Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί ανάλυση του Reuters σχετικά με τις προμήθειες φυσικού αερίου από τη Ρωσία. Ούτε λίγο, ούτε πολύ στη συγκεκριμένη ανάλυση επισημαίνεται ότι η ροή του φυσικού αερίου είναι τόσο περιορισμένη με αποτέλεσμα τον χειμώνα να μην μπορούν να καλυφθούν οι ανάγκες των Ευρωπαίων πολιτών για θέρμανση.
Αναλυτικότερα, το Reuters σημειώνει ότι η διακοπή των προμηθειών από τη Ρωσία μέσω του κύριου αγωγού φυσικού αερίου προς τη Γερμανία θα αφήσει τις χώρες να μην μπορούν να εκπληρώσουν τους στόχους για την αναπλήρωση των αποθεμάτων και τη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης αντιμέτωπη με την πιθανότητα έκδοσης δελτίου για να κρατήσει τους πολίτες της ζεστούς τους χειμερινούς μήνες.
Κίνδυνος εκτίναξης των τιμών
Οι πολιτικοί στην Ευρώπη έχουν επανειλημμένα δηλώσει ότι η Ρωσία θα μπορούσε να διακόψει τις ροές φυσικού αερίου αυτόν τον χειμώνα, γεγονός που θα οδηγούσε τη Γερμανία σε ύφεση και θα οδηγούσε σε εκτίναξη των τιμών για τους καταναλωτές που ήδη αντιμετωπίζουν τον πληθωρισμό που έχει ξεπεράσει το επίπεδων πολλών προηγούμενων ετών.
Η περίπτωση της Uniper
Μέχρι στιγμής, το πιο προβεβλημένο θύμα των μειωμένων ροών φυσικού αερίου της Ρωσίας είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας φυσικού αερίου της Γερμανίας, η Uniper. Η κυβέρνηση αναγκάστηκε την περασμένη εβδομάδα να τη διασώσει.
Τη Δευτέρα, η πίεση στη Γερμανία αυξήθηκε όταν η Gazprom δήλωσε ότι έπρεπε να σταματήσει τη λειτουργία μιας τουρμπίνας, πράγμα που σημαίνει ότι οι ροές μέσω του Nord Stream 1 από τη Ρωσία προς τη Γερμανία θα μειωθούν μόλις στο 20% της δυναμικότητας από αύριο Τετάρτη.
Η Gazprom είχε προηγουμένως επικαλεστεί την καθυστερημένη επιστροφή μιας άλλης τουρμπίνας που συντηρείται στον Καναδά ως λόγο για τη μείωση των ροών στο 40% τον Ιούνιο, προτού τις διακόψει εντελώς για 10 ημέρες προγραμματισμένης συντήρησης αυτόν τον μήνα.
Μετά την προγραμματισμένη περίοδο επισκευής, η Gazprom επανέλαβε την άντληση σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα στις 21 Ιουλίου, αλλά στο μειωμένο επίπεδο του 40%.
Ακόμη και πριν ανακοινωθεί η τελευταία μείωση τη Δευτέρα, η ρυθμιστική αρχή ενεργειακών δικτύων της Γερμανίας είχε δηλώσει ότι η χώρα θα δυσκολευόταν να επιτύχει τον στόχο της αποθήκευσης αερίου.
Ο ευρωπαϊκός στόχος
Η Ευρωπαϊκή Ένωση στο σύνολό της σχεδιάζει να γεμίσει τις αποθήκες στο 80% της χωρητικότητάς τους έως την 1η Νοεμβρίου για να παρέχει ένα απόθεμα ασφαλείας για τους χειμερινούς μήνες αιχμής της ζήτησης. Μέχρι στιγμής, τα ευρωπαϊκά επίπεδα αποθήκευσης φυσικού αερίου είναι γεμάτα κατά 66%, σύμφωνα με τα στοιχεία της Gas Infrastructure Europe.
Η Γερμανία έχει ακόμη υψηλότερο στόχο να φθάσει το 95% της πλήρους απασχόλησης έως τον Νοέμβριο.
Στο 20% της χωρητικότητας, η Ευρώπη θα μπορέσει να γεμίσει τις αποθήκες μόνο στο 75%-80% πριν από το χειμώνα, ανέφερε τη Δευτέρα η εταιρεία συμβούλων Wood Mackenzie.
«Ως αποτέλεσμα, η Ευρώπη είναι πιθανό να περάσει τη θερμαντική περίοδο με μόνο 20% φυσικό αέριο σε αποθήκες στα τέλη Μαρτίου – ένα πολύ χαμηλό επίπεδο», δήλωσε η Κατερίνα Φιλιπένκο, αναλύτρια, στην Wood Mackenzie.
Ένας επιπλέον ψυχρός χειμώνας θα επιβαρύνει περαιτέρω την κατάσταση, ιδίως εάν ο καιρός είναι βαρύς στην Ασία, καθώς και στην Ευρώπη, γεγονός που θα περιορίσει την παγκόσμια διαθεσιμότητα υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) για να συμπληρώσει τις προμήθειες των αγωγών.
Οι ροές φυσικού αερίου μέσω άλλων οδών αγωγών, όπως η Ουκρανία, έχουν επίσης μειωθεί από τότε που η Ρωσία εισέβαλε στον γείτονά της τον Φεβρουάριο, σε αυτό που η Μόσχα αποκαλεί «ειδική στρατιωτική επιχείρηση», και ο κίνδυνος ολικής διακοπής μέσω του Nord Stream 1 είναι μεγάλος, υπενθυμίζει το Reuters.
Δεν είναι μόνο η Γερμανία
Την ώρα που η Γερμανία εξαρτάται ιδιαίτερα από το ρωσικό φυσικό αέριο, η Αυστρία και η κεντρική και ανατολική Ευρώπη είναι επίσης μεγάλοι χρήστες των ρωσικών προμηθειών.
Πριν από τις περικοπές που συνδέονται με τη συντήρηση των τουρμπινών στον Καναδά, η Ρωσία διέκοψε τις ροές φυσικού αερίου προς τη Βουλγαρία, τη Δανία, τη Φινλανδία, την ολλανδική εταιρεία Gasterra και τη Shell για τα γερμανικά συμβόλαιά της, αφού όλες απέρριψαν το αίτημα του Κρεμλίνου που εκδόθηκε τον Μάρτιο να στραφούν σε πληρωμές σε ρούβλια.
Τι θα κάνει η Ρωσία
Αναλυτές και πολιτικοί λένε ότι θα ήταν πολύ εύκολο για τη Ρωσία να βρει περαιτέρω λόγους για περαιτέρω περικοπές.
«Το βασικό ερώτημα είναι αν η Ρωσία θέλει να μεγιστοποιήσει την πίεση τώρα και να εκτροχιάσει τα σχέδια της Ευρώπης να αναπληρώσει τα αποθέματά της σε φυσικό αέριο μέχρι το φθινόπωρο ή αν η Μόσχα θέλει να κρατήσει αυτό το όπλο μέχρι αργότερα μέσα στο έτος», δήλωσαν οι συνεργάτες του Κέντρου Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών, Μπέν Κέιχιλ και Ιζαμπέλ Χούμπερ.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση προετοιμάζεται για την προοπτική συνεχούς μείωσης των προμηθειών ή πλήρους διακοπής, αναζητώντας εναλλακτικούς προμηθευτές, ενθαρρύνοντας την εξοικονόμηση ενέργειας και αυξάνοντας την παραγωγή άνθρακα.
Οι διαφωνίες μέσα στην ΕΕ
Την περασμένη εβδομάδα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ, πρότεινε στόχο για όλα τα κράτη μέλη να μειώσουν τη χρήση φυσικού αερίου κατά 15% από την 1η Αυγούστου, ώστε να μπορέσουν να γεμίσουν πιο γρήγορα οι αποθήκες.
Ωστόσο, το σχέδιο αντιμετωπίζει αντίσταση από τα κράτη μέλη, με ορισμένα να αντιτίθενται κατηγορηματικά στις δεσμευτικές περικοπές και άλλα να μην επιθυμούν να αφήσουν τις Βρυξέλλες να ελέγχουν τη χρήση της ενέργειάς τους.
«Ολόκληρο το ευρωπαϊκό ενεργειακό σύστημα περνάει κρίση και ακόμη και με την επανεκκίνηση του Nord Stream 1, η περιοχή βρίσκεται σε δύσκολη θέση με συνεχή κίνδυνο για την ενεργειακή ασφάλεια», δήλωσε η Καρολίνα Σιέμιενιουκ, αναλύτρια της εταιρείας συμβούλων Rystad Energy.
«Οι ευρωπαϊκές χώρες θα πρέπει να συνεργαστούν γρήγορα αν θέλουν να επιβιώσουν σχετικά αλώβητες από τον χειμώνα και ακόμη και αν το κάνουν, το φάσμα του επόμενου χειμώνα το 2023/24 είναι πιθανό να κρατήσει τις τιμές σε υψηλά επίπεδα για μήνες», τονίζει η ίδια.