Νέα μέτρα «κρίσης» για τη στήριξη των τομέων της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας στο πλαίσιο της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία ενεργοποιεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Ο μηχανισμός κρίσης του Ευρωπαϊκού Ταμείου Θάλασσας, Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας (EMFAF) θα προσφέρει άμεση ανακούφιση στους φορείς εκμετάλλευσης των τομέων της αλιείας, της υδατοκαλλιέργειας και της μεταποίησης θαλασσινών, μέσω οικονομικής αποζημίωσης για τις οικονομικές απώλειες και το πρόσθετο κόστος τους.
Επιπλέον, τα κράτη μέλη θα χορηγήσουν οικονομική αποζημίωση στους φορείς εκμετάλλευσης για διαφυγόν εισόδημα λόγω της τρέχουσας διαταραχής της αγοράς, καθώς και «ενίσχυση αποθήκευσης» σε οργανώσεις παραγωγών.
Δυνατότητα αποζημίωσης για τη στήριξη των τομέων
Η στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας αύξησε τις τιμές της ενέργειας και των πρώτων υλών, δημιουργώντας πολύ υψηλά πρόσθετα λειτουργικά κόστη και συμπιέζοντας τα περιθώρια κέρδους στους τομείς της αλιείας, της υδατοκαλλιέργειας και της επεξεργασίας θαλασσινών.
Ο μηχανισμός που ενεργοποιήθηκε επιτρέπει στα κράτη μέλη να χορηγούν δύο είδη μέτρων για την κρίση:
Οικονομική αποζημίωση στους φορείς εκμετάλλευσης των τομέων αλιείας, υδατοκαλλιέργειας και μεταποίησης για το εισόδημά τους και το πρόσθετο κόστος που προκύπτει από την τρέχουσα διαταραχή της αγοράς. Πρόσθετες δαπάνες ενέργειας μπορούν να καλυφθούν από την αποζημίωση εάν συνδέονται με τη διαταραχή της αγοράς που προκαλείται από τη στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας.
Οικονομική αποζημίωση σε οργανώσεις παραγωγών εάν εφαρμόζουν τον μηχανισμό αποθήκευσης της κοινής οργάνωσης των αγορών («ενίσχυση αποθήκευσης»). Αυτός ο μηχανισμός επιτρέπει στις οργανώσεις παραγωγών να αποθηκεύουν τα προϊόντα των μελών τους ως τρόπο να εξασφαλίσουν ένα ικανοποιητικό επίπεδο τιμών στην αγορά.
Ο μηχανισμός κρίσης EMFAF είναι ένα προσωρινό μέτρο. Εφαρμόζεται αναδρομικά από τις 24 Φεβρουαρίου 2022, ημερομηνία έναρξης της επίθεσης της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, και θα διαρκέσει μέχρι το τέλος του 2022. Τα κράτη μέλη μπορούν να αποφασίσουν εάν θέλουν να τα χρησιμοποιήσουν ή όχι. Εάν το κάνουν, θα πρέπει να τα συμπεριλάβουν στην επόμενη έκδοση του προγράμματός τους EMFAF, που θα υποβληθεί στην Επιτροπή.
Να σημειωθεί ότι λόγω των επιπτώσεων της στρατιωτικής επίθεσης της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, πολλοί αλιείς της ΕΕ δεν πάνε στη θάλασσα επειδή τους κοστίζει περισσότερο από το να μείνουν στο λιμάνι. Ολόκληρος ο στόλος της ΕΕ γίνεται ουσιαστικά ασύμφορος. Τα αλιευτικά σκάφη που δραστηριοποιούνται στη Μαύρη Θάλασσα αντιμετωπίζουν επίσης την απειλή πιθανών στρατιωτικών δραστηριοτήτων, με αποτέλεσμα την προληπτική αναστολή της δραστηριότητάς τους.
Οι τομείς της υδατοκαλλιέργειας και της μεταποίησης πλήττονται επίσης από την αύξηση του κόστους ενέργειας και πρώτων υλών, καθώς και από το υψηλό κόστος logistics και μεταφοράς. Αναμένεται ότι η αγορά ψαριών θα αντιμετωπίσει αρνητικό σοκ προσφοράς, τόσο των νωπών αλιευτικών προϊόντων (ΕΕ) λόγω των αποφάσεων να μην βγουν στη θάλασσα όσο και ορισμένων μεταποιημένων ή διατηρημένων προϊόντων ως συνέπεια των ελλείψεων πρώτων υλών.