Το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για «έναν ασφαλή χειμώνα» ως προς τη ροή φυσικού αερίου έφερε… ανασφάλεια στην Ευρώπη και, κυρίως, στο Νότο.
Ελλάδα, Ισπανία, Πορτογαλία αλλά και Ιταλία, απορρίπτουν την έκκληση της Κομισιόν για μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου κατά 15%, προκειμένου να βοηθηθεί η Γερμανία, εξηγώντας η κάθε χώρα τους λόγους για τους οποίους είναι αντίθετη σε αυτή την πρόταση.
Η πρόταση της Κομισιόν
Συγκεκριμένα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει ένα νέο νομοθετικό εργαλείο – ένα νέο κανονισμό προς το Συμβούλιο, για συντονισμένα μέτρα μείωσης της ζήτησης φυσικού αερίου, βάσει του άρθρου 122 της Συνθήκης.
Όταν εγκριθεί ο νέος κανονισμός θα θέτει ως στόχο για όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ να μειώσουν τη ζήτηση φυσικού αερίου κατά 15%, μεταξύ 1ης Αυγούστου 2022 και 31ης Μαρτίου 2023.
Ο νέος κανονισμός θα δώσει επίσης στην Επιτροπή τη δυνατότητα να κηρύξει, μετά από διαβούλευση με τα κράτη μέλη, «Ενωσιακό Συναγερμό» (Union Alert) για την ασφάλεια του εφοδιασμού, επιβάλλοντας υποχρεωτική μείωση της ζήτησης αερίου σε όλα τα κράτη μέλη. O Ενωσιακός Συναγερμός μπορεί να ενεργοποιηθεί, όταν υπάρχει σημαντικός κίνδυνος σοβαρής έλλειψης αερίου ή εξαιρετικά μεγάλη ζήτηση αερίου.
Τα κράτη μέλη θα πρέπει να επικαιροποιήσουν τα εθνικά τους σχέδια έκτακτης ανάγκης έως το τέλος Σεπτεμβρίου, για να δείξουν πώς σκοπεύουν να επιτύχουν τον στόχο μείωσης και θα πρέπει να αναφέρουν στην Επιτροπή την πρόοδο κάθε δύο μήνες.
Προβλέπεται, μάλιστα, ότι τα κράτη μέλη που ζητούν προμήθειες φυσικού αερίου αλληλεγγύης, θα πρέπει να αποδείξουν τα μέτρα που έχουν λάβει για τη μείωση της εγχώριας ζήτησης.
«Η Ρωσία μας εκβιάζει»
«H Ρωσία μας εκβιάζει και χρησιμοποιεί το φυσικό αέριο ως όπλο», τόνισε η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν κατά τη συνέντευξη Τύπου για την παρουσίαση των προτάσεων της Επιτροπής για την ενέργεια, με στόχο «έναν ασφαλή χειμώνα».
Η φον ντερ Λάιεν σημείωσε ότι η Ευρώπη πρέπει να είναι έτοιμη και ανέφερε ότι τα κράτη μέλη καλούνται για μείωση της ζήτησης φυσικού αερίου κατά 15%. Επιπροσθέτως, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υπογράμμισε την ανάγκη της ενότητας και της αποφυγής του κατακερματισμού – κάτι όμως που δεν απεφεύχθη…
«Όχι» του ευρωπαϊκού Νότου στην πρόταση Κομισιόν
«Άκυρο» από τον ευρωπαϊκό Νότο παίρνει η πρόταση της Κομισιόν για μείωση 15% του φυσικού αερίου.
Την αρνητική στάση της Ελλάδας στην πρόταση της ΕΕ, για τον περιορισμό της κατανάλωσης φυσικού αερίου κατά 15%, έκανε γνωστή ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γιάννης Οικονόμου.
Όπως σημείωσε κατά την ενημέρωση των πολιτικών συντακτών, η Αθήνα δεν συμφωνεί με την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τονίζοντας ότι η ελληνική πλευρά έχει καταθέσει τις δικές της προτάσεις.
Τόνισε πως οι προτάσεις Μητσοτάκη για την ανακούφιση από τις άνευ προηγουμένου ενεργειακές ανατιμήσεις, προσφέρουν λύσεις στο συγκεκριμένο ζήτημα, αλλά και στην προμήθεια φυσικού αερίου.
Eλλάδα: Έχουμε καταθέσει τις δικές μας προτάσεις
«Θα επιμείνουμε στις προτάσεις αυτές, πιστεύοντας ότι η κατεύθυνση των προτάσεων αυτών μπορεί να δώσει ουσιαστικές λύσεις στα ευρωπαϊκά κράτη και τους καταναλωτές», σημείωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.
Δηλώσεις έκανε και ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, ο οποίος διευκρίνισε ότι η Ελλάδα έχει ήδη εκφράσει τη διαφωνία της με την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ενώ έχει προβεί και σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για να εξασφαλίσει επάρκεια.
Πρόσθεσε ότι το θέμα θα συζητηθεί και θα ληφθεί απόφαση στις 26 Ιουλίου, στο Συμβούλιο των Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ.
Η πρόταση Μητσοτάκη
Χρειάζεται μια συγκροτημένη ευρωπαϊκή αντίδραση, είχε δηλώσει ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, ήδη από τον Μάρτιο.
«Η ελληνική κυβέρνηση έχει καταθέσει μια πρόταση σχετικά με την επιβολή μιας οροφής, ενός πλαφόν, στις τιμές του φυσικού αερίου στη χονδρεμπορική αγορά, έτσι ώστε, με αυτό τον τρόπο, να μπορούν να συμπιεστούν και οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας, και η αγορά χονδρεμπορικής φυσικού αερίου να μην είναι έρμαιο κερδοσκόπων, αλλά να ανταποκρίνεται στις πραγματικές δυνάμεις της προσφοράς και της ζήτησης», ανέφερε χαρακτηριστικά.
«Να εκχωρήσουμε στην ΕΕ την αρμοδιότητα»
Ταυτόχρονα, είχε τονίσει ο πρωθυπουργός, «υπερασπιζόμαστε την ανάγκη η ΕΕ να μπορεί να προμηθεύεται φυσικό αέριο ως υπερεθνική οντότητα και να διαπραγματεύεται συνολικά με τους προμηθευτές φυσικού αερίου, είτε μιλάμε για φυσικό αέριο, το οποίο προέρχεται μέσα από αγωγούς, είτε μιλάμε για υγροποιημένο φυσικό αέριο, έτσι ώστε να συμπιέσει ακόμα περισσότερο τις τιμές».
Πρότεινε, δηλαδή, να κάνουμε ακριβώς το ίδιο που κάναμε και στον covid-19, όταν αγοράσαμε εμβόλια ως ΕΕ συνολικά και δεν αφήσαμε τα κράτη μέλη να διαπραγματευτούν μόνα τους.
Για να γίνει αυτό, «προφανώς, θα πρέπει όλα τα κράτη μέλη να συμφωνήσουν και να εκχωρήσουν στην ΕΕ αυτή την αρμοδιότητα», σημείωσε ο κ. Μητσοτάκης, προσθέτοντας ότι «εμείς θα υποστηρίξουμε αυτή τη θέση, διότι πιστεύουμε ότι με αυτό τον τρόπο θα μπορέσουμε να ενισχύσουμε την αγοραστική μας δύναμη και να αποκλιμακώσουμε κι άλλο τις τιμές του φυσικού αερίου».
Ισπανία: Το μέτρο δεν είναι ούτε αποτελεσματικό ούτε δίκαιο
H πρώτη που αντέδρασε πάντως ήταν η Ισπανία και η υπουργός Οικολογικής Μετάβασης, Τερέζα Ριμπέρα, η οποία απέρριψε κατηγορηματικά την ιδέα της μείωσης κατά 15% της κατανάλωσης φυσικού αερίου, όπως ζητούν οι Βρυξέλλες, λέγοντας ότι το μέτρο αυτό δεν είναι κατ’ ανάγκην ούτε «δίκαιο», ούτε «αποτελεσματικό».
Όπως τόνισε η Ισπανίδα υπουργός, «οι ισπανικές οικογένειες δεν θα υποστούν διακοπές φυσικού αερίου ή ηλεκτρικού ρεύματος στο σπίτι τους» και «η Ισπανία θα υποστηρίξει τη θέση της ισπανικής βιομηχανίας».
Πορτογαλία: Η πρόταση είναι μη βιώσιμη – «Καρφί» για την Γερμανία
Αρνητική ήταν η στάση και της Πορτογαλίας. Στη Λισαβόνα, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Ζοάο Γκαλάμπα, κατέκρινε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τον σχεδιασμό μιας «μη βιώσιμης» πρότασης, όπως την χαρακτήρισε, η οποία αναγκάζει την Πορτογαλία «να μείνει χωρίς ρεύμα».
«Υπάρχουν χώρες που δεν μπορούν να προστατεύσουν τον εαυτό τους και τώρα ζητούν βοήθεια», είπε ο Πορτογάλος υπουργός, υπενθυμίζοντας ότι στη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης χρέους του ευρωπαϊκού Νότου, ο Βορράς δεν φάνηκε και τόσο αλληλέγγυος, σε μία σαφή αναφορά στην στάση, κυρίως, της Γερμανίας, η οποία τώρα… «έπεσε στην ανάγκη μας»!
Ιταλία: Η μείωση της κατανάλωσης θα τιμωρούσε τη βιομηχανία μας
Την ώρα που η Ιταλία «βυθίζεται» σε πολιτική κρίση, μετά την παραίτηση Ντράγκι και την απόφαση να στηθούν πρόωρες κάλπες στις 25 Σεπτεμβρίου, έντονες είναι οι αντιδράσεις και για το σχέδιο της Κομισιόν.
Υπενθυμίζεται ότι ο Μάριο Ντράγκι, πριν παραιτηθεί από πρωθυπουργός, είχε ταξιδέψει στην Αλγερία, προκειμένου να συνάψει συμφωνία για τον εφοδιασμό της Ιταλίας με φυσικό αέριο.
«Για την Ιταλία, η μείωση της κατανάλωσης κατά 15% θα τιμωρούσε πρώτα τη βιομηχανία της, ειδικά τον μεταποιητικό τομέα. Αντίθετα, μια χώρα όπως η Γερμανία, που εξακολουθεί να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη Μόσχα, θα επωφεληθεί από την αλληλεγγύη των άλλων κρατών της ΕΕ», τονίζουν ιταλικές πηγές στον τομέα της ενέργειας.