Παράθυρο για τη στήριξη των Ευρωπαίων αγροτών και κτηνοτρόφων που πλήττονται ιδιαίτερα από την μεγάλη άνοδο του κόστους ενέργειας, των λιπασμάτων και των ζωοτροφών ως αποτέλεσμα των διαταραχών στις αγορές μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, άνοιξαν οι υπουργοί Γεωργίας των «27» χωρών στη χθεσινή τους πολύωρη συνεδρίαση.
Παράλληλα, σε μια εντυπωσιακή αλλαγή πολιτικής – στο επίπεδο προθέσεων, προς το παρόν – η ΕΕ προκειμένου να διασφαλίσει την «διατροφική κυριαρχία» (food sovereignty), ήτοι την αυτάρκεια της στα τρόφιμα, πρόκειται να επαναξιολογήσει τις βασικές πολιτικές της στον τομέα της γεωργίας και ειδικότερα τη στρατηγική «από το αγρόκτημα στο πιάτο», η οποία οδηγεί σε πιο φιλοπεριβαλλοντική γεωργία, με μικρότερη όμως παραγωγή, όπως επισημαίνουν οι φορείς της αγοράς και των παραγωγών.
Κεντρικοί στόχοι είναι η αύξηση της παραγωγής και η ενίσχυση της ανθεκτικότητας του αγροδιατροφικού τομέα στις κρίσεις, όπως την τωρινή. Πρώτο βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση είναι η προωθούμενη αλλαγή στο «πρασίνισμα» και συγκεκριμένα την υποχρέωση των παραγωγών να αφήνουν ένα μέρος της έκτασής τους ακαλλιέργητο για λόγους οικολογικής ισορροπίας. Για το 2022, διαφαίνεται ότι θα έχουν τη δυνατότητα να καλλιεργήσουν κι αυτές τις εκτάσεις, μόνο όμως με κτηνοτροφικά φυτά, προκειμένου να αυξηθεί η παραγωγή ζωοτροφών για τις ανάγκες της ευρωπαϊκής κτηνοτροφίας.
Επιπρόσθετα, πρόκειται να αξιοποιηθούν τα κονδύλια της νέας ΚΑΠ, μέσω των Στρατηγικών Σχεδίων που υπέβαλαν οι χώρες – μέλη, για να ενθαρρυνθούν επενδύσεις, ιδίως στη γεωργία ακριβείας με στόχο τη βέλτιστη χρήση των εισροών, άρα την εξοικονόμηση λιπασμάτων. Με τον ίδιο στόχο πρόκειται να ενισχυθεί η βιολογική γεωργία καθώς σ’ αυτή χρησιμοποιούνται λιγότερα λιπάσματα, οι τιμές των οποίων έχουν αυξηθεί σημαντικά φέτος.
Παρέμβαση στην αγορά: αποθεματικό κρίσης, ιδιωτική αποθεματοποίηση
Όσον αφορά στα μέτρα για το ενεργειακό κόστος, τα λιπάσματα και τις ζωοτροφές, ο Επίτροπος Γεωργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κ. Janusz Wojciechowski, χωρίς να δεσμευτεί, όπως συγκεκριμένα ανέφερε στη χθεσινοβραδινή (μετά τη συνεδρίαση) συνέντευξη τύπου, παρέπεμψε για ανακοινώσεις την επόμενη εβδομάδα.
Αντίθετα, προσδιόρισε τα μέτρα που θα ληφθούν για τη στήριξη συγκεκριμένων τομέων της ευρωπαϊκής γεωργίας και κτηνοτροφίας, όπως η χοιροτροφία και η πτηνοτροφία, παραπέμποντας στο αποθεματικό κρίσης και την ιδιωτική αποθεματοποίηση (τα συγκεκριμένα μέτρα είχαν ληφθεί παλαιότερα στον τομέα του οίνου με στόχο να απορροφηθεί ένα μέρος της πλεονάζουσας προσφοράς και να ενισχυθούν οι τιμές παραγωγού).
Από την επόμενη εβδομάδα θα αρχίσουν οι συνεδριάσεις μιας σειράς επιτροπών εμπειρογνωμόνων που θα εισηγηθούν συγκεκριμένα μέτρα για το σύνολο των τομέων της ευρωπαϊκής γεωργίας, τα οποία θα συζητηθούν στην επόμενη συνεδρίαση του Συμβουλίου Υπουργών Γεωργίας στα τέλη Μαρτίου.
Οι τρεις προτάσεις της Ελλάδας
Πρωτοβουλίες της ΕΕ για να εξισορροπηθεί το αυξημένο κόστος παραγωγής, να στηριχθούν οι παραγωγοί και να αντιμετωπισθούν τα προβλήματα στις εξαγωγές, ζήτησε ο Έλληνας υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, κ. Γιώργος Γεωργαντάς.
Ειδικότερα:
- Την οικονομική ενίσχυση των παραγωγών με σκοπό την εξισορρόπηση του αυξημένου κόστους παραγωγής, το οποίο έχει ως τελικό αποδέκτη τον καταναλωτή και τη διατήρηση των τιμών σε ανεκτά επίπεδα.
- Την οικονομική ενίσχυση των παραγωγών για την καλλιέργεια δημητριακών και ελαιούχων σπόρων (σιτάρι, κριθάρι, αραβόσιτος, ηλίανθος κ.ά.), με σκοπό τη δημιουργία στρατηγικών αποθεμάτων στην Ένωση και της σταδιακής απεξάρτησης μας από τις εισαγωγές από Ρωσία και Ουκρανία.
- Την ενεργοποίηση των διαθέσιμων έκτακτων μέτρων της ΚΟΑ (Κοινής Οργάνωσης Αγορών) και συγκεκριμένα των άρθρων 219 – 222, για την αντιμετώπιση της σοβαρής διατάραξης στην αγορά, όπως είχε γίνει το 2014 με την επιβολή εμπάργκο στη Ρωσία, και με στόχο την απορρόφηση στην ελληνική αγορά των προϊόντων που θα επηρεασθούν οι εξαγωγές τους.
«Διεκδικούμε την αποδέσμευση ενωσιακών κονδυλίων προς την εκτόνωση αυτής της κατάστασης για τα κράτη μέλη. Άλλωστε, η οποιαδήποτε ευελιξία στον ενωσιακό προϋπολογισμό υφίσταται, ακριβώς για τέτοιες περιπτώσεις», επισήμανε ο κ. Γεωργαντάς.