Την παραμονή των τιμών φυσικού αερίου σε υψηλά επίπεδα για την Ευρώπη «βλέπει» ο οίκος Moody’s.
Ένα μήνα μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, οι αγορές φυσικού αερίου συνεχίζουν να προσθέτουν σημαντική επιβάρυνση σε ό,τι αφορά τις τιμές στην Ευρώπη, όπου η Ρωσία προμηθεύει περίπου το 40% των αναγκών της πρώτης σε φυσικό αέριο.
Αυτή η πίεση στην τιμή του φυσικού αερίου είναι πιθανό να παραμείνει για κάποιο χρονικό διάστημα, καθώς η Ευρώπη δεν μπορεί εύκολα να …μείνει μακρυά από τη Ρωσία, αναφέρει ο οίκος σε ανάλυσή του.
Παράλληλα, σημειώνει ότι οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν αποτυπώσει τις προθέσεις τους να επεκτείνουν τις υποδομές, ούτως ώστε να λάβουν μεγαλύτερες ποσότητες LNG.
Επίσης, στοχεύουν να αναπτύξουν μια πιο συγκεντρωτική προσέγγιση αναφορικά τη διαχείριση της προμήθειας και αποθήκευσης φυσικού αερίου, ενώ η Ευρώπη σκοπεύει να αξιοποιήσει τους κλιματικούς της στόχους για μηδενικές εκπομπές άνθρακα, ως δρόμο προς την ανεξαρτησία από το ρωσικό αέριο.
Χρειάζεται χρόνος και συντονισμός
Ωστόσο, αυτή τη προσπάθεια θα απαιτήσει περαιτέρω συντονισμό, σημειώνει η Moody’s.
Σε κάθε περίπτωση, η απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο θα πάρει χρόνο, καθώς οι αγορές είναι πιθανό να συνεχίσουν να τιμολογούν υψηλότερα το αέριο που φτάνει στην Ευρώπη.
Η Ρωσία διαθέτει ένα εκτεταμένο δίκτυο αγωγών που αναπτύχθηκε με την πάροδο των ετών και έχει κάνει την ΕΕ να εξαρτάται υπερβολικά από έναν προμηθευτή.
Σχεδόν το 40% της ετήσιας κατανάλωσης φυσικού αερίου της ΕΕ των 400 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων προέρχεται από τη Ρωσία.
Ενώ το πετρέλαιο είναι μια παγκοσμιοποιημένη αγορά με τη δυνατότητα πρόσθετου εφοδιασμού από άλλες χώρες που θα μπορούσε να αντικαταστήσει τη ρωσική παραγωγή που χάθηκε λόγω κυρώσεων διακοπής της παραγωγής, τα πράγματα με το φυσικό αέριο είναι διαφορετικά.
Οι μακροπρόθεσμες συμβάσεις, οι περιορισμοί προμήθειας και η υποδομή λειτουργούν ως εμπόδια για την ταχεία αντικατάσταση του ρωσικού φυσικού αερίου και κάνουν την Ευρώπη
βραχυπρόθεσμα ευάλωτη σε περιορισμούς του εφοδιασμού, αλλά και διακοπές της ροής.
Η τιμή του φυσικού αερίου στην Ευρώπη αυξήθηκε στις αρχές του 2021, ακόμη και πριν γίνουν ανησυχητικές οι ρωσικές προθέσεις έναντι της Ουκρανίας, καθώς ξεκίνησε η οικονομική δραστηριότητα μετά την πανδημία, ενώ υπήρξαν και περιφερειακοί παράγοντες, όπως η διακοπή λειτουργίας που σχετίζεται με τη συντήρηση εγκαταστάσεων στη Νορβηγία.
Ανησυχίες
Ωστόσο, τους τελευταίους μήνες του 2021, οι ανησυχίες για τις τιμές επικεντρώνονταν όλο και περισσότερο γύρω από τη ροή του ρωσικού αερίου. Αυτές οι ανησυχίες κορυφώθηκαν τον Δεκέμβριο, όταν το ρωσικό αέριο σταμάτησε για λίγο να ρέει μέσω ενός από τους μεγαλύτερους αγωγούς, με αποτέλεσμα την απότομη άνοδο των τιμών του φυσικού αερίου στην Ευρώπη.
Η ΕΕ προσπάθησε να αντισταθμίσει το γεγονός αυτό, αυξάνοντας τις εισαγωγές LNG κατά τους τελευταίους μήνες. Όταν η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου, οι ευρωπαϊκές τιμές του φυσικού αερίου έφθασαν στη…στρατόσφαιρα καθώς οι αγορές εξέφρασαν βαθιά ανησυχία για το ενδεχόμενο διακοπής του εφοδιασμού.
Από τότε, η τιμή του φυσικού αερίου έχει μειωθεί, αλλά παραμένει πολύ πάνω από εκεί που ήταν πριν από ένα χρόνο.
Η Ευρώπη ανησυχεί σημαντικά για την εξάρτησή της από τη ρωσική ενέργεια και ειδικά τον εφοδιασμό με φυσικό αέριο. Εχει αρκετές επιλογές σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο για την αντικατάσταση του ρωσικού φυσικού αερίου, οι οποίες περιλαμβάνουν την εύρεση εναλλακτικών προμηθευτών, όπως το LNG από ΗΠΑ και Κατάρ.
Επιπλέον, είναι δυνατό να αυξηθεί η ροή από άλλους προμηθευτές φυσικού αερίου , όπως η Νορβηγία και η Αλγερία.
Λύσεις
Άλλες επιλογές, ειδικά σε μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης, είναι η εναλλαγή από αέριο σε άνθρακα για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας ή ακόμη και η στροφή στην πυρηνική ενέργεια.
Αυτές οι λύσεις παρέχουν συνδυαστικά κάποια ελπίδα ότι ακόμη και αν σταματήσουν τελείως οι ρωσικές προμήθειες, η Ευρώπη θα μπορέσει να αντεπεξέλθει, τουλάχιστον σε βραχυπρόθεσμο χρονικό διάστημα.
Ωστόσο, το ενδεχόμενο διακοπής της παροχής φυσικού αερίου από τη Ρωσία -σε μακροπρόθεσμο επίπεδο, θα απαιτήσει από την Ευρώπη να εφαρμόσει μια πολύπλευρη στρατηγική διαφοροποίησης, συμπεριλαμβανομένης της βελτίωσης της ικανότητάς της να επεξεργάζεται το LNG (κατασκευές τερματικών σταθμών) και να προωθήσει έτι περεταίρω στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.
Πάντως, μια τέτοια στρατηγική θα πάρει μερικά χρόνια για να να εφαρμοστεί, αφήνοντάς ευάλωτη την Ευρώπη σε οποιαδήποτε σημαντική μείωση της ρωσικής προσφοράς.
Σε κάθε περίπτωση, αυτές οι λύσεις χρειάζονται χρόνο αλλά και επιπλέον χρηματοδότηση από την Ε.Ε.
Εν τω μεταξύ, οι αγορές θα συνεχίσουν να τιμολογούν υψηλότερα το φυσικό αέριο που φτάνει στην Ευρώπη, καταλήγει ο οίκος.
Πηγή: ΟΤ