Ομιλητής στην έναρξη του Αναπτυξιακού Συνεδρίου για το νέο ΕΣΠΑ 2021 – 2027, που πραγματοποιείται στην Καλαμάτα, ήταν ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών, Πρόεδρος της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας, Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολος Τζιτζικώστας.
Η ομιλία του
Στην ομιλία του, με τίτλο «Η Περιφερειακή Ανάπτυξη στο προσκήνιο», ο κ. Τζιτζικώστας επισήμανε τον κομβικό ρόλο των Περιφερειών στην υλοποίηση των προγραμμάτων ΕΣΠΑ και τους υψηλούς ρυθμούς απορρόφησης των περιφερειακών προγραμμάτων, που αποτελούν εχέγγυο για την επιτυχή υλοποίηση και του νέου ΕΣΠΑ 2021 – 2027.
Ο κ. Τζιτζικώστας τόνισε ότι «η απόφαση της Κυβέρνησης να εκχωρηθεί το ένα τρίτο των συνολικών πόρων του νέου ΕΣΠΑ στις Περιφέρειες και τα Περιφερειακά Προγράμματα είναι απολύτως θετική. Θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι για ακόμα μία φορά οι 13 Περιφέρειες της χώρας θα ανταποκριθούν στη μεγάλη εθνική πρόκληση που έχουμε μπροστά μας, θα συμβάλλουν στην έγκαιρη και ορθή υλοποίηση των προγραμμάτων, θα υλοποιήσουν έργα και δράσεις, που δίνουν αναπτυξιακή ώθηση στη χώρα και βελτιώνουν την καθημερινότητα και την ποιότητα ζωής όλων των πολιτών».
Ο ρόλος της Περιφέρειας
Ο κ. Τζιτζικώστας υπογράμμισε ότι «οι Περιφέρειες έχουν όλες τις δυνατότητες και τα συγκριτικά πλεονεκτήματα να γίνουν ατμομηχανές της εθνικής μας οικονομίας, να γίνουν πυλώνες μιας νέας αναπτυξιακής και παραγωγικής πορείας της χώρας, να αποτελέσουν τους θεσμικούς εκφραστές ενός νέου, σύγχρονου και αποκεντρωμένου μοντέλου λειτουργίας του κράτους. Άλλωστε το 70% όλων των ευρωπαϊκών πολιτικών, το 90% των δράσεων για το περιβάλλον και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, αλλά το 60% των δημόσιων επενδύσεων και το 30% των δημόσιων δαπανών, πραγματοποιείται από τις 240 Περιφέρειες και τους 90.000 Δήμους της Ευρώπης».
«Η έναρξη της νέας Προγραμματικής Περιόδου έχει καθυστερήσει για πρώτη φορά τόσο πολύ σε όλη την Ευρώπη”, τόνισε ο κ. Τζιτζικώστας, σημειώνοντας όμως ότι “οι πόροι των διαρθρωτικών ταμείων θα είναι αυξημένοι και θα συνδυάζονται με το Ταμείο Ανάκαμψης, το NextGenerationEU, το ReactEU, το Horizon Europe, το InvestEU, το RescEU, ενώ για πρώτη φορά περιλαμβάνουν και το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, με την ειδική περιφερειακή εστίαση στις περιοχές που έχουν πληγεί περισσότερο. Οι συνολικοί πόροι για όλη την Ευρώπη θα είναι περισσότεροι από ποτέ και θα ξεπεράσουν τα 807 δισεκατομμύρια ευρώ. Στο επίκεντρο των πολιτικών που θα χρηματοδοτηθούν με αυτούς του πόρους είναι η προώθηση της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής σύγκλισης, μέσω της βιώσιμης ανταγωνιστικότητας, της έρευνας και της καινοτομίας, της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης, αλλά και η προώθηση του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων».
Πολιτική συνοχής
Αναφερόμενος στην Πολιτική Συνοχής, ο κ. Τζιτζικώστας εξήγησε ότι «γι’ ακόμα μία φορά επιβεβαιώνεται ότι η Πολιτική Συνοχής, δεν αποτελεί μόνο βασική πολιτική, αλλά και θεμελιώδη αξία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και πρέπει να γίνει η πυξίδα για όλες τις άλλες πολιτικές. Ας αναλογιστούμε για ένα λεπτό: Τα τελευταία δυόμισι χρόνια όλες οι μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες προκλήσεις και οι στόχοι που είχαμε θέσει μετατράπηκαν απότομα σε επείγουσες προτεραιότητες. Η ψηφιακή μετάβαση έγινε βασική ανάγκη κατά την πανδημία και μας επέτρεψε να συνεχίσουμε να παρέχουμε σημαντικές υπηρεσίες στους πολίτες. Η ενεργειακή μετάβαση, ειδικά μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία, πέρα από την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, αποτελεί πλέον γεωπολιτική αναγκαιότητα. Η ανάκαμψη και η ενδυνάμωση των τοπικών κοινωνιών βασίζεται ολοένα και περισσότερο σε στρατηγικές και πολιτικές από τη βάση προς τα επάνω, που αξιοποιούν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα και απαντούν στις εξειδικευμένες ανάγκες κάθε περιοχής. Και βέβαια, η Πολιτική Συνοχής υπήρξε καθοριστική, όταν η πανδημία έπληξε ολόκληρη την Ευρώπη, καθώς η αυξημένη ευελιξία που ζήτησε από την πρώτη στιγμή η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών, μας έδωσε τη δυνατότητα να διασφαλίσουμε και να αξιοποιήσουμε σημαντικούς πόρους για να στηρίξουμε τα νοσοκομεία και τα κέντρα υγείας, τις επιχειρήσεις και τις θέσεις εργασίας. Και σήμερα, στη δύσκολη συγκυρία που αντιμετωπίζουμε, η Πολιτική Συνοχής δημιουργεί θετικές προοπτικές για τις περιφέρειες, με ενίσχυση του ρόλου τους σε όλες τις οριζόντιες ευρωπαϊκές πολιτικές που έχουν εδαφικό αντίκτυπο για την αντιμετώπιση των αναγκών των πολιτών, καθώς και για τις μεγάλες προκλήσεις που έχουμε μπροστά μας:
-Τη δημιουργία ενός νέου προτύπου ανάπτυξης και νέων οικονομικών προοπτικών.
-Την ενσωμάτωση της καινοτομίας σε όλες τις Περιφέρειες.
-Την ενίσχυση της διαπεριφερειακής συνεργασίας.
-Την ενίσχυση των δεσμών μεταξύ αστικών και αγροτικών περιοχών και την αναζωογόνηση της υπαίθρου.
-Την εφαρμογή των πολιτικών πράσινης και ψηφιακής μετάβασης.
-Την αντιμετώπιση των δημογραφικών προκλήσεων.
-Την εφαρμογή των πολιτικών της κοινωνικής ένταξης και της συμμετοχής στην αγορά εργασίας χωρίς διακρίσεις”.
Αναφερόμενος στην περιφερειακή διάσταση της Πολιτικής Συνοχής, ο κ. Τζιτζικώστας τη χαρακτήρισε “πιο επίκαιρη, αναγκαία και κομβική από ποτέ”, σημειώνοντας ότι τα τελικά αναπτυξιακά αποτελέσματα είναι συγκεκριμένα: Απασχόληση – Εισόδημα – Περιβάλλον διαβίωσης.
«Και τα τρία αποτελέσματα, δεν αποτελούν επιστημονικούς δείκτες, αλλά αφορούν πραγματικά στους ίδιους τους πολίτες, στον τόπο που ζουν και εργάζονται. Οι 13 Περιφέρειες της χώρας μπροστά σε αυτές και πολλές ακόμα μεγάλες προκλήσεις, όχι μόνο μπορούν να τα καταφέρουν, αλλά μπορούν να παίξουν και πρωταγωνιστικό ρόλο. Είναι ο κατεξοχήν θεσμός που μπορεί να αλλάξει μία τοπική κοινωνία από κάτω προς τα πάνω και με αυτό τον τρόπο να αλλάξει συνολικά τη χώρα. Το επόμενο βήμα μας πρέπει να είναι η γρήγορη έγκριση όλων των Προγραμμάτων και η αποτύπωση των διαδικασιών, οι οποίες θα πρέπει να είναι διαφανείς, γρήγορες και με όσο το δυνατόν λιγότερη γραφειοκρατία. Με κοινό στόχο όλων μας να μπορέσουμε από φέτος να προκηρύξουμε τις πρώτες δράσεις της νέας Προγραμματικής Περιόδου. Και σε αυτή τη διαδικασία η συνέχεια της εξαιρετικής συνεργασίας της Κυβέρνησης με τις 13 Περιφέρειες της χώρας, όπως και η έγκαιρη προετοιμασία, η ταχύτητα, ο διάλογος και η μεθοδική δουλειά, είναι κρίσιμα μεγέθη με πραγματικό αποτύπωμα στο τελικό αποτέλεσμα για τη χώρα, την οικονομία, την κοινωνία συνολικά. Δουλεύοντας μαζί, ενώνοντας δυνάμεις, το πιστεύω πραγματικά, θα έχουμε εξαιρετικά αποτελέσματα», τόνισε ο κ. Τζιτζικώστας.