«Ο ”κόφτης” στις κρατικές δαπάνες που ανακοίνωσαν οι Βρυξέλλες δεν αλλάζει ούτε χιλιοστό το πλάνο που έχουμε εκπονήσει για το 2023 και έχουμε ήδη υποβάλει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή», τονίζει στο «ΜoneyΡro» αρμόδιος κυβερνητικός αξιωματούχος, με τις πληροφορίες να αναφέρουν, μάλιστα, ότι υπάρχει απόλυτη συμφωνία και ως προς τους δημοσιονομικούς στόχους της επόμενης χρονιάς.
Η παράταση της ρήτρας διαφυγής το 2023 ουσιαστικά απαλλάσσει τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις από την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων για πλεονάσματα ή περιορισμό ελλειμμάτων. Παρά ταύτα, η Αθήνα, αν και γνώριζε ότι η Κομισιόν θα φέρει αυτή την πρόταση τον Μάιο, υπέβαλε Πρόγραμμα Σταθερότητας με πρόβλεψη πρωτογενούς πλεονάσματος 1,1% και θα επιμείνει σε αυτό και στο Μεσοπρόθεσμο, που πρόκειται να σταλεί στις Βρυξέλλες σύντομα, τηρώντας απαρεγκλίτως τον σχεδιασμό και με την προσοχή στραμμένη στις αγορές.
Όπως επισημαίνουν αρμόδιες πηγές, μετά το τέλος της ενισχυμένης εποπτείας τον ερχόμενο Αύγουστο, ο επόμενος και μεγαλύτερος στόχος είναι η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, καθώς σηματοδοτεί την απόλυτη επιστροφή της Ελλάδας στην κανονικότητα μετά το 2010. Κι αυτός ο στόχος περνάει μέσα από τα «καυτά» ταμπλό των αγορών. «Το φρένο στις κρατικές δαπάνες ως συνάρτηση του ΑΕΠ δεν μας τρομάζει», σημειώνει ο ίδιος αξιωματούχος, συμπληρώνοντας ότι ίσχυε ούτως ή άλλως από το 2020, οπότε ενεργοποιήθηκε η ρήτρα διαφυγής, και πάνω ακριβώς σε αυτόν τον κανόνα «χτίζει» συστηματικά και το υπουργείο Οικονομικών όλες τις έκτακτες παρεμβάσεις των τελευταίων δυόμισι ετών. Οι κινήσεις από εδώ και πέρα είναι δρομολογημένες:
▶Στο Eurogroup του Ιουνίου θα εγκριθεί η 14η έκθεση αξιολόγησης και, πέρα από το τυπικό τέλος της ενισχυμένης εποπτείας, θα περάσει και με τη… βούλα το ήδη εγκεκριμένο και προϋπολογισμένο από την Κομισιόν πακέτο κατάργησης της εισφοράς αλληλεγγύης στον ιδιωτικό τομέα και των μειωμένων ασφαλιστικών εισφορών σε μόνιμη βάση. Αυτό το πακέτο των περίπου 1,7 δισ. ευρώ έχει συνυπολογιστεί για να φτάσει το υπουργείο Οικονομικών σε πρόβλεψη πλεονάσματος το 2023 και δεν επηρεάζεται από τη ρήτρα διαφυγής και τον «κόφτη» των δαπανών.
▶Στο Eurogroup του Ιουλίου υποτίθεται ότι θα οριστικοποιηθεί το πλαίσιο της δημοσιονομικής κατεύθυνσης που θα πρέπει να πάρουν το 2023 τα κράτη-μέλη. Ανατροπή της ρήτρας διαφυγής δεν προβλέπεται, αλλά ακόμα και σε ένα τέτοιο ακραίο σενάριο πάλι δεν αλλάζει κάτι για την Αθήνα, αφού έχει ήδη προβλέψει πλεονασματικό Προϋπολογισμό.
▶Το πραγματικά κρίσιμο ραντεβού είναι για τον Οκτώβριο, όταν δηλαδή το υπουργείο Οικονομικών θα ανοίξει τα χαρτιά του, υποβάλλοντας το Προσχέδιο Προϋπολογισμού για το 2023. Εκεί, πρόθεση είναι να έχει βρεθεί πρόσθετος δημοσιονομικός χώρος για την κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης και σε συνταξιούχους – δημοσίους υπαλλήλους.
Όπως επισημαίνει άλλος κυβερνητικός αξιωματούχος, ούτε σε αυτό το σημείο υπάρχει αλλαγή σχεδιασμού. Εξαρχής το πλάνο προέβλεπε ότι, έπειτα από ένα θερμό τουριστικά καλοκαίρι, με εισπράξεις ανάλογες του 2019 (δηλαδή κοντά στα 18 δισ. ευρώ, αντί αρχικής εκτίμησης 14 δισ. ευρώ), θα έχει εξασφαλιστεί όχι μόνο πρόσθετος δημοσιονομικός χώρος και υπερβάλλουσα ανάπτυξη για φέτος, αλλά και θετικό carry over για το 2023, όπως δηλαδή συνέβη πέρσι.
Με έναν «αέρα» έως και 8 δισ. ευρώ, που διαμορφώνεται από τον υψηλό πολλαπλασιαστή των τουριστικών υπερεισπράξεων στο ΑΕΠ, η εκτίμηση -που δεν αλλάζει- είναι ότι θα εξασφαλιστεί το αναγκαίο κονδύλι για συνταξιούχους – δημοσίους υπαλλήλους.
Σε ακαθάριστους όρους υπολογίζεται ότι απαιτούνται περί τα 500- 600 εκατ. ευρώ -δηλαδή γύρω στα 450 εκατ. ευρώ καθαρά-, προκειμένου να μπει οριστικά στο χρονοντούλαπο η εισφορά αλληλεγγύης. Με αυτή την προσέγγιση, η «ανάγνωση» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για δυναμική πρωτογενούς πλεονάσματος 1,3% δεν απέχει από την πραγματικότητα.
Φυσικά, ουδείς πετάει στα σύννεφα νομίζοντας ότι δεν μπορεί να υπάρξουν ανατροπές και αρνητικές εξελίξεις στο γεωπολιτικό – ενεργειακό πεδίο.
Ακόμα κι έτσι, όμως, η πεποίθηση είναι ότι υπάρχουν περιθώρια και αντοχές όχι μόνο για τον Προϋπολογισμό, αλλά και για τη στήριξη νοικοκυριών – επιχειρήσεων. Αυτή τη στιγμή υπάρχει στην άκρη ένα πακέτο περίπου 400 εκατ. ευρώ, που θα παίξει έως τον Σεπτέμβριο τον ρόλο του αμορτισέρ. Είτε θα χρησιμοποιηθεί για παράταση των επιδοτήσεων στα καύσιμα είτε θα περιορίσει κατά το ήμισυ το κονδύλι των 800 εκατ. ευρώ, που πρέπει να περάσει από τη Βουλή, για τη χρηματοδότηση των παρεμβάσεων στα τιμολόγια του ηλεκτρικού ρεύματος.