Η Moody’s αναμένει ότι τα επίπεδα χρέους μεταξύ των προηγμένων οικονομιών και των αναδυόμενων αγορών θα παραμείνουν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα μετά τη σημαντική αύξηση που προκλήθηκε από την κρίση του κορωνοϊού.
Η νέα έκθεση του αμερικανικού οίκου εξετάζει ορισμένα βασικά ερωτήματα σχετικά με τις επιπτώσεις για την πιστοληπτική ικανότητα της δυναμικής του δημόσιου χρέους και τους διαφοροποιητικούς παράγοντες μεταξύ την ικανότητα των κρατών να ανασυγκροτήσουν τα αποθέματα ασφαλείας.
Η περίπτωση της Ελλάδας
Ειδικά για την Ελλάδα (αξιολόγηση Ba3 σταθερή) εκτιμά ότι η επιστροφή σε σημαντικά πρωτογενή πλεονάσματα θα μειώσει σημαντικά το βάρος του χρέους, αν και ακόμη και μετά την ομαλοποίηση, το επίπεδο του χρέους της Ελλάδας (αλλά και της Κύπρου και της Πορτογαλίας) θα παραμείνει σε υψηλά επίπεδα.
Η χώρας μας, ωστόσο, δεν περιλαμβάνεται σε εκείνες που φαίνεται να «κινδυνεύουν» βάσει του χάρτη που παραθέτει ο αμερικανικός οίκος αξιολόγησης. Η Ελλάδα, βρίσκεται στην πιο θετική θέση αφού εμφανίζει το υψηλότερο θετικό χάσμα. Όσο πιο αρνητικό είναι το πρωτογενές ισοζύγιο σταθεροποίησης του χρέους, τόσο μικρότερη είναι η πρόκληση της δημοσιονομικής πολιτικής για τη σταθεροποίηση του χρέους επιβάρυνσης, αν όλοι οι άλλοι παράγοντες παραμένουν ίδιοι.
Στο ερώτημα τι θα διαφοροποιήσει την ικανότητα των κρατών να μειώσουν το χρέος τους μετά την πανδημία, ο αμερικανικός οίκος εξηγεί ότι ενώ τα περισσότερα κράτη αντιμετωπίζουν τώρα υψηλότερα επίπεδα χρέους ως αποτέλεσμα της πανδημίας, η ικανότητα των κυβερνήσεων να σταθεροποιήσουν και να μειώσουν το χρέος μετά από μια κρίση και να αποκαταστήσουν τα δημοσιονομικά περιθώρια πριν το επόμενο σοκ είναι κρίσιμη για την αξιολόγηση του πιστωτικού κινδύνου. Τα κράτη αντιμετωπίζουν διαφορετική δυναμική χρέους, η οποία εξαρτάται από τις δημοσιονομικές εξελίξεις, την αύξηση του ΑΕΠ και το κόστος δανεισμού.
Σε συνδυασμό με τα διαφορετικά επίπεδα εκκίνησης των δανειακών επιβαρύνσεων, αυτές οι διαφορετικές δυναμικές του χρέους διαμορφώνουν την πρόκληση πολιτικής που αντιμετωπίζουν τα κράτη.
Παράλληλα, για το ποιες αναπτυγμένες οικονομίες είναι πιο πιθανό να υποστούν μακροπρόθεσμη απώλεια δημοσιονομικής ευελιξίας ως αποτέλεσμα της κρίσης, οι προβλέψεις της Moody’s δείχνουν γενικά μια σταδιακή δημοσιονομική εξυγίανση και επιστροφή στη μεσοπρόθεσμη ανάπτυξη εντός λίγων ετών. Ωστόσο, ακόμη και αν υποθέσει ο οίκος ότι οι συνθήκες χρηματοδότησης θα αυστηροποιηθούν αργά και χωρίς περαιτέρω σοκ, πολλές ανεπτυγμένες χώρες θα χρειαστούν αρκετά χρόνια για να ανακτήσουν τη δημοσιονομική τους ευελιξία.
Κράτη όπως π.χ. η Γαλλία (αξιολόγηση Aa2 σταθερό), η Ιαπωνία (A1 σταθερό), το Ηνωμένο Βασίλειο ( Aa3 σταθερό) και οι Ηνωμένες Πολιτείες (ΗΠΑ, Aaa σταθερό) θα έχουν σημαντικά υψηλότερα βάρη χρέους από ό,τι πριν από την πανδημία, εκτός εάν επιτύχουν πολύ ταχύτερη δημοσιονομική εξυγίανση και / ή διατηρήσιμη ανάπτυξη από ό,τι αναμένει η Moody’s σήμερα και από ό,τι έχουν πετύχει στο παρελθόν.
Αντίθετα, οικονομίες όπως οι Κύπρος (Ba1 σταθερό), Γερμανία (Aaa σταθερό), Νορβηγία (Aaa σταθερό), Πορτογαλία (Baa2 σταθερό) και η Ταϊβάν (Aa3 θετική) είναι πιο πιθανό να ανακτήσουν την (ποικίλη) δημοσιονομική τους θέση ταχύτερα μετά το σοκ της πανδημίας.
Αναφορικά με τις αναδυόμενες αγορές, η Moody’s εκτιμά ότι τάσεις του χρέους είναι πιθανό να διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των κρατών. Υποθέτοντας μια επιστροφή στην ανάπτυξη παρόμοια με τους προ της πανδημίας ρυθμούς, σταθερή δημοσιονομική εξυγίανση και μια σταδιακή αλλά ταχύτερη αύξηση των επιτοκίων, ορισμένα κράτη θα δουν το σοκ του χρέους που προκλήθηκε από την πανδημία να εξαλείφεται σε γενικές γραμμές μεσοπρόθεσμα.
Ωστόσο, μια σειρά από χώρες όπως η Βραζιλία (Ba2 σταθερό), η Κόστα Ρίκα (B2 αρνητικό), η Ινδία (Baa3 αρνητικό), η Ναμίμπια (Ba3 αρνητικό) και η Νότια Αφρική (Ba2 αρνητικό) μεταξύ άλλων θα δουν το χρέος να συνεχίζει να αυξάνεται. Δεδομένου ότι εισήλθαν στην κρίση με ήδη αυξημένο φορτίο χρέους, οι πιστωτικές πιέσεις θα μπορούσαν να ενταθούν, εκτός εάν επιτύχουν ταχύτερη δημοσιονομική εξυγίανση από ό,τι αναμένει ο οίκος επί του παρόντος ή / και υψηλότερη ανάπτυξη σε σταθερή βάση.