Στην πρίζα είναι πέντε πλατφόρμες και προγράμματα επιδοτήσεων κατά της ακρίβειας εν μέσω εκτόξευσης των τιμών της βενζίνης στα 3 ευρώ.
Η κυβέρνηση προσπαθεί να σβήσει τις φωτιές από τις αυξήσεις των τιμών με την μορφή επιδοτήσεων και χωρίς να υπάρχει στον ορίζοντα φως για μείωση των έμμεσων φόρων όπως ζητούν από την αντιπολίτευση. Το συνολικό κόστος των νέων επιδοτήσεων (fuel pass 2) διαμορφώνεται στα 375 εκατομμύρια ευρώ και συνολικά τα μέτρα στήριξης εφέτος φτάνουν στα 3,1 δισ. Ευρώ. Αναλόγως της πορείας των εσόδων ανά μήνα θα λαμβάνονται και οι αποφάσεις για το είδος και το ύψος των μέτρων στήριξης και αυτό που φοβάται η κυβέρνηση είναι η επιμονή της τιμής του φυσικού αερίου στο επίπεδο άνω των 100 δολαρίων. Διότι οι υπολογισμού του οικονομικού επιτελείου δείχνουν το εξής: Για κάθε 10 ευρώ άνοδο πέραν των 100 ευρώ η δημοσιονομική επίπτωση είναι στα 300-400 εκατ. Ευρώ.
Προς το παρόν μία μείωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα δεν είναι στο τραπέζι, ειδικά κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού – όπου τα έσοδα κορυφώνονται. Αυτό κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού είχε μεγάλη επίπτωση στους δημοσιονομικούς στόχους. Στελέχη του υπουργείου Οικονομικών βάζουν και τον παράγοντα των εσόδων από τον τουρισμό. Τα έσοδα από τον ΕΦΚ δεν κατανέμονται το ίδιο καθ’ όλη την διάρκεια του έτους. Είναι περισσότερα κατά 70%-80% κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Για παράδειγμα, μια μείωση κατά 40 λεπτά θα κόστιζε πάνω από 1,5 δισ. Ευρώ ετησίως. Από τον κρατικό προϋπολογισμό προκύπτει ότι τα έσοδα από τον ΕΦΚ και τον ΦΠΑ στα καύσιμα αποτελούν το 33% των συνολικών εσόδων ΦΠΑ και περίπου το 12% των συνολικών φορολογικών εσόδων του Κρατικού Προϋπολογισμού σε ετήσια βάση. Να σημειωθεί ότι περίπου το 60% της τελικής τιμής στα καύσιμα κίνησης οφείλονται στον ΦΠΑ και τον ειδικό φόρο κατανάλωσης.
Από την κυβέρνηση δεν προχωρούν σε μείωση των φόρων παρά τις ασφυκτικές πιέσεις της αντιπολίτευσης που μιλά για υπέρβαση φόρων λόγω των ανοδικών τιμών στα καύσιμα. Στελέχη της κυβέρνησης υποστηρίζουν ότι η προσέγγιση των επιδοτήσεων έχει όχι μόνο δημοσιονομικούς λόγους, αλλά και κοινωνικούς και πολιτικούς. Η μείωση του ΦΠΑ ή του ΕΦΚ στα καύσιμα είναι ένα οριζόντιο μέτρο που έχει μεγάλο δημοσιονομικό κόστος (ετησίως αποφέρουν περίπου 6 δις ευρώ στα ταμεία). Μπαίνει το επιχειρήν από την πλευρά της κυβέρνησης ότι είναι ένα αβέβαιο αποτέλεσμα για το κατά πόσο θα φτάσει τελικά στον καταναλωτή και φυσικά πόσο αυτή η μείωση θα υποστηρίξει τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά. Είναι δηλαδή ένα οριζόντιο μέτρο που θα δεν ωφελήσει περισσότερο όσους έχουν ανάγκη.
Από την άλλη, στελέχη του οικονομικού επιτελείου αφήνουν παράθυρο για πρόσθετο δημοσιονομικό χώρο ώστε να δρομολογηθούν παρεμβάσεις τους επόμενους μήνες. Δηλαδή, αν η κατάσταση παραμείνει ίδια θα δρομολογηθεί συνέχεια της στήριξης για τα καύσιμα και το επόμενο τρίμηνο μετά το τέλος Σεπτεμβρίου. Ενδεχομένως να χρειαστεί νέα παρέμβαση για το ρεύμα, αν ανεβούν και άλλο οι τιμές, ενώ παραμένει προτεραιότητα της κυβέρνησης η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης στο δημόσιο και τους συνταξιούχους από την 1η Ιανουαρίου του 2023.
Ξεκαθαρίζεται όμως πως όλα είναι θέμα προτεραιοτήτων. Αυτό σημαίνει ότι αν επιλεγεί να δοθεί νέα επιταγή ακρίβειας, όπως εκείνη που δόθηκε το Πάσχα, τότε ίσως αποκλειστεί κάποια άλλη στήριξη λόγω των δημοσιονομικών περιθωρίων. Ο μεγάλος βραχνάς για το άνοιγμα της κυβερνητικής βεντάλιας παροχών και επιδομάτων αποτελεί το 2%, δηλαδή ο στόχος για το πρωτογενές έλλειμμα του 2022. Έτσι, είναι μία δύσκολη εξίσωση για τη κυβέρνηση σε ένα έτος όπου τα σενάρια για πρόωρες εκλογές είναι ανεξάντλητα- ενόσω σφοδρής ενεργειακής κρίσης και πίεσης των πολιτών από τον πληθωρισμό.
Τα προγράμματα που τρέχουν – Μίνι οδηγός
Από την κυβέρνηση τρέχουν τα τρία βασικά προγράμματα – μέτρα στήριξης και για την ανακύκλωση ηλεκτρικών συσκευών. Πρόκειται για το «Power Pass» για το κόστος κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος, το «Fuel Pass 2» για την επέκταση της κάρτας καυσίμων για Ιούλιο, Αύγουστο και Σεπτέμβριο, την επιδότηση στο diesel και το «Ανακυκλώνω – Αλλάζω Συσκευή», το πρόγραμμα ανακύκλωσης και αντικατάστασης παλαιών ηλεκτρικών συσκευών.
1. Επέκταση της κάρτας καυσίμων (fuel-pass 2) για τους μήνες Ιούλιο, Αύγουστο και Σεπτέμβριο.
Χορηγείται κατά τον μήνα Ιούλιο επιδότηση καυσίμων (αμόλυβδης και πετρελαίου κίνησης) που καλύπτει το αυξημένο κόστος των καταναλώσεων τριών μηνών (Ιουλίου, Αυγούστου και Σεπτεμβρίου) για φυσικά πρόσωπα (συμπεριλαμβανομένων ελευθέρων επαγγελματιών), με τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
-
Επιλέξιμα είναι φυσικά πρόσωπα (συμπεριλαμβανομένων ελευθέρων επαγγελματιών), φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδος, με δηλωθέν οικογενειακό εισόδημα φορολογικού έτους 2021 έως 30.000 ευρώ, προσαυξανόμενο κατά 3.000 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος του νοικοκυριού (σύζυγος/μέλος συμφώνου συμβίωσης και εξαρτώμενα τέκνα) και έως 45.000 ευρώ.
-
Η επιδότηση θα δοθεί με τη μορφή ηλεκτρονικής κάρτας, η οποία μπορεί να χρησιμοποιείται στα πρατήρια βενζίνης, ενώ για τους συμπολίτες μας που δεν έχουν δυνατότητα χρήσης smartphone, το ποσό δύναται να κατατεθεί σε τραπεζικό λογαριασμό της επιλογής τους.
-
Για να δοθεί η ενίσχυση, το φυσικό πρόσωπο θα δηλώνει σε σχετική πλατφόρμα στο gov.gr το όχημα για το οποίο λαμβάνει την ενίσχυση και επί του οποίου πρέπει να έχει κάποιο ποσοστό συνιδιοκτησίας ή συμβόλαιο μακροχρόνιας μίσθωσης.
-
Κάθε όχημα μπορεί να δηλωθεί από ένα μόνο φυσικό πρόσωπο και κάθε φυσικό πρόσωπο μπορεί να δηλώνει μόνο ένα όχημα. Απαραίτητη προϋπόθεση το όχημα να είναι σε κυκλοφορία, να είναι ασφαλισμένο και να μην οφείλονται τέλη κυκλοφορίας.
-
Για τους δικαιούχους που επιλέγουν τη χρήση ψηφιακής χρεωστικής κάρτας, το ποσό της οικονομικής ενίσχυσης προσαυξάνεται κατά 15 ευρώ (έναντι 5 ευρώ που ίσχυε με την προηγούμενη επιδότηση).
-
Η επιδότηση για αυτοκίνητο σε ηπειρωτική περιοχή, λαμβάνοντας υπόψη επιπλέον ενίσχυση 15 ευρώ για όσους χρησιμοποιήσουν κάρτα, ανέρχεται σε 80 ευρώ για το τρίμηνο (65 ευρώ χωρίς κάρτα, έναντι 40 που ίσχυε στην προηγούμενη επιδότηση χωρίς κάρτα και 45 ευρώ που ίσχυε με κάρτα).
-
Για τους πολίτες που έχουν κύρια κατοικία σε νησιωτική περιοχή, η επιδότηση για τους τρεις μήνες, λαμβάνοντας υπόψη επιπλέον ενίσχυση 15 ευρώ για όσους χρησιμοποιήσουν κάρτα, ανέρχεται σε 100 ευρώ (85 ευρώ χωρίς κάρτα, έναντι 50 ευρώ που ίσχυε στην προηγούμενη επιδότηση χωρίς κάρτα και 55 ευρώ που ίσχυε με κάρτα).
-
Για ιδιοκτήτες μοτοσυκλετών, η επιδότηση, λαμβάνοντας υπόψη επιπλέον ενίσχυση 15 ευρώ για όσους χρησιμοποιήσουν κάρτα, ανέρχεται σε 60 ευρώ (45 ευρώ χωρίς κάρτα, έναντι 30 πριν χωρίς κάρτα και 35 ευρώ με κάρτα) σε ηπειρωτική και 70 ευρώ (55 ευρώ χωρίς κάρτα, έναντι 35 πριν χωρίς κάρτα και 40 ευρώ με κάρτα) σε νησιωτική περιοχή.
- Συνεπώς, η επιδότηση καυσίμου ανέρχεται σε 44 λεπτά το λίτρο σε ηπειρωτική περιοχή (80 ευρώ για 180 λίτρα καυσίμου το τρίμηνο) και 56 λεπτά το λίτρο σε νησιωτική περιοχή (100 ευρώ για 180 λίτρα καυσίμου το τρίμηνο).
2. Επιδότηση πετρελαίου Κίνησης (Diesel) για τους μήνες Ιούλιο, Αύγουστο και Σεπτέμβριο
Επεκτείνεται η επιδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό, της τιμής πώλησης του πετρελαίου εσωτερικής καύσης (diesel) για τους μήνες Ιούλιο, Αύγουστο και Σεπτέμβριο, που καταναλώνεται στην εσωτερική αγορά. Η επιδότηση αφορά 12 λεπτά το λίτρο στην πηγή, έτσι ώστε το όφελος στην τελική τιμή (συνυπολογίζοντας τον ΦΠΑ) να ανέλθει σε 15 λεπτά το λίτρο. Ο έλεγχος της τιμής ειδικά του πετρελαίου κίνησης κρίνεται απαραίτητος για τη συγκράτηση των τιμών στην εφοδιαστική αλυσίδα.
3. Εντός Αυγούστου 2022 επιστρέφεται ο ΕΦΚ πετρελαίου κίνησης στους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες
Οι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες θα πρέπει να υποβάλουν αίτηση σε σχετική πλατφόρμα που θα αναπτυχθεί για αυτόν τον σκοπό, δηλώνοντας την αξία του πετρελαίου κίνησης που αγόρασαν κατά το 1ο εξάμηνο του 2022.
Κατόπιν, το καταβλητέο ποσό θα υπολογίζεται με βάση την αξία των ανωτέρω αγορών και με ανώτατο όριο συντελεστή ανά στρέμμα για κάθε καλλιέργεια ή εκτροφή, όπως αυτές έχουν διαμορφωθεί στη δήλωση ΟΣΔΕ του 2021. Ωστόσο, απαραίτητη προϋπόθεση για τη λήψη της ενίσχυσης είναι να έχει υποβληθεί δήλωση ΟΣΔΕ και για το έτος 2022.
4. Power pass
Η επιδότηση αφορά λογαριασμούς ρεύματος πρώτης κατοικίας ή φοιτητικής στέγης εντός Ελλάδος, που εκδόθηκαν κατά το διάστημα από 01-12-2021 έως και 31-05-2022. Το ποσοστό επιδότησης ανέρχεται στο 60% της αύξησης της τιμής ρεύματος της πρώτης κατοικίας και, ανάλογα με το ύψος των λογαριασμών, μπορεί να ανέλθει μέχρι και στο ποσό των 600 ευρώ. Η διαδικασία υποβολής αιτήσεων θα διαρκέσει μέχρι και τις 30 Ιουνίου. H λειτουργία της πλατφόρμας είναι ιδιαίτερα απλή, καθώς χρειάζονται μόνο οι κωδικοί του πολίτη στο Taxisnet και το IBAN του λογαριασμού στον οποίο επιθυμεί να πιστωθεί η επιδότηση. Όλα τα υπόλοιπα στοιχεία αντλούνται αυτόματα μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης.
5. Επιδότηση συσκευών
Από 135 έως 710 ευρώ κυμαίνονται οι επιδοτήσεις που μπορούν να λάβουν τα νοικοκυριά για την αγορά νέου κλιματιστικού, ψυγείου και καταψύκτη μέσα από το πρόγραμμα «Ανακυκλώνω – Αλλάζω Συσκευή». Η πλατφόρμα για την υποδοχή των αιτήσεων allazosyskevi.gov.gr, ανοίγει σήμερα και δικαίωμα υποβολής αιτήσεων έχουν όλα τα φυσικά πρόσωπα ανεξαρτήτως εισοδήματος, ενώ δεν απαιτείται η κατάθεση δικαιολογητικών παρά μόνο οι κωδικοί του taxisnet και ο αριθμός παροχής ρεύματος. Οι επιδοτήσεις κυμαίνονται από 30% έως 50% με το υψηλότερο ποσοστό να δικαιούνται όσοι έχουν ετήσιο εισόδημα κάτω από 5.000 ευρώ και το χαμηλότερο όσοι διαθέτουν ετήσιο εισόδημα άνω των 20.000 ευρώ.