Η Ευρωπαϊκή Ένωση απαγόρευσε τις εισαγωγές ρωσικού αργού από τις 5 Δεκεμβρίου και θα απαγορεύσει και τα ρωσικά προϊόντα πετρελαίου από τις 5 Φεβρουαρίου του νέου έτους, στην προσπάθειά της να περικόψει τα πετρελαϊκά έσοδα της Ρωσίας. Η Βρετανία έχει ήδη απαγορεύσει τις εισαγωγές πετρελαίου και προϊόντων πετρελαίου από τις 5 Δεκεμβρίου.
Καθώς είναι δύσκολο να εντοπιστεί η προέλευση του ντίζελ μετά τη διύλιση και ανάμειξή του, πηγές αναφέρουν στο Reuters ότι δεν θα ήταν απίθανο το ρωσικό ντίζελ να παραδίδεται σε χώρες όπως η Ινδία και η Τουρκία, οι οποίες στη συνέχεια θα το εξάγουν. Όλα αυτά σε μία περίοδο που η Ευρώπη αγωνίζεται να αναπληρώσει έως και 600.000 βαρέλια ημερησίως, που θα στερηθεί λόγω των κυρώσεων, όπως τονίζει ο Γιουτζίν Λίντελ, αναλυτής αγοράς διύλισης και προϊόντων στη συμβουλευτική FGE.
Τα ολλανδικά τελωνεία, τα οποία επιβλέπουν τον σημαντικό κόμβο εμπορίου και αποθήκευσης Άμστερνταμ-Ρότερνταμ-Αμβέρσα, οι αρχές του Ηνωμένου Βασιλείου και το χρηματιστήριο ICE θα ελέγχουν τα επίσημα πιστοποιητικά προέλευσης για πλοία εισαγωγής.
Σε περίπτωση αμφιβολίας, τα τελωνεία του Ηνωμένου Βασιλείου και των Κάτω Χωρών μπορούν να ζητούν πρόσθετα έγγραφα για τον προσδιορισμό της προέλευσης, όπως συμβατικές συμφωνίες, τιμολόγια ή φορτωτικές.
Το ICE θα εξετάζει επίσης τα πιστοποιητικά απόρριψης και την απόδειξη από τα διυλιστήρια ότι το απόθεμα είναι τοπικά εξευγενισμένο.
Πότε γίνεται η αλλαγή προέλευσης;
Για να δεχθούν οποιοδήποτε ντίζελ ως μη ρωσικής προέλευσης, η Βρετανία, η Ευρωπαϊκή Ένωση και το ICE απαιτούν να υποστεί ουσιαστική επεξεργασία εκτός Ρωσίας. «Η επεξεργασία θεωρείται ουσιαστική μόνο εάν έχει ως αποτέλεσμα την κατασκευή ενός νέου προϊόντος ή αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό στάδιο στην κατασκευή και λαμβάνει χώρα σε επιχείρηση εξοπλισμένη για αυτόν τον σκοπό», αναφέρει ο ιστότοπος της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου. Η ανάμειξη του ρωσικού ντίζελ σε άλλη χώρα με ένα μη ρωσικό ισοδύναμο δεν θα άλλαζε την προέλευσή του, ενώ η διύλιση του ρωσικού αργού σε ντίζελ σε άλλη χώρα θα το έκανε.
Πόσο αποτελεσματικοί είναι οι έλεγχοι;
Η Βρετανία, η ΕΕ και το ICE θεωρούν ότι το ντίζελ είναι ρωσικό, εάν αποστέλλεται και επαναφορτώνεται αλλού. Η Βρετανία λέει ότι οποιαδήποτε επεξεργασία για την αλλαγή του προϊόντος πρέπει να γίνεται για εμπορικούς σκοπούς, όπως η κατασκευή ενός τελικού προϊόντος ώστε να πληροί τις νέες προδιαγραφές του Ηνωμένου Βασιλείου, όχι για να αποφευχθεί το καθεστώς κυρώσεων. Είναι όμως σχεδόν αδύνατο να εντοπιστεί η προέλευση του μικτού ή εξευγενισμένου ντίζελ και είναι δύσκολο να εντοπιστούν οι μεταφορές από πλοίο σε πλοίο (STS), πράγμα που σημαίνει ότι αυτές οι πτυχές των κυρώσεων εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την «καλή θέληση», αναφέρουν δύο πηγές με γνώση του θέματος στο Reuters. Οι όγκοι των επιχειρήσεων STS μεταξύ ρωσικών δεξαμενόπλοιων έχουν «αυξηθεί δραματικά» από τον Φεβρουάριο, αναφέρει η εταιρεία ναυτιλιακών αναλύσεων Windward.
«Εάν επρόκειτο να μεταφέρετε το ρωσικό ντίζελ σε ένα πιο ευέλικτο λιμάνι, θα μπορούσατε να το αναμείξετε και να το εκδώσετε με διαφορετική φορτωτική διαφορετικής προέλευσης», τονίζει μία από τις πηγές που επικαλείται το Reuters, που μίλησε υπό καθεστώς ανωνυμίας.
Πώς επηρεάζονται οι ροές ντίζελ;
Το ρωσικό ντίζελ είναι πιθανό να παραδοθεί και να επανεξαχθεί από χώρες όπως η Ινδία και η Τουρκία, επισημαίνουν πηγές της αγοράς. Η Ρωσία θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τον στόλο της για να μεταφέρει ντίζελ στην Τουρκία όπου μπορεί να μεταφερθεί σε δεξαμενόπλοια μεσαίας εμβέλειας, δήλωσαν δύο πηγές της βιομηχανίας. «Θα μπορούσε κανείς να θεωρήσει ότι η Τουρκία επανεξάγει τα βαρέλια ή ίσως υποκαθιστά στη χώρα και εξάγει περισσότερο από την εγχώρια παραγωγή της», δήλωσε ο επικεφαλής αναλυτής της Kpler, Κέβιν Ράιτ.
Η Βρετανία, η ΕΕ και το ICE θεωρούν ότι το ρωσικό ντίζελ που διυλίζεται εκτός Ρωσίας, δεν είναι ρωσικό προϊόν, γεγονός το οποίο ειναι πιθανό να οδηγήσει σε περαιτέρω μετατόπιση των εμπορικών ροών. Η Ευρώπη έχει ήδη αρχίσει να αντικαθιστά τις ρωσικές εισαγωγές ντίζελ με διυλισμένο προϊόν από τη Μέση Ανατολή, αλλά οι αναλυτές αναμένουν επίσης ότι η Ινδία θα διυλίσει περισσότερο ρωσικό Urals και θα αυξήσει τις εξαγωγές ντίζελ στην Ευρώπη.
Ποιος μπορεί να μεταφέρει ρωσικά φορτία;
Το ανώτατο όριο τιμής της ΕΕ, το οποίο τέθηκε σε ισχύ στις 5 Δεκεμβρίου, απαγορεύει στις ναυτιλιακές, ασφαλιστικές και αντασφαλιστικές εταιρείες να διακινούν φορτία ρωσικού αργού, εκτός εάν πωλείται σε τιμή χαμηλότερη από τα 60 δολάρια που όρισε η G7.
Πολλές από τις μεγαλύτερες πετρελαϊκές, συμπεριλαμβανομένης της BP και της Shell, έχουν επιβάλει από μόνες τους κυρώσεις σε ρωσικό πετρέλαιο και προϊόντα πετρελαίου. Η αποφασιστικότητα της Ρωσίας να σταματήσει να πουλά πετρέλαιο σε χώρες ή εταιρείες που τηρούν το πλαφόν, σε συνδυασμό με τις ασφαλιστικές δυσκολίες, σημαίνει ότι «οι ιδιοκτήτες βασικών δεξαμενόπλοιων δεν θα είναι σε θέση να φορτώσουν ρωσικό αργό», αναφέρει η γαλλική ναυλομεσιτική BRS.
Ωστόσο, μικρότερες εμπορικές εταιρείες χρησιμοποιούν ήδη δεξαμενόπλοια «σκιώδους στόλου», ανέφεραν αρκετές πηγές του κλάδου, προσθέτοντας ότι υπάρχουν ήδη συμφωνίες με παρόχους στην Ινδία. Η BRS αναφέρει ότι 111 ηλικιωμένα τάνκερ έχουν πωληθεί σε ιδιωτικές ναυτιλιακές εταιρείες από τον Φεβρουάριο πιθανότατα για τη μεταφορά ρωσικού πετρελαίου. Οι Ευρωπαίοι αγοραστές λαμβάνουν επίσης όλο και περισσότερο ρωσικό ντίζελ σύμφωνα με τον κανόνα Incoterms Delivered Ex-ship, ο οποίος αφήνει την ευθύνη για την ασφάλιση στα χέρια του προμηθευτή, δήλωσε πηγή του κλάδου.
Πώς θα επηρεαστούν οι τιμές;
Η ολλανδική Rabobank εκτιμά ότι η «παγκόσμια αλλαγή δρομολόγησης» θα έχει ως αποτέλεσμα υψηλότερο κόστος υλικοτεχνικής υποστήριξης, αυστηρότερο εφοδιασμό δεξαμενόπλοιων και, τελικά, υψηλότερες τιμές των εισαγόμενων ενεργειακών προϊόντων.
«Υπάρχει παγκόσμιο έλλειμμα 35-45 εκατ. βαρελιών στα μεσαία αποστάγματα», αναφέρει ηε εταιρεία, υπογραμμίζοντας ότι «αυτό το διαρθρωτικό πρόβλημα θα διαρκέσει χρόνια».