Η Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη με σοκ σε ό,τι αφορά τις τιμές ενέργειας, με το κόστος του φυσικού αερίου και του ηλεκτρισμού να έχουν εκτοξευθεί πλέον σε επίπεδα ρεκόρ, όπως αναφέρει σε δημοσίευμά του το Bloomberg. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η ανεπάρκεια στην παροχή φυσικού αερίου αυξάνει το κόστος παραγωγής ενέργειας από το Ηνωμένο Βασίλειο έως τη Γερμανία, τη στιγμή που οι επιχειρήσεις ανοίγουν και πάλι και ο κόσμος επιστρέφει στο γραφείο, κάτι που οδηγεί σε αύξηση της ζήτησης.
Επιπλέον, οι αυξημένες τιμές τροφοδοτούν τον πληθωρισμό και απειλούν να σταματήσουν την οικονομική ανάκαμψη, καθώς οι βιομηχανίες υψηλής κατανάλωσης ενέργειας –από τη βιομηχανία λιπασμάτων έως τη βιομηχανία χάλυβα– ίσως χρειαστεί να μειώσουν την παραγωγή τους.
Σημειώνεται επίσης ότι το ράλι τιμών εκτυλίσσεται, παρ’ όλο που είναι ακόμη καλοκαίρι –περίοδος κατά την οποία η ζήτηση είναι συνήθως χαμηλή– και αυτό προετοιμάζει το έδαφος για έναν δύσκολο χειμώνα. Οι εταιρείες αυξάνουν τις τιμές για τους καταναλωτές, ενώ παράλληλα ανεβαίνει και το κόστος όλων των αγαθών, από τα τρόφιμα μέχρι τις μεταφορές. Αυτό το γεγονός προκαλεί πονοκέφαλο στους πολιτικούς, που προσπαθούν να εξασφαλίσουν τη στήριξη των πολιτών για την ενεργειακή μετάβαση. «Το πρόβλημα δεν έχει ακόμη ξεκινήσει», σημειώνει ο Τζουλιέν Χοράου, επικεφαλής της Energy Scan, της μονάδας ανάλυσης της γαλλικής εταιρείας Engie S.A. «Η Ευρώπη θα αντιμετωπίσει έναν πολύ δύσκολο χειμώνα», προειδοποιεί.
Οπως σημειώνεται στο δημοσίευμα, τα προθεσμιακά συμβόλαια φυσικού αερίου που βρίσκονται υπό διαπραγμάτευση στην Ολλανδία εκτινάχθηκαν σε επίπεδα-ρεκόρ τη Δευτέρα, όπως και οι τιμές στη Βρετανία. Παράλληλα, οι βραχυπρόθεσμες τιμές ρεύματος στη Βρετανία αυξήθηκαν επίσης σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, όπως και τα προθεσμιακά συμβόλαια ενός έτους στη Γερμανία. Ο ζεστός καιρός και η χαμηλή ταχύτητα των ανέμων περιορίζουν την παραγωγή ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, δίνοντας ώθηση στην παραγωγή ορυκτών και ανεβάζοντας την τιμή του άνθρακα πάνω από 70% στην Ευρώπη φέτος. Επίσης, στο δημοσίευμα επισημαίνεται ότι η Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη με ανεπάρκεια φυσικού αερίου, έπειτα από έναν βαρύ χειμώνα, ο οποίος είχε ως αποτέλεσμα να εξαντληθούν τα αποθέματα.
Η ενίσχυση των αποθεμάτων –που είναι στα χαμηλότερα επίπεδα εδώ και μια δεκαετία– δεν ήταν εύκολη, με τον κορυφαίο πάροχο, τη Ρωσία, να μειώνει τις ροές σε μια περίοδο που η Ασία συλλέγει φορτία υγροποιημένου φυσικού αερίου που μπορεί να κατέληγαν και στην Ευρώπη. Παράλληλα το δημοσίευμα αναφέρει ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να βασιστεί στη δική της παραγωγή, με διάφορες διακοπές να προκαλούν προβλήματα στις ροές από τη Βόρεια Θάλασσα. Η εγχώρια παραγωγή επίσης βαίνει μειούμενη, με τον κολοσσό Groningen στην Ολλανδία να κλείνει τρία χρόνια νωρίτερα σε σχέση με τον αρχικό προγραμματισμό του.
Οι αυξημένες τιμές ήδη οδήγησαν τον πληθωρισμό στη Γερμανία στο υψηλότερο επίπεδο από το 2008. Οι τιμές ανέβηκαν κατά 3,4% τον Αύγουστο, ποσοστό υψηλότερο σε σχέση με το 2% που έχει θέσει στόχο η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για την Ευρωζώνη. Η κατάσταση θα μπορούσε να γίνει ακόμα χειρότερη αν έχουμε έναν κρύο χειμώνα, όπως αυτόν του 2018, με το ψύχος να κυριεύει όλη τη Δυτική Ευρώπη.
Εκπρόσωποι ενεργειακών κολοσσών από την ιταλική Enel και την εταιρεία OMV από την Αυστρία έχουν ήδη προειδοποιήσει πως ο χειμώνας θα είναι δύσκολος. Μάλιστα, σύμφωνα με το Bloomβerg, η Citigroup έχει επισημάνει πως οι χονδρικές τιμές ρεύματος και φυσικού αερίου στην Ευρώπη μπορεί να οδηγήσουν σε μεσοσταθμική αύξηση 20% στους λογαριασμούς των Ευρωπαίων καταναλωτών.
«Το φάσμα της ενεργειακής φτώχειας θα μπορούσε να εξαπλωθεί γρήγορα στην Ευρώπη αυτόν τον χειμώνα», ανέφεραν αναλυτές της Citi σε σημείωμά τους. Την ίδια στιγμή, εταιρείες παροχής ρεύματος έχουν ήδη αυξήσει τα οικιακά τιμολόγια.
«Καθώς το ύψος των χονδρικών τιμών θα περνάει γρήγορα στα τιμολόγια λιανικής τους επόμενους μήνες, η προσοχή είναι πιθανόν να εστιαστεί στον ρόλο των κυβερνήσεων για τον μετριασμό του αντίκτυπου των αυξήσεων βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα», εξήγησε ο επικεφαλής του οίκου S&P Global Platts στο Λονδίνο. Aξίζει να σημειωθεί ότι η βρετανική αγορά ενέργειας βρίσκεται υπό πίεση, με τις τιμές την περασμένη Δευτέρα να φθάνουν σε ιστορικό υψηλό. H National Grid, εταιρεία υπεύθυνη για τη μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου στην Αγγλία, καθησύχασε την αγορά λέγοντας πως η κατάσταση είναι διαχειρίσιμη. Τόνισε ωστόσο πως το απόθεμα ενέργειας θα είναι μικρότερο αυτόν τον χειμώνα σε σύγκριση με πέρυσι.