜΜΕ της Ρωσίας.
Η Facebook, μητρική της Meta, και η πλατφόρμα ανταλλαγής βίντεο μικρής διάρκειας TikTok ήδη ανακοίνωσαν από τη Δευτέρα πως παγώνουν την πρόσβαση των Sputnik και Russia Today (RT). O Νικ Κλεγκ, επικεφαλής διεθνών υποθέσεων της Meta, δήλωσε πως η Facebook συνεργάζεται στενά με τις κυβερνήσεις της Δύσης για την αντιμετώπιση της διάδοσης ψευδών ειδήσεων. Η πλατφόρμα YouTube, μητρική της κορυφαίας μηχανής αναζήτησης Google, επίσης απέκλεισε την πρόσβαση σε κρατικά κανάλια RT και Sputnik, ύστερα από τις πιέσεις που ασκήθηκαν από ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και την ΕΕ. Η Twitter είπε την περασμένη εβδομάδα πως θα «σημαδέψει» με προειδοποιήσεις τους ενημερωτικούς ιστότοπους που συσχετίζονται με το ρωσικό κράτος, κάτι που όμως πράττουν αρκετά χρόνια οι Facebook και YouTube.
Εν τω μεταξύ, η Apple ανακοίνωσε επίσης ότι ανέστειλε όλες τις πωλήσεις προϊόντων της στη Ρωσία, ως αντίδραση στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Η εταιρεία δήλωσε επίσης ότι «παγώνει» όλες τις εξαγωγές προς τη Ρωσία και ότι περιορίζει τη χρήση του Apple Pay και άλλων υπηρεσιών της.