Την επανεξέταση των τιμών ζώνης σε περιοχές της χώρας που οι αξίες καταγράφουν εξωπραγματική αύξηση και οι οποίες συμπαρέσυραν τον ΕΝΦΙΑ στα ύψη προχωρεί το οικονομικό επιτελείο, σε συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση.
Παράλληλα, το υπουργείο Οικονομικών με το φορολογικό νομοσχέδιο που έθεσε σε δημόσια διαβούλευση διατηρεί «παγωμένο» τον ΦΠΑ στα ακίνητα, ενώ ταυτόχρονα αναστέλλει εκ νέου τον φόρο υπεραξίας ακινήτων έως το τέλος του 2024. Επίσης, διατηρείται για ακόμα δύο χρόνια η έκπτωση φόρου για ανακαινίσεις ακινήτων.
Ουσιαστικά, με τις νέες διατάξεις που προβλέπονται στο σχέδιο νόμου η κυβέρνηση επιχειρεί να δώσει νέα ώθηση στις αγοραπωλησίες ακινήτων, αλλά παράλληλα να διορθώσει τις αντικειμενικές αξίες που τέθηκαν σε ισχύ τον Ιανουάριο του 2022, στις περιοχές που οι αυξήσεις ξεπέρασαν κάθε προηγούμενο.
Όπως προκύπτει από το άρθρο 34 του νομοσχεδίου, οι δήμοι έχουν τη δυνατότητα, από 1 έως 31 Δεκεμβρίου 2022, να υποβάλουν ενστάσεις και να καταθέσουν τη γνώμη τους για τις αντικειμενικές αξίες που ισχύουν από την 1η Ιανουαρίου 2022 στην περιοχή τους. Με βάση τα αποδεικτικά στοιχεία που θα υποβάλουν οι δήμοι, το υπουργείο Οικονομικών θα προχωρήσει σε επαναπροσδιορισμό των αντικειμενικών αξιών, με στόχο τη μείωση των τιμών στις περιοχές που θα διαπιστωθεί ότι οι αντικειμενικές αξίες είναι υψηλότερες από τις πραγματικές αξίες. Οι διορθώσεις στις αντικειμενικές αξίες θα οδηγήσουν και στη μείωση του ΕΝΦΙΑ.
Σημειώνεται ότι οι δήμοι είχαν κληθεί από το υπουργείο Οικονομικών να δώσουν τις δικές τους εκτιμήσεις, καθώς και στοιχεία για οικισμούς που ήταν μέχρι πρότινος εκτός αντικειμενικού συστήματος. Η ανταπόκριση ήταν σχεδόν μηδενική. Κλήθηκαν, λοιπόν, να καταγράψουν σε ειδική πλατφόρμα τις απόψεις τους, προκειμένου να γίνει η χάραξη των ζωνών. Οι δήμοι, όμως, που ανταποκρίθηκαν δεν ξεπέρασαν το 10% του συνόλου.
Από τις υπόλοιπες αλλαγές που φέρνει το νομοσχέδιο στη φορολογία ακινήτων, σημαντικότερες είναι οι ακόλουθες:
1. ΦΠΑ ακινήτων. «Παγώνει» ο ΦΠΑ 24% στα ακίνητα για δύο ακόμα χρόνια. Με αίτηση του κατασκευαστή οικοδομών, αναστέλλεται υποχρεωτικά μέχρι τις 31.12.2024 η εφαρμογή του ΦΠΑ στα ακίνητα και επιβάλλεται φόρος μεταβίβασης ακινήτων. Η αναστολή αφορά το σύνολο των αδιάθετων ακινήτων του κατασκευαστή. Αναστολές που χορηγήθηκαν με ισχύ έως τις 31.12.2022 παρατείνονται έως τις 31.12.2024.
2. Φόρος υπεραξίας ακινήτων: Αναστέλλεται μέχρι και τις 31 Δεκεμβρίου 2024 η επιβολή φόρου υπεραξίας 15% στις αγοραπωλησίες ακινήτων. Το μέτρο αναστέλλεται από το 2015, καθώς διαπιστώθηκαν δυσκολίες και σωρεία προβλημάτων στην υλοποίησή του, που θα προκαλούσαν σοβαρές παρενέργειες στην αγορά ακινήτων. Ο φόρος υπεραξίας προκύπτει από την πώληση ακινήτου σε τιμή ανώτερη της τιμής κτήσης. Η υπεραξία προσδιορίζεται με βάση συντελεστές απομείωσης, ανάλογα με τα έτη διακράτησης του ακινήτου από τον φορολογούμενο.
3. Ανακαινίσεις. Επεκτείνεται μέχρι τα τέλη του 2024 η έκπτωση φόρου κατά 40% για τις δαπάνες που καταβάλλουν οι πολίτες για την ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση των κτιρίων τους. Συγκεκριμένα, η έκπτωση του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων παρέχεται για δαπάνες αναβάθμισης κτιρίων που πραγματοποιούνται μέχρι και τις 31 Δεκεμβρίου 2024, αντί της προβλεπόμενης ημερομηνίας της 31ης Δεκεμβρίου 2022, κατανεμημένη ισόποσα, όπως ισχύει και σήμερα, σε περίοδο τεσσάρων φορολογικών ετών και για ανώτατο συνολικό ύψος δαπανών έως 16.000 ευρώ. Απαραίτητη προϋπόθεση για τη μείωση του φόρου αποτελεί η απόδειξή τους μέσω νόμιμων παραστατικών και η εξόφλησή τους με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής. Η ρύθμιση συγκαταλέγεται στο πλαίσιο των παρεχόμενων κινήτρων που χορηγούνται για την «πράσινη» μετάβαση της οικονομίας και της κοινωνίας.
4. Με στόχο τη διευκόλυνση των φορολογούμενων, καταργείται ο έλεγχος από τη φορολογική διοίκηση σε κάθε περίπτωση υποβολής τροποποιητικής δήλωσης φόρου μεταβίβασης ακινήτων ή τροποποιητικής δήλωσης φόρου κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών, από την οποία προκύπτει μείωση φόρου άνω των 300 ευρώ, καθώς και σε κάθε μεταγενέστερη αυτής τροποποιητική δήλωση, ανεξαρτήτως ποσού μείωσης του φόρου. Με απόφαση του διοικητή της ΑΑΔΕ, θα καθοριστούν τα όργανα, οι προϋποθέσεις, τα κριτήρια, ο τρόπος, η διαδικασία και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την επαλήθευση της ορθότητας και της πληρότητας των υποβαλλόμενων τροποποιητικών δηλώσεων φορολογίας κεφαλαίου, με τις οποίες μειώνεται η φορολογητέα αξία.
Μειωμένος ο ΦΠΑ σε μεταφορές, εστίαση, καφέ
Έως τις 30 Ιουνίου 2023 παρατείνονται οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ για ορισμένα αγαθά και υπηρεσίες. Το μέτρο αφορά:
– Μεταφορές προσώπων και τις αποσκευές τους. Ο μειωμένος ΦΠΑ καλύπτει εισιτήρια των δρομολογίων με τρένο, μετρό και τραμ, με αστικά και υπεραστικά λεωφορεία, αεροπορικά εισιτήρια, εισιτήρια των επιβατικών πλοίων, τις μεταφορές με συνδυασμό οδικών, εναέριων και θαλάσσιων μέσων.
– Εστίαση.
– Μη αλκοολούχα ποτά (καφές, ροφήματα) και αεριούχα νερά.
– Υλικά αιμοκάθαρσης, απινιδωτές, μάσκες, αντισηπτικά, μέσα ατομικής υγιεινής και προστασίας.
– Εισιτήρια κινηματογράφων.
– Εισιτήρια ζωολογικών κήπων.
– Υπηρεσίες γυμναστηρίων και σχολών χορού.