Τρόπους άμυνας απέναντι στην ακρίβεια αναζητούν οι καταναλωτές, οι οποίοι, για να αντεπεξέλθουν στα καθημερινά έξοδα, είτε περιορίζουν όσα θεωρούν «πολυτέλειες» όπως το φαγητό έξω, τη διασκέδαση και τις διακοπές, είτε «τρώνε από τα έτοιμα», κάνοντας μικρές… επιδρομές στις αποταμιεύσεις τους, είτε δουλεύουν «διπλά» για να αυξήσουν τα έσοδά τους. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που έχουν περιορίσει ακόμη και την αγορά τροφίμων και αγαθών πρώτης ανάγκης.
Το Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) πραγματοποίησε κυλιόμενη έρευνα με δείγμα 1.000 καταναλωτές. Η τελευταία έρευνα πραγματοποιήθηκε την εβδομάδα 6-10 Μαΐου 2023 και αφορούσε ανάμεσα σε άλλα θέματα και την αντιλαμβανόμενη επίδραση των ανατιμήσεων στις καταναλωτικές συνήθειες στην Ελλάδα.
Αλλαγές
Αυτό που προέκυψε είναι οι σημαντικές αλλαγές το τελευταίο διάστημα στις καταναλωτικές συνήθειες σε διάφορες περιοχές συμπεριφορών, οι οποίες αποδίδονται σε μεγάλο βαθμό στις ανατιμήσεις προϊόντων και υπηρεσιών. Ξεκάθαρα διαφαίνεται η τάση των καταναλωτών για εξοικονόμηση χρημάτων για τις αγορές βασικών αγαθών και υπηρεσιών και δευτερευόντως διαχείρισης χρημάτων.
Η τελευταία αντίστοιχη έρευνα είχε γίνει τον περασμένο Ιανουάριο. Η αύξηση εκείνων που είτε κάνουν αιματηρές περικοπές είτε χρησιμοποιούν τις αποταμιεύσεις τους είναι ανησυχητική, ενώ πολύ περισσότεροι -μέσα στο εξάμηνο- κατέφυγαν στη λύση της δεύτερης εργασίας.
Όπως φαίνεται μεγαλύτερη είναι η πίεση στη μείωση των δαπανών για βασικές υπηρεσίες και λιγότερο για βασικά αγαθά. Συγκεκριμένα:
● Το 75% (έναντι 71% τον Ιανουάριο) του κοινού δηλώνει ότι έχει ακυρώσει δαπάνες διασκέδασης, όπως είναι η εστίαση, οι διακοπές, τα ταξίδια κ.ά. ● Το 49% (έναντι 50% τον Ιανουάριο) του κοινού δηλώνει ότι έχει αναβάλει εργασίες συντήρησης και επισκευής, π.χ. στο σπίτι ή στο αυτοκίνητο.
● Το 54% (έναντι 55% τον Ιανουάριο) δηλώνει ότι έχει μειώσει συνολικά τις αγορές σε είδη τροφίμων και είδη παντοπωλείου.
● Το 27% (έναντι 24% τον Ιανουάριο) δηλώνει ότι έχει χρησιμοποιήσει χρήματα από τις αποταμιεύσεις του προκειμένου να καλύψει τις αγορές του. ● Το 17% των ερωτηθέντων στην έρευνα του ΙΕΛΚΑ (έναντι 11% τον Ιανουάριο) δηλώνει ότι έχει αυξήσει τον χρόνο εργασίας ή έχει βρει δεύτερη εργασία προκειμένου να αυξήσει το εισόδημά του.
● Το 49% (έναντι 40% τον Ιανουάριο) δηλώνει ότι έχει αλλάξει μάρκα-επωνυμία προϊόντος.
● Μόλις 9% του κοινού δηλώνει ότι δεν έχει λάβει κανένα απολύτως μέτρο για την αντιμετώπιση των πληθωριστικών πιέσεων.
Ένα ενδιαφέρον εύρημα είναι η στροφή των καταναλωτών στα φθηνότερα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας (38%), τα οποία έχουν αρχίσει πλέον να εμπιστεύονται περισσότερο δεδομένης και της ελκυστικής τιμής τους. Ανησυχητική, πάντως, είναι η λύση στην οποία καταφεύγουν αρκετοί καταναλωτές (32% έναντι 29% τον Ιανουάριο) να αναβάλλουν την πληρωμή λογαριασμών ή να έχουν προχωρήσει ακόμη και σε στάση πληρωμής των υποχρεώσεων του νοικοκυριού τους απέναντι σε ΔΕΚΟ και άλλες εταιρείες παροχής αγαθών και υπηρεσιών. Ένα μικρό ποσοστό (11% έναντι 10% τον Ιανουάριο) δανείζεται με δυσθεώρητα επιτόκια, καθώς έχει καταφύγει στη χρήση πιστωτικών καρτών, για να ανταποκριθεί στα μηνιαία καταναλωτικά έξοδα.
*Ντίνα Καραμάνου/Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Απογευματινή την Παρασκευή 2 Ιουνίου