Glencore: Τα μαύρα ταμεία και το πρόστιμο των 276 εκατ. στερλινών

Στη Βρετανία, η υπηρεσία διερεύνησης μεγάλων υποθέσεων απάτης (Serious Fraud Office, SFO) ανακοίνωσε την οριστική καταδικαστική απόφαση εις βάρος της Glencore, του κολοσσού διαπραγμάτευσης και εξόρυξης πρώτων υλών, για δωροδοκίες άνω των 28 εκατ. δολαρίων σε πέντε χώρες της Αφρικής κατά τη διάρκεια της πενταετίας που έληξε το 2016

Οι πρακτικές που ακολουθούσαν τα στελέχη του ομίλου ήταν έως έναν βαθμό πανομοιότυπες με τις συμφωνίες που είχε συνάψει ο ιδρυτής, Μαρκ Ριτς. Εις βάρος του είχαν εξαγγελθεί στις ΗΠΑ κατηγορίες για φοροδιαφυγή, απάτη και τη σύναψη συμφωνιών πετρελαίου με την Τεχεράνη εν μέσω της κρίσης ομήρων στο Ιράν, το 1979.

Οι παλαιές τακτικές φαίνεται πως δύσκολα αποβάλλονται από έναν κολοσσό που διαπραγματεύεται μέταλλα, ορυκτά καύσιμα και αγροτικά προϊόντα. Αυτήν την εβδομάδα επιβλήθηκε από την SFO εις βάρος της Glencore πρόστιμο 276 εκατ. στερλινών. Ο όμιλος πλήρωσε, επίσης, πάνω 1,1 δισ δολάρια σε παρεμφερείς υποθέσεις σε ΗΠΑ και Βραζιλία. Σημειωτέον ότι τα κέρδη προ φόρων και τόκων της Glencore διαμορφώθηκαν το α΄ εξάμηνο στα 3,7 δισ δολάρια, δηλαδή ήταν υψηλότερα από την μακροπρόθεσμη προοπτική για την κερδοφορία της που κυμαίνεται από τα 2,2 έως τα 3,2 δισ δολάρια.

Μια από τις περιπτώσεις που ξεσκέπασε η SFO ήταν η μεταφορά 800.000 δολαρίων με ιδιωτικό αεροπλάνο στο Νότιο Σουδάν το 2011, τα οποία προορίζονταν για δωροδοκίες. Η χώρα είχε αποκτήσει σχεδόν έναν μήνα πριν την ανεξαρτησία της και τα στελέχη της Glencore ήθελαν να κλείσουν συμφωνίες πετρελαίου. Ακόμη και σήμερα, οικονομικοί αναλυτές τονίζουν πως ο πετρελαϊκός κλάδος της χώρας θα πρέπει να λειτουργήσει με διαφανή τρόπο καθώς αποτελούσε πάντα ένα από τα πρωταγωνιστικά αίτια στις σφοδρές εσωτερικές συγκρούσεις της αφρικανικής χώρας.

Όπως επισημαίνει το Bloomberg, τα στελέχη της Glencore έχουν δωροδοκήσει κυβερνητικούς αξιωματούχους με μεγάλες ποσότητες μετρητών, έχουν επιδιώξει να επωφεληθούν από πολιτικές αναταραχές και έχουν παρεισφρήσει σε ενδοκυβερνητικές συμφωνίες που είχαν συναφθεί με προνομιακό αντίτιμο.

Νότιο Σουδάν: 800.000 δολάρια μετρητά σε δωροδοκίες

Το αμερικανικό πρακτορείο αναφέρεται, ειδικότερα, στην περίπτωση του Νότιου Σουδάν. Τον Ιούλιο του 2011, ένα στέλεχος της Glencore -ονομαζόμενος από την SFO ως «G37» που ήταν επίσης μέλος της Επιτροπής Επιχειρηματικής Ηθικής της εταιρείας- ταξίδεψε με αεροπλάνο για να πείσει τον πρόεδρο του Νότιου Σουδάν και άλλα κυβερνητικά στελέχη να συνάψουν σύμβαση για την πώληση πετρελαίου. Δυο ακόμη υπάλληλοι της Glencore είχαν φθάσει στην πρωτεύουσα Τζούμπα δυο ημέρες μετά με 800.000 δολάρια σε μετρητά. Λίγους μήνες μετά, ο βοηθός του πρόεδρου του Νοτίου Σουδάν επισκέφθηκε τα γραφεία της Glencore στη Ζυρίχη και το Λονδίνο. Σε εκείνη την περίσταση, στέλεχος της Glencore απέσυρε ακόμη 275.000 δολάρια από το ταμείο της εταιρείας στα κεντρικά γραφεία της Ελβετίας και την επομένη οριστικοποιήθηκε προσφορά από την κυβέρνηση για το πετρέλαιο της αφρικανικής χώρας.

Όπως αναφέρεται σε παρεμφερές ρεπορτάζ του BBC, η θυγατρική της Glencore στη Βρετανία παραδέχτηκε την ενοχή της σε επτά υποθέσεις δωροδοκίες με πετρελαϊκές δραστηριότητες στη Νιγηρία, το Καμερούν, την Ισημερινή Γουινέα, την Ακτή του Ελεφαντοστού και το Νότιο Σουδάν. Ανάλογες έρευνες διεξάγονται στην Ελβετία και την Ολλανδία. Εντούτοις, η μη κυβερνητική οργάνωση Spotlight on Corruption άσκησε κριτική στην SFO. Η αρμόδια για νομικά ζητήματα της Spotlight on Corruption, Έλεν Τέιλορ, τόνισε πως αν και ο όμιλος Glencore είναι εισηγμένος στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου με έδρα το Τζέρσεϊ, η SFO διερεύνησε μόνον τις πετρελαϊκές δραστηριότητες θυγατρικής της στις συγκεκριμένες χώρες της Αφρικής.