Καλπάζει η φοροδιαφυγή στη χώρα μας, καθώς σύμφωνα με μελέτη που έγινε για το συγκεκριμένο ζήτημα υπολογίζεται ότι σε αυτή βρίσκεται περίπου το 40% του ΑΕΠ δηλαδή περίπου 70 δισ. ευρώ.
Σε άλλη έρευνα αυτή τη φορά από το ΔΝΤ ο πήχης πέφτει περίπου στα 55 δισ. ευρώ. Πάντως, είτε τα συγκεκριμένα στοιχεί είναι σωστά είτε όχι, το γεγονός είναι ότι κάθε χρόνο χάνονται από τον ΦΠΑ περίπου 5-6 δισ. ευρώ.
Το σχέδιο της ΑΑΔΕ
Σχέδιο της ΑΑΔΕ ήταν να εξελιχθεί και να πραγματοποιεί ελέγχους νέου τύπου που θα είναι πιο στοχευμένοι. Η ανάγκη αυτή προέκυψε καθώς πλέον τα πάντα -ακόμα και τα οικονομικά εγκλήματα- βρίσκονται σε ψηφιακό περιβάλλον.
Παρόλα αυτά η πανδημία έβαλε απότομο φρένο στα πλάνα της Ανεξάρτητης Αρχής.
Όταν τελειώσουν οι τρικυμίες που προκαλεί ο κορωνοϊός, οι ελεγκτικές υπηρεσίες θα συνεχίζουν τη διαμόρφωση του σύγχρονου σχεδίου.
25.000 έλεγχοι
Μέσα στο 2022 οι υπηρεσίες της Ανεξάρτητης Αρχής Δημόσιων Εσόδων θα πρέπει να διενεργήσουν 25.000 ελέγχους και από αυτούς τουλάχιστον 17.500 θα πρέπει να καλύψουν την τελευταία πενταετία όπου είναι πιο όπου τα σημάδια που έχει αφήσει η φοροδιαφυγή είναι πιο εύκολο να ανιχνευθούν.
Οι ελεγκτές των Υπηρεσιών Ερευνών και Διασφάλισης Δημοσίων Εσόδων θα έχουν δύσκολη δουλειά φέτος, καθώς θα πρέπει να πραγματοποιήσουν τουλάχιστον 14.500 στοχευμένους επιτόπιους ελέγχους σε όλη τη χώρα. Μέσα από αυτούς τους ελέγχους θα εντοπίσουν ποσοστά παραβατικότητας άνω του 50%, ενώ στόχος είναι οι 900 μεγάλοι έλεγχοι– έρευνες φοροδιαφυγής, με έμφαση κυρίως στις περιπτώσεις αδικαιολόγητης προσαύξησης περιουσίας.
Το 2021, αφού προηγήθηκε η αναθεώρηση του Επιχειρησιακού Σχεδίου του 2021, η Διεύθυνση Φορολογικής Συμμόρφωσης επικαιροποίησε το πλάνο της για τις διασταυρώσεις για τη διετία 2022- 2023, το οποίο θα λειτουργήσει ως «γέφυρα» για τη μετάβαση το 2025 στο νέο σύστημα ελέγχων με την αξιοποίηση της Τεχνητής Νοημοσύνης και την Ανάλυση Δεδομένων.
Πολύ σημαντικό είναι οι έμμεσες τεχνικές ελέγχου, δηλαδή οι μέθοδοι που θα υπολογίζεται η φορολογητέα ύλη με την αξιοποίηση δεδομένων είτε από την ίδια την επιχείρηση είτε από ομοειδείς.
Από τώρα στη “φαρέτρα” της ΑΑΔΕ βρίσκονται ακόμα δύο τέτοιες ελεγκτικές μέθοδοι, που δεν είναι χρησιμοποιούνται και από άλλες ελεγκτικές Αρχές, με πρώτη και καλλίτερη το φοβερό και τρομερό IRS.
Μέθοδος της αρχής των αναλογιών
Με τη μέθοδο της αρχής των αναλογιών προσδιορίζονται τα έσοδα από επιχειρηματική δραστηριότητα σύμφωνα με δείκτες και ποσοστά (κυρίως με βάση το πραγματικό περιθώριο μικτού κέρδους) που θεωρούνται αξιόπιστα, βάσει των γενικά παραδεκτών αρχών και τεχνικών της ελεγκτικής και προέρχονται είτε από την ίδια την επιχείρηση είτε από τρίτες πηγές.
Για να εφαρμοστεί η τεχνική αρχή των αναλογιών, αφού γίνει η ανάλυση και/ή του κόστους των πωλήσεων, προσδιορίζεται μια αξιόπιστη αναλογία (σχέση) η οποία εφαρμόζεται σε μία, γνωστή εκ των προτέρων, βάση (ενδεικτικά στο κόστος πωληθέντων) και έτσι προσδιορίζονται τα έσοδα από επιχειρηματική δραστηριότητα του φορολογουμένου. Σημειώνεται ότι στην αξιοπιστία των αναλογιών που χρησιμοποιούνται για τον προσδιορισμό της φορολογητέας ύλης στηρίζεται η ορθότητα του αποτελέσματος της συγκεκριμένης τεχνικής.
Η επιχείρηση θα πρέπει να είναι κύρια πηγή πληροφοριών. Με αυτό τον τρόπο ο έλεγχος για τον καθορισμό των ποσοστών, που θα τεθούν σε εφαρμογή για να προσδιοριστούν τα έσοδα από επιχειρηματική δραστηριότητα εξαντλεί τη δυνατότητα δημιουργίας αναλογιών με βάση τα πραγματικά δεδομένα της επιχείρησης.
Αυτά είναι στοιχεία που προκύπτουν από τη μία από τα λογιστικά αρχεία του φορολογουμένου και από την άλλη από κάθε είδους διαθέσιμα στοιχεία καθώς και πληροφορίες και διευκρινίσεις που θα παρασχεθούν είτε από τον ίδιο τον ελεγχόμενο είτε από τρίτες πηγές (π.χ. αντισυμβαλλόμενους).
Έτσι, το πραγματικό περιθώριο μικτού κέρδους έχει τη δυνατότητα να προσδιορισθεί συγκρίνοντας τιμολόγια αγορών με τιμολόγια πωλήσεων ή αναλύοντας τιμοκαταλόγους ή τιμές ραφιών ή ερευνώντας αρχεία αποθήκης και βιβλία παραγγελιών ή και άλλες συναφείς πληροφορίες.
Μέθοδος σχέσης της τιμής πώλησης προς το συνολικό όγκο του κύκλου εργασιών
Με αυτή τη μέθοδο προσδιορίζονται τα έσοδα από επιχειρηματική δραστηριότητα με την εφαρμογή της τιμής πώλησης στον αριθμό των μονάδων ή το συνολικό όγκο κύκλου εργασιών.
Για να εφαρμοστεί η τεχνική της σχέσης της τιμής πώλησης προς το συνολικό όγκο του κύκλου εργασιών, ο έλεγχος, με τη χρήση τεχνικών ανάλυσης και έρευνας και αξιοποιώντας στοιχεία κόστους, με βάση τα λογιστικά αρχεία του ελεγχόμενου ή μέσω τρίτων πηγών, προσδιορίζει τον αριθμό των μονάδων ή τον όγκο κύκλου εργασιών που πραγματοποίησε ο ελεγχόμενος, σύμφωνα με τη συνάρτηση παραγωγής που απεικονίζει τον μετασχηματισμό συγκεκριμένης εισροής σε εκροή και την ποσότητα της εισροής που απαιτείται για την παραγωγή μιας μονάδας προϊόντος ή την παροχή μιας μονάδας υπηρεσίας.
Έτσι η συγκεκριμένη μέθοδος έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιηθεί για να προσδιοριστούν τα έσοδα από επιχειρηματική δραστηριότητα, μέσα από την εύρεση της δυνατότητας παραγωγής μιας επιχείρησης, όταν η επιχείρηση παράγει ένα ή περισσότερα ομοειδή προϊόντα, τα οποία έχουν μια σταθερή σχέση μεταξύ των συντελεστών παραγωγής ή μέσα από τον προσδιορισμό του όγκου κύκλου εργασιών όταν το ύψος των πωλήσεων συνδέεται με μεταβλητές δαπάνες/λειτουργικά έξοδα που είναι ανάλογα του κύκλου εργασιών.