Τα EEA Grants (Χρηματοδοτικός Μηχανισμός του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου) μετρούν 27 χρόνια συμβολής στην ευρωπαϊκή συνεργασία. Η διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς, η επιστημονική έρευνα, η υγεία, η προστασία του περιβάλλοντος και η ισότητα των φύλων είναι μόνο μερικοί από τους τομείς στου οποίους έχουν υλοποιηθεί σημαντικά έργα μέσω του συγκεκριμένου μηχανισμού, από το 1994 μέχρι σήμερα στην Ελλάδα.
«Συνεργαζόμαστε για μια πράσινη, ανταγωνιστική Ευρώπη, χωρίς αποκλεισμούς» είναι το βασικό μήνυμα του Χρηματοδοτικού Μηχανισμού του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕEA Grants 2014–2021). Το μήνυμα αυτό συμπυκνώνει τους δύο κύριους στόχους των έργων που απευθύνονται στις ανάγκες της ελληνική κοινωνίας:
1. Συνεισφορά στη μείωση των οικονομικών και κοινωνικών ανισοτήτων στον ΕΟΧ
2. Ενδυνάμωση των διμερών σχέσεων ανάμεσα στις χώρες-δικαιούχους και στις δότριες χώρες: Ισλανδία, Λιχτενστάιν και Νορβηγία.
Ουσιαστικά ο Χρηματοδοτικός Μηχανισμός 2014–2021 του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΧΜ ΕΟΧ | EEA Grants) εκπροσωπεί τη συνεισφορά της Ισλανδίας, Λιχτενστάιν και Νορβηγίας επιδιώκοντας την επίτευξη των παραπάνω στόχων σε 15 ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα.
Μνημόνιο Κατανόησης και Ταμείο Διμερών Σχέσεων
Προκειμένου να διασφαλιστεί η αποδοτική και στοχευμένη υλοποίηση οι δότριες χώρες υπογράφουν Μνημόνιο Κατανόησης (MoU: Memorandum of Understanding) με κάθε ένα από τα δικαιούχα κράτη του ΧΜ ΕΟΧ. Στο Μνημόνιο υπάρχει, επίσης, πρόβλεψη για το Ταμείο Διμερών Σχέσεων (Bilateral Fund) σκοπός του οποίου είναι η ενίσχυση των διμερών σχέσεων μεταξύ των δότριων χωρών και της Ελλάδας.
Συγκεκριμένα για την περίοδο 2014–2021 ο ΧΜ ΕΟΧ έχει κατανείμει συνολικά 2.8 δισ. ευρώ από τα οποία τα 116.7 εκατομμύρια έχουν διατεθεί στην Ελλάδα μέσω του διεθνούς Πρωτοκόλλου 38c (Protocol 38c). Από τις δότριες χώρες, η Νορβηγία διαθέτει το 96% επί της συνολικής χρηματοδότησης.
Χρηματοδότηση εννέα νέων προγραμμάτων για την Ελλάδα
Στις 31 Οκτωβρίου του 2017, οι δότριες χώρες και η Ελλάδα υπέγραψαν Μνημόνιο Κατανόησης για την προγραμματική περίοδο 2014-2021 η οποία αφορά τη χρηματοδότηση εννέα νέων προγραμμάτων. Το Μνημόνιο υπήρξε το αποτέλεσμα επίσημων διαπραγματεύσεων μεταξύ των ελληνικών αρχών και της Επιτροπής Χρηματοδοτικού Μηχανισμού (FMC: Financial Mechanism Committee) με βάση τις ανάγκες της χώρας και τις προτεραιότητες που αφορούσαν τη στόχευση της συγκεκριμένης χρηματοδότησης. Πρόσφατα, το Μνημόνιο τροποποιήθηκε λόγω της κατανομής αποθεματικού (συνολικού ποσού €6.146.115) με βάση την οποία διανεμήθηκαν επιπλέον πόροι σε 5 (πέντε) προγράμματα που υλοποιούν έργα που αφορούν την ενέργεια, το περιβάλλον, την κοινωνική ένταξη των Ρομά, την κοινωνία των πολιτών και την τοπική ανάπτυξη.
Τα προγράμματα, όπως έχουν συμπεριληφθεί στο Μνημόνιο, αφορούν τους παρακάτω τομείς προτεραιότητας:
1 Καινοτομία και Επιχειρηματικότητα
2 Κοινωνική ένταξη και ενδυνάμωση των Ρομά
3 Τοπική ανάπτυξη και Μείωση της φτώχειας
4 Διαχείριση υδάτων
5 Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας – Εξοικονόμηση ενέργειας
6 Χρηστή διακυβέρνηση, Θεσμοί και Διαφάνεια
7 Άσυλο και Μετανάστευση (ενίσχυση εθνικών συστημάτων ασύλου και μετανάστευσης)
8 Άσυλο και Μετανάστευση (επείγουσες ανάγκες για την υποδοχή και ταυτοποίηση νέων αφίξεων και διαμονή ευπαθών ομάδων)
9 Κοινωνία των Πολιτών
Από αυτά τα προγράμματα, τα πέντε αποτελούν αντικείμενο διαχείρισης των ελληνικών αρχών (συγχρηματοδότηση περ. 81,5% ΧΜ ΕΟΧ και 18,5% εθνικοί πόροι) ενώ τα υπόλοιπα τέσσερα τα διαχειρίζεται το Γραφείο Χρηματοδοτικού Μηχανισμού (FMO: Financial Mechanism Office).
Βασικές αρχές που διέπουν τον ΧΜ ΕΟΧ 2014-2021
Αρχή υλοποίησης: Όλα τα προγράμματα και οι δραστηριότητες που χρηματοδοτούνται από τον ΧΜ ΕΟΧ 2014-2021 οφείλουν να βασίζονται στις κοινές αξίες του σεβασμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της ελευθερίας, της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων –συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων μελών μειονοτήτων– στις αρχές της χρηστής διακυβέρνησης και να συνάδουν με τη βιώσιμη ανάπτυξη, την προστασία του περιβάλλοντος και την κοινωνική συνοχή.
Αρχή συνεργασίας: Η επίτευξη των στόχων του ΧΜ ΕΟΧ 2014-2021 εδράζεται στη στενή συνεργασία ανάμεσα στις δότριες χώρες και στην Ελλάδα ως δικαιούχο κράτος.
Τέλος, σύμφωνα με τα κανονιστικά κείμενα, η Ειδική Υπηρεσία Προγραμματισμού, Συντονισμού και Παρακολούθησης της υλοποίησης των Χρηματοδοτικών Μηχανισμών του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΥ–ΕΟΧ) αποτελεί το Εθνικό Σημείο Επαφής (ΕΣΕ | NFO: National Focal Point) και έχει τη συνολική ευθύνη για την υλοποίηση των Μνημονίων Κατανοήσεως καθώς και για την επίτευξη των στόχων αυτών.
Επισκεφτείτε τον διαδικτυακό τόπο των EEA Grants στην Ελλάδα και ενημερωθείτε για τη συνεισφορά τους στη χώρας μας καθώς και για το πολυσχιδές έργο των ελληνικών αρχών και φορέων www.eeagrants.gr
Info
Η Ειδική Υπηρεσία Χρηματοδοτικού Μηχανισμού ΕΟΧ (ΧΜ ΕΟΧ), Εθνικό Σημείο Επαφής (ΕΣΕ), θα πάρει μέρος στην 85η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης, όπου οι ίδιοι οι φορείς θα μιλήσουν για τα προγράμματα και τα οφέλη των ΕΕΑ Grants στην Ελλάδα.
Διεθνές Εκθεσιακό & Συνεδριακό Κέντρο Θεσσαλονίκης, 13/9, 17.00, περίπτερο 7