Η κυβέρνηση ετοιμάζεται για ένα θερμό «δημοσιονομικό καλοκαίρι», η οποία αναζητά τα μέγιστα περιθώρια για τη λήψη νέων μέτρων στήριξης έναντι της ακρίβειας. Το οικονομικό επιτελείο παρακολουθεί με προβληματισμό την εκτόξευση των τιμών σε καύσιμα – ρεύμα και επεξεργάζεται σενάρια προκειμένου να απορροφήσει το κόστος.
Αρμόδιες πηγές ξεκαθαρίζουν πως το ύψος, το μίγμα και ο χρόνος των μέτρων θα καθοριστούν βάσει των δημοσιονομικών περιθωρίων, τονίζοντας ότι ο χώρος που θα δημιουργείται θα αξιοποιείται αναλόγως προς όφελος των καταναλωτών.
Η μείωση των έμμεσων φόρων
Το πάγιο αίτημα της αγοράς και των φορολογουμένων για μείωση των έμμεσων φόρων – που συνδέονται με βασικά τρόφιμα ή και καύσιμα – φέρνει σε δύσκολη θέση το οικονομικό επιτελείο καθώς το σενάριο αυτό δεν φαίνεται να εξετάζεται. Στο προσκήνιο ως πιθανό μέτρο βρίσκονται παρεμβάσεις στα καύσιμα, τη στιγμή που το κόστος της βενζίνης έχει χτυπήσει «κόκκινο». Δεν αποκλείεται, μάλιστα, όπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς να φθάσει ακόμη και στα 3 ευρώ το λίτρο.
Πέραν της επέκτασης ή και διεύρυνσης του fuel pass, υπάρχουν σκέψεις για την παροχή ενός στοχευμένου εφάπαξ βοηθήματος με έμφαση στους πιο ευάλωτους και ενδεχομένως και στους κατοίκους των νησιών. Σε πρώτη φάση εξετάζεται να συνεχιστεί ή και να αυξηθεί και μετά τον Ιούνιο η επιδότηση 0,15 ευρώ το λίτρο στο πετρέλαιο κίνησης χωρίς να αποκλείεται επέκτασή του στη βενζίνη. Δηλαδή, για την επιδότηση των 30-50 ευρώ που λαμβάνουν οι δικαιούχοι-φυσικά πρόσωπα, εξετάζεται η εφαρμογή του για τους επόμενους μήνες και πιθανότητα η αύξηση του ποσού της επιδότησης στα 40-60 ευρώ.
Οι παράγοντες που θα ξεκλειδώσουν τα μέτρα – ενδεχομένως από τον Ιούνιο και έως τον Σεπτέμβριο – είναι η πορεία των φορολογικών εσόδων και οι τουριστικές εισπράξεις καθώς και οι λεπτομέρειες των πανευρωπαϊκών αποφάσεων για τη ρήτρα διαφυγής. Η εικόνα του τουρισμού γεννά αισιοδοξία και αυξάνει τις προσδοκίες για μια θετική χρονιά αναφορικά με τις τουριστικές εισπράξεις που θα τονώσουν τα κρατικά ταμεία εν μέσω μιας δύσκολης οικονομικής συγκυρίας. Δεν αποκλείεται μάλιστα ο ελληνικός τουρισμός φέτος να φέρει εισπράξεις αντίστοιχες των ρεκόρ του 2019, όπου έφθασαν στα 18,17 δισ. ευρώ.
Τα κρατικά έσοδα
Ήδη, τα μηνύματα από την πορεία των κρατικών εσόδων κατά το πρώτο 4μηνο είναι ενθαρρυντικά, με τα κρατικά έσοδα να φθάσουν στα 19,4 δισ. ευρώ αυξημένα κατά 6,1% έναντι του στόχου κυρίως λόγω του ΦΠΑ και του φόρου εισοδήματος. Πρόσθετες δυνατότητες για επιπλέον παρεμβάσεις δημιουργούνται και από την παράταση της δημοσιονομικής ευελιξίας σε πανευρωπαϊκό επίπεδο και το 2023, αν και η Ελλάδα πρέπει να είναι προσεκτική ως προς τις δαπάνες καθότι έχει υψηλό χρέος και δεν έχει ακόμα ανακτήσει την «επενδυτική βαθμίδα».
Να σημειωθεί ότι η Ελλάδα ετοιμάζει συμπληρωματικό προϋπολογισμό (0,4% του ΑΕΠ) που αναμένεται να κατατεθεί κατά τον Σεπτέμβριο – όπως αποκάλυψε και η ίδια η Κομισιόν – ο οποίος έρχεται να προστεθεί στον συμπληρωματικό προϋπολογισμό ύψους 2 δισ. ευρώ (1% του ΑΕΠ) στις αρχές Απριλίου που αποφάσισε η κυβέρνηση, προκειμένου να συνεχισθεί και να χρηματοδοτηθεί η στήριξη σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Το εθνικό σχέδιο για την αντιμετώπιση της ακρίβειας μέχρι στιγμής περιλαμβάνει τη μείωση των λογαριασμών του ηλεκτρικού, την επιδότηση καυσίμων αλλά και την επέκταση έως το τέλος του έτους των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ για εστίαση, μεταφορές και τουριστικό πακέτο.
Τα μέτρα που εξετάζονται
Ρεύμα
Από 1ης Ιουλίου μπαίνει έμμεσο πλαφόν στην τιμή χονδρικής με στόχο «ξεφουσκώνουν» οι λογαριασμοί
Καύσιμα
Πετρέλαιο κίνησης: Επέκταση της επιδότησης των 0,15€/l και μετά τον Ιούνιο (ίσως και να αυξηθεί)
Βενζίνη: Επιδότηση 0,15€/l – 0,20€/l στην αντλία
Νέο Fuel Pass για την αγορά καυσίμων (Μεγαλύτερη από 30€ έως 50€)
Στοχευμένες κρατικές επιδοτήσεις για τους κατοίκους των νησιών
Μέτρα στο… ράφι
Παράταση έως το τέλος του 2022 του μειωμένου ΦΠΑ από 24% στο 13% σε εστίαση, τουρισμό, μεταφορές
Μείωση του ΦΠΑ από το 13% στο 6% σε βασικά προϊόντα (ψωμί)
Νέα «επιταγή ακρίβειας» 200 € το καλοκαίρι για ευάλωτα νοικοκυριά.