Με τη Ρωσία να κλείνει και πάλι τις στρόφιγγες του φυσικού αερίου, η Ευρώπη ελπίζει να καλύψει τις ανάγκες της με περίπου 20 πλωτούς τερματικούς σταθμούς που θα παραλαμβάνουν αέριο από τις ΗΠΑ και άλλους εξαγωγείς.
Όμως αρκετοί επιστήμονες και οργανώσεις ανησυχούν ότι το σχέδιο θα καταστήσει ανέφικτους τους στόχους του 2030 για το κλίμα, καθώς οι νέες εγκαταστάσεις είναι απίθανο να εγκαταλειφθούν όταν η ενεργειακή κρίση τελειώσει.
Στην Ελλάδα, πλωτή δεξαμενή υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) περιμένει έτοιμη στη Ρεβυθούσα, ενώ ανάλογες πλωτές εγκαταστάσεις αναμένουν μεταξύ άλλων η Γερμανία, η Γαλλία, η Πολωνία, η Ολλανδία, η Κροατία, η Εσθονία, η Φινλανδία, η Λετονία και η Βρετανία, σύμφωνα με την εταιρεία Rystad Energy.
Καθένας από τους πλωτούς τερματικούς σταθμούς, με κόστος γύρω στο μισό δισ. ευρώ και μήκος περίπου 300 μέτρα, μπορεί να αποθηκεύει περίπου 170.000 λίτρα LNG, το οποίο στη συνέχεια μετατρέπεται πίσω σε αέριο και διοχετεύεται στο δίκτυο για επιχειρήσεις και νοικοκυριά.
Η Γερμανία, ένας από τους μεγαλύτερους υποστηρικτές των πλωτών εγκαταστάσεων LNG, επενδύει 3 δισ. ευρώ για πέντε μονάδες, αναφέρει το Associated Press.
Ψήφισε μάλιστα νόμο που επιταχύνει την υλοποίηση του σχεδίου αναστέλλοντας την απαίτηση για μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων -μια κίνηση που ανησυχεί τις περιβαλλοντικές οργανώσεις.
«Είναι απολύτως προφανές ότι οι προβλέψεις του νόμου συντάχθηκαν σε στενή συνεννόηση με τη βιομηχανία αερίου» καταγγέλλει ο Σάσα Μίλερ-Κρένερ, διευθύνων σύμβουλος της Environmental Action Germany.
Από την πλευρά της, η γερμανική κυβέρνηση απαντά ότι οι πλωτοί σταθμοί είναι ένα επείγον μέτρο ενόψει μιας πιθανής πλήρους διακοπής τροφοδοσίας από τη Ρωσία.
«Σε μια έκτακτη κατάσταση όπως αυτή, είναι θέμα ενεργειακής ασφάλειας για τη Γερμανία» υποστήριξε ο σύνδεσμος των γερμανικών εταιρειών ενέργειας BDEW.
Βραχυπρόθεσμη λύση;
Μια άλλη ανησυχία είναι ότι οι πλωτοί σταθμοί θα παραμείνουν για καιρό σε λειτουργία, καθώς η διάρκεια ζωής τους κυμαίνεται γύρω στα 40 χρόνια.
«Η υλοποίηση αυτών των απέραντων υποδομών LNG θα εγκλωβίσει τον κόσμο σε μια συνεχιζόμενη εξάρτηση από τα φυσικά καύσιμα» δήλωσε ο Τζον Στέρμαν, κλιματολόγος του MIT.
Μια τέτοια περίπτωση είναι ο τερματικός σταθμός LNG που αναμένεται να λειτουργήσει κοντά στο Γκντάνσκ της Πολωνίας στο πλαίσιο συμβολαίου με αμερικανικές εταιρείες που θα διαρκέσει πολύ μετά το 2030.
Και αυτό θα μπορούσε να υπονομεύσει τον στόχο της ΕΕ να μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030.
Διαρροή
Υπάρχει ωστόσο και το επιχείρημα ότι το LNG θα επιτρέψει στην Ευρώπη να περιορίσει τη χρήση γαιάνθρακα, του οποίου η κατανάλωση εκτινάχθηκε λόγω της ενεργειακής κρίσης. Το φυσικό αέριο θεωρείται πολύ καθαρότερο καύσιμο ως προς τις εκπομπές άνθρακα.
Ωστόσο οι νέες εγκαταστάσεις LNG έχουν κι αυτές μεγάλο περιβαλλοντικό αποτύπωμα, όχι μόνο από την καύση του αερίου αλλά και λόγω των διαρροών: το μεθάνιο, κύριο συστατικό του φυσικού αερίου, είναι δεκάδες φορές πιο δραστικό από το CO2 ως αέριο του θερμοκηπίου, αν και διασπάται στην ατμόσφαιρα σε διάστημα λίγων ετών.
«Είναι κάπως αποκαρδιωτικό να βλέπουμε την Ευρώπη, η οποία έχει θέσει γενναίους κλιματικούς στόχους, να αυξάνει τις υποδομές ορυκτών καυσίμων» σχολίασε η Κιμ Κομπ, κλιματολόγος του Πανεπιστημίου Μπράουν στις ΗΠΑ.
Ανησυχίες εκφράζονται εξάλλου και στις ΗΠΑ, από όπου η Ευρώπη θα εισάγει το μεγαλύτερο μέρος του LNG που χρειάζεται. Νέοι σταθμοί εξαγωγής ξεφυτρώνουν στις ακτές του Κόλπου του Μεξικού, με τους κατοίκους να ανησυχούν για την απώλεια γης από νέες γεωτρήσεις και τα ακραία καιρικά φαινόμενα που φέρνει η αλλαγή του κλίματος.