Η μεγαλύτερη ζώνη ελεύθερου εμπορίου στον πλανήτη είναι γεγονός, καθώς από 1η Ιανουαρίου τέθηκε σε ισχύ η Συμφωνία RCEP (Regional Comprehensive Economic Partnership) που περιλαμβάνει 15 Ασιατικά κράτη, μεταξύ αυτών την Κίνα, την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα, αλλά και την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία, αλλά όχι την Ινδία.
Σταδιακά τα κράτη-μέλη θα μειώσουν τους μεταξύ τους δασμούς και άλλα εμπόδια στις εμπορικές συναλλαγές, διευκολύνοντας τις περιφερειακές ροές των εμπορευμάτων. Η συμφωνία αναμένεται να μειώσει τους δασμούς μέχρι και 92% στο εμπόδιο εντός της RCEP, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της σιγκαπουριανής κυβέρνησης.
Θεωρείται δε γεωπολιτικά, μία νίκη της Κίνας, με χώρες όπως η Αυστραλία (που μετέχουν για παράδειγμα στην αμυντική συνθήκη AUKUS) να διατηρούν παράλληλα το θετικό εμπορικό πρόσημο με τους Ασιάτες γείτονες. Αντίθετα οι προσπάθειες των ΗΠΑ να εμποδίσουν την δημιουργία της ζώνης πέτυχαν μόνο στην περίπτωση της Ινδίας, που εξαίρεσε εαυτόν από την RCEP.
Όπως δήλωσε ο υπουργός Εμπορίου και Βιομηχανίας της Σιγκαπούρης Γκαν Κιμ Γιονγκ, θα δημιουργήσει προνομιακή πρόσβαση στην αγορά των ορυκτών καυσίμων, των πλαστικών, των χημικών προϊόντων και άλλων αγαθών, ωστόσο «υπάρχουν πολλά ακόμη που πρέπει να γίνουν».
Όταν ο πρόεδρος Τραμπ τορπίλιζε τη συμφωνία TPP
Στις 4 Φεβρουαρίου του 2016, οι Ηνωμένες Πολιτείες υπέγραψαν την εμπορική συμφωνία TPP με την Αυστραλία, το Μπρουνέι, τον Καναδά, τη Χιλή, την Ιαπωνία, τη Μαλαισία, το Μεξικό, τη Νέα Ζηλανδία, το Περού, τη Σιγκαπούρη και το Βιετνάμ, επιχειρώντας να δημιουργήσουν έναν προνομιακό χώρο συναλλαγών και ελεύθερου εμπορίου στον Ειρηνικό και τη Νοτιοανατολική Ασία.
Ωστόσο, ο επόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ, ο Ντόναλντ Τραμπ, απέσυρε τη χώρα από τη συμφωνία, οδηγώντας στην κατάρρευσή της. Όπως ανέφεραν σε ανάλυσή τους οι Global Times, αγγλόφωνο ανεπίσημο οργάνο του Πεκίνου, οι διαπραγματεύσεις για την RCEP, που είχαν ξεκινήσει από το 2012, ήταν η απάντηση των χωρών της ASEAN στην ΤΡΡ.
«Η RCEP είναι ένα σήμα προς τον υπόλοιπο κόσμο πως τα κράτη μέλη προσβλέπουν σε μεγαλύτερη ενσωμάτωση και συνεργασία, ως έναν τρόπο να ενισχύσουν την οικονοκμική ανάπτυξη στην περιοχή, πιστεύοντας σε ένα πολυμελές εμπορικό σύστημα βασισμένο σε κανόνες» αναφέρει τώρα ο Γκαν στο CNBC και την εκπομπή «Squawk Box Asia».
Εκτός από το θέμα των δασμών, η συμφωνία θα επιτρέπει μεγαλύτερη διαφάνεια και θα δικευκολύνει τις εξαγωγές στον τομέα των υπηρεσιών και στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, στα logistics και στη διανομή, ανέφερε.
Σύμφωνα με τους αναλυτές, τα οικονομικά οφέλη από την RCEP θα είναι αρχικά περιορισμένα, καθώς θα πάρει μερικά χρόνια μέχρι να υλοποιηθεί. Ωστόσο η γεωστρατηγική της σημασία είναι μεγάλη.
Η RCEP ανοίγει το δρόμο ώστε τα κράτη-μέλη να ενισχύσουν τις (βεβαρημένες από την πανδημία) εφοδιαστικές αλυσίδες, καθώς απλοποιούν τις διαδικασίες στα τελωνεία και τις άδειες για αποστολές φορτίων.
Οι πολιτικές αντιφάσεις στη Νοτιοανατολική Ασία – Aukus vs RCEP
Σύμφωνα με το Ντάριλ Γκούπι, διεθνή οικονομικό-τεχνολογικό αναλυτή αλλά και μέλος του Αυστραλο-Κινεζικού Επιχειρηματικού Συμβουλίου, το νέο έτος ξεκινά με δύο αντιθετικές πολιτικές τάσεις εντός της ζώνης ASEAN. Η πρώτη είναι η συμφωνία RCEP, που εναρμονίζει τις εμπορικές σχέσεις, ενώ η AUKUS, η οποία άλλαξε το πρόσημο της Αυστραλίας έναντι της Κίνας, ενδεχομένως να τορπιλίσει τους στόχους της πρώτης.
Από την άλλη, η Ινδία και η Ιαπωνία, υποστηρίζουν την AUKUS. Και οι δύο χώρες είναι μέλη της συμμαχίας QUAD με τις ΗΠΑ, που έχει στόχο να ελέγξει στρατιωτικά την Κίνα. Από τις δύο χώρες, η Ιαπωνία είναι μέλος και στην RCEP. Η δε Ινδία, η οποία δεν συμμετέχει στην τελευταία, συνεχίζει ωστόσο τη σχέση με τη Ρωσία, με αγορές εξελιγμένων οπλικών συστημάτων από τη Μόσχα.
Επομένως, τα πράγματα δεν είναι τόσο ξεκάθαρα στη Νοτιοανατολική Ασία. Η Αυστραλία βρίσκεται ίσως στην πιο κομβική θέση, καθώς θα πρέπει να ισορροπήσει τα περιφερειακά της οικονομικά συμφέροντα με τη διεθνή γεωπολιτική και στρατιωτική συμμαχία με τις ΗΠΑ.
Σε κάθε περίπτωση, όλες οι εξελίξεις δείχνουν τον κεντρικό γεωπολιτικό ρόλο της Ασίας για τον πλανήτη και την παγκόσμια οικονομία, μέσα στα επόμενα χρόνια.
Πηγη: powergame.gr