Σαρώνει το κύμα της ακρίβειας με την αγορά αλλά και την κυβέρνηση να παρακολουθούν με έκδηλη αμηχανία τις εξελίξεις. Στο υπουργείο Ανάπτυξης τα στοιχεία που έχουν συγκεντρώσει είναι χειρότερα και από τις πιο απαισιόδοξες εκτιμήσεις που είχαν κάνει. Τα στοιχεία δείχνουν ότι το κύμα αυτό όχι μόνο θα έχει διάρκεια, αλλά οι ανατιμήσεις που καταγράφονται είναι ιδιαίτερα υψηλές , με τους ιδιοκτήτες των σούπερ μάρκετ κυρίως των μεγάλων αλυσίδων να σηκώνουν τα χέρια ψηλά, βλέποντας τα τιμολόγια που έλαβαν από τους προμηθευτές τους.
Ακόμα και στα είδη που κατέγραφαν μικρές αυξήσεις και τις είχε απορροφήσει η αγορά, είναι αδύνατον πλέον να μην περάσουν στην κατανάλωση καθώς πολλά προϊόντα όπως για παράδειγμα τα όσπρια (είχαν απορροφηθεί οι αυξήσεις) καταγράφουν σειρά ανατιμήσεων. Βέβαια , οι μεγαλύτερες αυξήσεις είναι στα άλευρα και στα γαλακτοκομικά όπου ήδη η αγορά έχει ζητήσει από την κυβέρνηση να προχωρήσει στην εφαρμογή ειδικού σχεδίου αποσυμπίεσης των τιμών.
Πηγές του οικονομικού επιτελείου όμως αναφέρουν ότι «στην παρούσα φάση δεν επιθυμούμε να δημιουργήσουμε πληθωριστικές προσδοκίες», ενώ ως προς το ενδεχόμενο έκτακτων μειώσεων στην έμμεση φορολογία, οι ίδιες πηγές επισημαίνουν –απαντώντας σε όσα έχουν ακουστεί- ότι δεν υπάρχουν στο τραπέζι έκτακτα φορολογικά μέτρα για τις ανατιμήσεις.
Οι εκπρόσωποι του λιανικού εμπορίου έχουν ζητήσει από την κυβέρνηση να προχωρήσει σε ένα έκτακτο σχέδιο μείωσης του συντελεστή ΦΠΑ από το 13% στο 10% για συγκεκριμένα προϊόντα όπως τα άλευρα, τα δημητριακά και τα γαλακτοκομικά. Μάλιστα αναφέρουν ότι οι τάσεις που καταγράφονται το τελευταίο διάστημα δείχνουν μείωση της κατανάλωσης η οποία είναι αποτέλεσμα της ακριβείας.
Αν και το οικονομικό επιτελείο φαίνεται να είναι αρνητικό σε οποιαδήποτε μείωση του ΦΠΑ, ουδείς αυτή τη στιγμή μπορεί να αποκλείσει αυτό το ενδεχόμενο. Στο Μέγαρο Μαξίμου περιμένουν νέα στοιχεία για να λάβουν τις τελικές αποφάσεις οι οποίες είτε θα συνοδευτούν με μέτρα στήριξης των νοικοκυριών, είτε με μείωση της έμμεσης φορολογίας καθώς δεν υπάρχουν άλλες λύσεις. Πάντως, το ενδεχόμενο μείωσης του ΦΠΑ ενδεχομένως να μην περάσει στην τελική κατανάλωση και για αυτό τοΝ λόγο το οικονομικό επιτελείο αποκλείει προς ώρας το σενάριο αυτό.
Σε κάθε περίπτωση η μείωση των έμμεσων φόρων θα πρέπει να φέρει και τη σύμφωνη γνώμη όχι μόνο των Θεσμών (βρίσκεται σε εξέλιξη η 13ημεταμνημονιακή αξιολόγηση) αλλά και της αρμόδιας διεύθυνσης της ΕΕ. Σε κάθε περίπτωση, η χώρα μας έχει το δικαίωμα να μειώσει τους συντελεστές καθώς η φορολογική πολιτική ασκείται από τα κράτη μέλη της Ευρώπης ωστόσο, οι όποιες αλλαγές θα πρέπει να βρίσκονται εντός των ορίων και του πλαισίου της ΕΕ.
Πέρα από τη στήριξη των νοικοκυριών μέσω των μειώσεων στους λογαριασμούς της ΔΕΗ και του φυσικού αερίου, αλλά και μέσω της αναστολής της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης και των ασφαλιστικών εισφορών που έχουν ως αποτέλεσμα έμμεσες μισθολογικές αυξήσεις στόχος του οικονομικού επιτελείου είναι να συμπιέσει το κόστος παραγωγής των πλέον ενεργοβόρων επιχειρήσεων και να σπάσει με τον τρόπο αυτό τον κύκλο των ανατιμήσεων.
Όπως προκύπτει από τα στοιχεία διεθνώς, πρώτες ύλες και τρόφιμα συνεχίζουν με την ίδια δυναμική να αυξάνονται πιέζοντας περαιτέρω τα κόστη για τις επιχειρήσεις. Για παράδειγμα η τιμή του σιταριού οποίου είναι αυξημένη κατά περίπου 16% σε σχέση με πέρσι και κατά 48% σε σύγκριση με τον Ιανουάριο του 2019. Η τιμή του σιταριού, όπως αναφέρουν στελέχη του λιανεμπορίου είναι βαρόμετρο, καθώς επηρεάζει βασικά είδη διατροφής, όπως το ψωμί και τα ζυμαρικά.