Μπορεί η ανακοίνωση των αποφάσεων της ΕΚΤ, όπως αυτές εκφράστηκαν στο δελτίο τύπου που ακολούθησε τη χθεσινή συνεδρίαση να ήταν ίδια ακριβώς με αυτή του Δεκεμβρίου, οι δηλώσεις της Κριστίν Λαγκάρντ και οι απαντήσεις της στις ερωτήσεις των δημοσιογράφων κατά τη συνέντευξη τύπου, είχαν ένα σαφώς πιο επιθετικό τόνο.
Τα γεράκια νίκησαν, εκτιμούν ευρέως οι αναλυτές, με την Capital Economics και την Oxford Economics, όπως και σειρά άλλων διεθνών οίκων, να επισημαίνουν πως πλέον πόρτα για τερματισμό του QE νωρίτερα και για αύξηση των επιτοκίων εντός του 2022, είναι ορθάνοιχτη.
«Τώρα πιστεύουμε ότι η ΕΚΤ θα αποφασίσει τον Μάρτιο να μειώσει τις αγορές περιουσιακών στοιχείων γρηγορότερα από ότι είχε αναφερθεί προηγουμένως, και σκοπεύει να αυξήσει τα επιτόκια κατά 50 μονάδες βάσης φέτος και το επόμενο έτος», σημειώνει η Capital Economics.
Η δήλωση νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ παρέμεινε ουσιαστικά αμετάβλητη από τον Δεκέμβριο, αλλά η Λαγκάρντ υιοθέτησε έναν δραματικά πιο επιθετικό τόνο στη συνέντευξη Τύπου από ότι σε οποιαδήποτε προηγούμενη περίσταση, όπως τονίζει ο οίκος.
Το πιο σημαντικό είναι ότι αρνήθηκε επισήμως να επαναλάβει την άποψή της ότι οι αυξήσεις των επιτοκίων φέτος είναι «πολύ απίθανες» ή ακόμη και «απίθανες». Στην πραγματικότητα, έλεγε στους επενδυτές ότι τώρα πιστεύει ότι μια αύξηση επιτοκίων φέτος είναι πιθανή.
Επίσης, η Λαγκάρντ ούτε απέφυγε να παραδεχτεί ότι τα στοιχεία για τον πληθωρισμό Δεκεμβρίου και Ιανουαρίου ήταν μεγάλες εκπλήξεις και ότι ΕΚΤ ήταν πιθανό να αυξήσει τις προβλέψεις της για τον πληθωρισμό όταν δημοσιευθούν οι επόμενες μακροοικονομικές της εκτιμήσεις τον Μάρτιο.
«Αναμένουμε ότι οι προβλέψεις του Μαρτίου θα δείξουν πληθωρισμό στον στόχο του 2% ή πάνω από αυτό, σε όλο τον ορίζοντα προβολής, που αποτελεί βασική προϋπόθεση για την έναρξη της αύξησης των επιτοκίων πολιτικής», τονίζει χαρακτηριστικά.
Εν τω μεταξύ, η ΕΚΤ έχει επιμείνει πολύ αυστηρά στην άλλη προϋπόθεση για την αύξηση των επιτοκίων, ότι πρέπει να ολοκληρώσει τις καθαρές αγορές περιουσιακών στοιχείων πριν από μία τέτοια κίνηση. Η επιμονή της τράπεζας σε αυτήν την αλληλουχία σημαίνει ότι αποκλείεται μια επικείμενη αύξηση επιτοκίων και ότι είναι πιθανό να επιταχύνει το τέλος των αγορών περιουσιακών της στοιχείων.
Στο σχέδιο του Δεκεμβρίου, το οποίο μπορεί σύντομα να αλλάξει, οι μηνιαίες αγορές περιουσιακών στοιχείων από 40 δισ. ευρώ τον Απρίλιο θα μειώνονταν σε 30 δισ. ευρώ τον Ιούλιο και σε 20 δισ. ευρώ τον Οκτώβριο και για όσο διάστημα χρειαστεί. Δεδομένου του πόσο γρήγορα έχουν αλλάξει τα πράγματα, η σειρά αυτή θα μπορούσε επίσης να συζητηθεί τον Μάρτιο, όπως εκτιμά η Capital Economics.
Υπό το φως αυτής της μάλλον απότομης αλλαγής κατεύθυνσης, η Capital Economics αλλάζει τις προβλέψεις της. Τώρα πιστεύει ότι η ΕΚΤ θα ανακοινώσει τον Μάρτιο ότι θα τερματίσει το QE νωρίτερα από τον Οκτώβριο, ενώ βλέπει δύο αυξήσεις επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης φέτος, ακολουθούμενες από άλλες δύο το 2023. Η αγορά έχει επίσης τιμολογήσει πολύ πιο επιθετικές αυξήσεις επιτοκίων.
Αυτός ο ρυθμός σύσφιξης είναι πολύ πιο γρήγορος από ό,τι αναμενόταν προηγουμένως, αλλά αντανακλά την άποψη του οίκου ότι η πλειοψηφία του Διοικητικού Συμβουλίου πιστεύει ότι οι «ρυθμίσεις» πολιτικής είναι επί του παρόντος πολύ χαλαρές.
Ανάλογες είναι οι απόψεις και της Oxford Economics. «Η συνεδρίαση της ΕΚΤ σηματοδότησε την αρχή μιας ξεκάθαρης επιθετικής αλλαγής στις προοπτικές πολιτικής της ΕΚΤ», όπως τονίζει.
Αν και η στάση πολιτικής παρέμεινε αμετάβλητη, ο τόνος της Λαγκάρντ έδειξε αυξημένο επίπεδο ανησυχίας για τους κινδύνους για τις προοπτικές για τον πληθωρισμό που θεωρούνται τώρα ως ανοδικοί. Αρνήθηκε ακόμη να επισημάνει αυτή τη φορά ότι μια αύξηση των επιτοκίων το 2022 είναι «πολύ απίθανη» και σημείωσε ότι η ΕΚΤ είναι δεσμευμένη στην εξάρτηση από τα δεδομένα, κάτι που και για την Oxford Economics ανοίγει την πόρτα σε μια ταχεία σύσφιξη.
Οι πιθανότητες αύξησης των επιτοκίων το 2022 έχουν σαφώς αυξηθεί σε αυτό το πλαίσιο, αλλά μία αύξηση (ή πολλές ανάλογα με τις τιμές των αγορών) εξακολουθεί να μην είναι το βασικό σενάριο για τον οίκο.
Η Λαγκάρντ παρέμεινε προσηλωμένη στην αλληλουχία (έξοδος από το QE πριν από μια πιθανή αύξηση επιτοκίου), επομένως το QE θα έπρεπε να τελειώσει στο τρίτο τρίμηνο για μια αύξηση επιτοκίων τον Δεκέμβριο. Η σχετική σύσφιξη των οικονομικών συνθηκών σε ένα ακόμα πιεσμένο περιβάλλον μπορεί να είναι υπερβολική.
«Θεωρούμε ότι η αναφορά της Λαγκάρντ για την «εξαρτώμενη από δεδομένα» ΕΚΤ ανοίγει την πόρτα σε μια ταχεία αυστηροποίηση των μη συμβατικών μέτρων πολιτικής για να ανοίξει ο δρόμος για μια πιθανή αύξηση των επιτοκίων τον Δεκέμβριο», τονίζει η Oxford Economics, η οποία εξακολουθεί να προβλέπει μια σημαντική σύσφιξη των συνθηκών για τα φθηνά μακροπρόθεσμα δάνεια TLTRO, τον Μάρτιο ή τον Ιούνιο.