Κανείς δεν γνωρίζει αν η νέα μετάλλαξη Όμικρον θα είναι περισσότερο μεταδοτική ή αν θα περιορίζει σημαντικά την αποτελεσματικότητα των υφιστάμενων εμβολίων, γι’ αυτό οι αναλυτές κάνουν σενάρια για τις επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομική δραστηριότητα.
Σύμφωνα με την ING, το πιθανότερο σενάριο είναι η Όμικρον να αποδειχθεί μία «δύσκολη κατάσταση» που θα οδηγήσει σε επιβράδυνση την παγκόσμια οικονομία κατά τους χειμερινούς μήνες, η οποία ωστόσο θα είναι αντιμετωπίσιμη. Ακολουθούν αναλυτικά τα τρία σενάρια των αναλυτών της ING για τις επιπτώσεις που θα έχει η Όμικρον στην οικονομία.
Πιθανότερο σενάριο: Οι πρώτες ενδείξεις που θέλουν την Όμικρον να είναι πιο μεταδοτική επιβεβαιώνονται. Αυτό σημαίνει ότι μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού θα πρέπει να αποκτήσει ανοσία για να τεθεί υπό έλεγχο η πανδημία. Στην πράξη, ο πήχης για το ποσοστό ανοσίας είχε ανέβει ήδη από τη μετάλλαξη Δέλτα, ωστόσο οι χώρες που εμφανίζουν χαμηλότερα ποσοστά εμβολιασμού στις ευάλωτες ομάδες θα αντιμετωπίσουν μεγαλύτερο πρόβλημα.
Στο βασικό σενάριο, η αποτελεσματικότητα των εμβολίων θα δεχθεί πλήγμα, όμως όπως αποδείχθηκε και με τη μετάλλαξη Δέλτα, τα υφιστάμενα εμβόλια συνεχίζουν να παρέχουν ισχυρή (αν και μειωμένη) προστασία έναντι σοβαρής νόσησης, παρά το γεγονός ότι προστατεύουν πολύ λιγότερο από το να κολλήσει κάποιος τον ιό.
Για την παγκόσμια οικονομία, η εμπειρία από την Δέλτα μας δείχνει ότι η Όμικρον δεν βοηθά την Ευρώπη σε μία στιγμή που τα κρούσματα αυξάνονται και γι’ αυτό αναμένεται να ληφθούν πιο αυστηρά μέτρα προς τα Χριστούγεννα. Ωστόσο, τα υψηλά ποσοστά εμβολιασμού και η ενισχυτικές δόσεις, συνεπάγονται ότι η Ευρώπη θα αντιμετωπίσει λιγότερα προβλήματα από άλλα σημεία του πλανήτη. Η ανάπτυξη στις ΗΠΑ προβλέπεται στο 4,4% και στην Ευρωζώνη στο 3,8% το 2022.
Όσο για τις κεντρικές τράπεζες, θα τηρήσουν στάση αναμονής τον Δεκέμβριο κυρίως γιατί χρειάζονται κάποιες εβδομάδες για να βγουν τα πρώτα συμπεράσματα για τη σοβαρότητα της κατάστασης. Επειδή όμως ο πληθωρισμός παραμένει βασική απειλή, αναμένεται σε κάθε περίπτωση σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής μέσα στο 2022.
Αισιόδοξο σενάριο: Στο καλό σενάριο της ING, η Όμικρον δεν θα αποτελέσει σημαντική απειλή και η μετάλλαξη Δέλτα θα κυριαρχήσει, όπως συνέβη και με τη μετάλλαξη Βήτα νωρίτερα μέσα στο έτος. Αυτό μπορεί να γίνει επίσης γιατί θα αποδειχθεί ότι δεν αυξάνει τις πιθανότητες σοβαρής ασθένειας κι έτσι θα υποβαθμιστεί το επίπεδο συναγερμού.
Στο σενάριο αυτό οι κεντρικές τράπεζες θα επιταχύνουν τα σχέδια σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής, με την Fed να επιταχύνει το tapering και να προχωρά σε τρεις αυξήσεις επιτοκίων μέσα στο 2022. Σποραδικά lockdown για να αντιμετωπιστεί η μετάλλαξη Δέλτα θα επιβραδύνουν την ανάπτυξη στην Ευρωζώνη τα Χριστούγεννα και στις αρχές του 2022, αλλά οι συνθήκες θα βελτιωθούν σημαντικά από την άνοιξη. Η ανάπτυξη στις ΗΠΑ προβλέπεται στο 5,8% και στην Ευρωζώνη στο 4,2% το 2022.
Δυσμενές σενάριο: Είναι το σενάριο που φοβόντουσαν οι αγορές από την πρώτη στιγμή που βγήκε η είδηση της νέας μετάλλαξης. Τα εμβόλια δεν μπορούν να περιορίσουν την εξάπλωση και οδηγούν σε μεγάλη αύξηση των νοσηλειών σε Ευρώπη και ΗΠΑ, ενώ αποδεικνύεται ότι η όμικρον είναι και πιο θανατηφόρα. Η Ευρώπη εφαρμόζει lockdown στις αρχές του 2022 και ακολουθούν οι ΗΠΑ. Σε αυτό το σενάριο το πλήγμα για την οικονομία θα είναι ανάλογο του περσινού χειμώνα. Τα εμβόλια θα είναι λιγότερο αποτελεσματικά και θα χρειαστεί νέο εμβόλιο που δεν αναμένεται να κυκλοφορήσει ευρέως πριν το καλοκαίρι, ωστόσο θα βοηθήσουν και οι θεραπείες. Ο κόσμος έχει κουραστεί από τους περιορισμούς και θα είναι δύσκολο για τις κυβερνήσεις να επιβάλλουν lockdown για τόσο μεγάλο διάστημα όσο πέρσι.
Οι ανεπτυγμένες οικονομίες θα βρεθούν σε ύφεση στο α’ τρίμηνο του 2022 αλλά δεν θα είναι τόσο βαθιά όσο του 2021 και η ανάκαμψη θα είναι σταδιακή. Αν η όμικρον αποδειχθεί ότι κερδίζει τα εμβόλια θα είναι προειδοποίηση για τον πλανήτη ότι χωρίς μεγάλα ποσοστά εμβολιασμού, μελλοντικές μεταλλάξεις μπορούν να απειλούν την οικονομία κάθε χειμώνα. Η ανάπτυξη προβλέπεται στο 1,3% για τις ΗΠΑ και στο 2,1% για την Ευρωζώνη το 2022.