Ένα μεγάλο έλλειμμα ύψους 4,4 δισ. ευρώ ετησίως προκαλούν στο εγχώριο ισοζύγιο πληρωμών οι εισαγωγές ορυκτών καυσίμων, δηλαδή πετρελαίου και φυσικού αερίου, ενώ επιπλέον τροφοδοτούν την κλιματική κρίση και στην Ελλάδα.
Και αυτό το μέγεθος της οικονομικής «αιμορραγίας» έχει υπολογιστεί από το ΙΟΒΕ το 2019 με τις τιμές των συγκεκριμένων ενεργειακών προϊόντων να είναι πολύ χαμηλότερες σε σχέση με τα σημερινά πρωτοφανή επίπεδα. Το κόστος που επωμίζονται οι καταναλωτές και το δημόσιο από τις εισαγωγές είναι μεγάλο, αφού το 27% της συνολικής αξίας των προϊόντων που έρχονται από το εξωτερικό για την κάλυψη των εγχώριων αναγκών αντιστοιχεί σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο.
Η παρούσα ενεργειακή κρίση πέραν της επιβάρυνσης του ισοζυγίου πληρωμών προκαλεί και τεράστια εξάρτηση της χώρας από γεωπολιτικά και οικονομικά συμφέροντα που δεν είναι στο χέρι της να τα ελέγξει. Αρκεί να αναφερθεί πως σύμφωνα πάλι με το ΙΟΒΕ το 66,5% της ενέργειας προέρχεται από εισαγωγές σε ορυκτά καύσιμα και άρα δεν είναι δυνατόν οποιαδήποτε ελληνική αρχή να διαχειριστεί και να εξομαλύνει τις τιμές.
Εκτός όμως από την εξάρτηση της χώρας από εισαγόμενα ενεργειακά προϊόντα, οι καταναλωτές επωμίζονται και την περιβαλλοντική επιβάρυνση, αφού το 85% της ακαθάριστης διαθέσιμης ενέργειας προέρχεται από πετρέλαιο, φυσικό αέριο και γαιάνθρακες. Δηλαδή τον λιγνίτη που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος. Και αν και πρόκειται για εθνικό καύσιμο εντούτοις είναι κακής ποιότητας και ιδιαίτερα ρυπογόνος.
Τα παραπάνω στοιχεία έφερε ξανά στο προσκήνιο πρόεδρος της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ Γιώργος Περιστέρης και με τη φράση για «διπλή υποτέλεια της χώρας» επιδίωξε να αναδείξει τη σημασία που έχουν οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και η αποθήκευση με την τεχνολογία της αντλησιοταμίευσης. Όπως είπε χαρακτηριστικά χθες κατά τη διάρκεια του 3ου Συνεδρίου ΑΠΕ και Αποθήκευση Ενέργειας «δική μας ενέργεια είναι η αιολική, η ηλιακή και υδροηλεκτρική: Καθαρές, φθηνές και αστείρευτες μορφές ενέργειας».
Οι «πράσινες» και οι ρυπογόνες… επιδοτήσεις
Για την επιβάρυνση των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας στο πρόσφατο παρελθόν έχουν επικριθεί οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας με το πρόσχημα των επιδοτήσεων των φωτοβολταϊκών και των αιολικών πάρκων, ενώ την ίδια στιγμή στο απυρόβλητο έμειναν οι αντίστοιχες ενισχύσεις των ορυκτών και ρυπογόνων καυσίμων.
Ο κ. Περιστέρης κατά τη διάρκεια της χθεσινής του τοποθέτησης επιχείρησε να απαντήσει και σε αυτήν την κριτική. Όπως σημείωσε «οι σωστές πολιτικές επιδότησης των ΑΠΕ τα προηγούμενα χρόνια οδήγησαν σε ένα κόστος αιολικής και φωτοβολταϊκής μεγαβατώρας στη χώρα μας για τις νέες εγκαταστάσεις κάτω από 55 ευρώ/MWh, κόστος που συνεχίζει να μειώνεται.
Αντίθετα, οι τεράστιες επιδοτήσεις στα ορυκτά καύσιμα ( άνθρακας, λιγνίτης, πετρέλαιο, φυσικό αέριο)συνεχίζουν επι δεκαετίες να αυξάνουν, έχοντας φτάσει σήμερα σε απίστευτα νούμερα», σύμφωνα με όσα ανέφερε και υπογράμμισε: «Στη νέα μελέτη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου που κυκλοφόρησε μόλις πριν από λίγες ημέρες, οι επιδοτήσεις αυτές, μόνο για το 2020, ανέρχονται σε 5,9 τρις δολάρια ή σε 6,8% του παγκόσμιου ΑΕΠ».
Η σημασία της αποθήκευσης
Τα οφέλη είναι πολλαπλά από τα συστήματα αποθήκευσης ενέργειας μεγάλης κλίμακας.
«Αν η πολιτεία δεν είχε εμποδίσει», είπε ο πρόεδρος της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, «ακατανόητα για εμάς, την αποθήκευση ενέργειας μεγάλης κλίμακας, μη κατοχυρώνοντας έγκαιρα το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο και κίνητρα για τις εμπροσθοβαρείς αυτές επενδύσεις, θα είχαμε αμέτρητα οφέλη και στη συνέχεια τα απαρίθμησε:
– Πολύ μεγαλύτερη διείσδυση των ΑΠΕ, αφού η αποθήκευση καθαρής ενέργειας μεγάλης κλίμακας δίνει την πλέον ενδεδειγμένη απάντηση στη στοχαστικότητα των ΑΠΕ
– Πολύ οικονομικότερη ηλεκτροπαραγωγή
– Ασφάλεια εφοδιασμού και συγκράτηση των ενεργειακών τιμών, αφού όταν η ζήτηση υπερβαίνει την προσφορά, η αποθηκευμένη ενέργεια καλύπτει αμέσως το κενό και κρατά τις τιμές χαμηλά»
Το εργαλείο της αντλησιοταμίευσης
Μία μορφή συστήματος αποθήκευσης ενέργειας είναι και η αντλησιοταμίευση. Πρόκειται για μία «φυσική» επαναφορτιζόμενη μπαταρία που λειτουργεί με τη χρήση του νερού και των ΑΠΕ.
Ο κ. Περιστέρης επισήμανε πως «η αντλησιοταμίευση πρέπει να αποτελέσει την νούμερο ένα επιλογή καθώς πρόκειται για μια ώριμη, αξιόπιστη και ευέλικτη λύση που μπορεί να εξυπηρετήσει τις ανάγκες ενεργειακής ασφάλειας της χώρας».
Σύμφωνα με τον ίδιο «σε αυτήν συμπληρωματικά μπορούν να λειτουργήσουν οι μπαταρίες, έχοντας πάντως υπόψη μας ότι δεν μπορούν να παρέχουν ανάλογου μεγέθους και χρονικής διάρκειας υπηρεσίες, ενώ, από άποψη υλικών και κατασκευής αποτελούν «ένα έμβασμα προς την Ασία», όταν οι μονάδες αντλησιοταμίευσης έχουν σημαντικό οικονομικό αποτύπωμα και πολλαπλασιαστικά οφέλη στην εγχώρια αγορά», σημείωσε.
Σχετικά με την ενδεδειγμένη νέα ισχύ αντλησιοταμίευσης αναφέρθηκε σε πρόσφατη εθνική μελέτη του ΕΜΠ για την ΡΑΕ που την υπολογίζει σε 1000 ως 1500 MW έως το 2030.
Επισήμανε επίσης ότι η ΔΕΗ διαθέτει εδώ και χρόνια αντλησιοταμιευτικά έργα που στο παρελθόν λειτουργούσαν εξισορροπητικά στο πλαίσιο ενός ενιαίου ηλεκτρικού συστήματος και προσέφεραν αυτού του είδους το όφελος, αλλά τα τελευταία χρόνια λειτουργούν από λίγο έως καθόλου επειδή δεν υπάρχει θεσμικό πλαίσιο.