Αλλαγές στο προφίλ των τουριστών που επισκέπτονται την Κρήτη, μέσω του αεροδρομίου «Ιωάννης Δασκαλογιάννης» των Χανίων, καταγράφουν τα πρώτα αποτελέσματα έρευνας, που βρίσκεται σε εξέλιξη στο αεροδρόμιο της πόλης. Τα στοιχεία αυτά επιβεβαιώνουν την αύξηση της κίνησης στο αεροδρόμιο, κατά τους πρώτους επτά μήνες του 2022, σε σχέση με το 2019.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας που έγινε σε δείγμα 1.400 ατόμων στο αεροδρόμιο Χανίων η φετινή αύξηση, σε σχέση με το 2019, καταγράφεται από κύριες εθνικότητες, όπως είναι οι Γερμανοί με 57%, Βρετανοί με 32%, Πολωνοί με 21% και Δανοί με 15%.
Στην έρευνα καταγράφεται επίσης, η αύξηση των Ιταλών και Γάλλων με ποσοστά 223% και 90% αντίστοιχα. Αντίθετα, σημαντικές είναι οι μειώσεις των Αυστριακών με 29% και Κυπρίων, Βέλγων και Ολλανδών με ποσοστά κοντά στο 15%, ενώ ανησυχητικές είναι πτώσεις των αφίξεων που καταγράφουν οι Νορβηγοί με 30% και Σουηδοί με 26%, οδηγώντας σε μια συνολική μείωση των Σκανδιναβών τουριστών κατά 12% τη φετινή χρονιά σε σχέση με το 2019. Έτσι, ενώ το διάστημα 2013-2019, το ποσοστό των Σκανδιναβών ήταν γύρω στο 50% επί του συνολικού ποσοστού αφίξεων, φέτος το ποσοστό διαμορφώνεται κοντά στο 40%.
Τι έχει αλλάξει
Συγκριτικά με τα προηγούμενα έτη, προ εποχής κοροναϊού, φέτος καταγράφεται αυξημένο το ποσοστό των αλλοδαπών τουριστών που επισκέπτονται τη Δυτική Κρήτη για πρώτη φορά, κυρίως λόγω της μειωμένης έλευσης Νορβηγών και Σουηδών τουριστών, που παραδοσιακά είναι αυτοί που προτιμάνε να ξαναεπισκέπτονται τον συγκεκριμένο προορισμό, με πάνω από τους μισούς αλλοδαπούς τουρίστες να επισκέπτονται τη Δυτική Κρήτη για πρώτη φορά. Ο μέσος όρος του εισοδηματικού τους επιπέδου κυμαίνεται μεταξύ της κλίμακας 70.000-80.000 ευρώ, όταν το 2019 κυμαινόταν σε χαμηλότερα επίπεδα μεταξύ 45.000 – 60.000 ευρώ. Αυτή η αύξηση του εισοδήματος οφείλεται στο γεγονός ότι έρχονται περισσότεροι τουρίστες από Ηνωμένο Βασίλειο και Γερμανία, αλλά και από την ιδιαίτερη αύξηση αλλοδαπών τουριστών που προέρχονται από χώρες της Αμερικής, Καναδά και Αυστραλίας, οι οποίοι είναι και πολύ υψηλού εισοδηματικού προφίλ. Φέτος καταγράφεται αύξηση άνω του 10%~15% της μέσης δαπάνης που πραγματοποιεί ο επισκέπτης σε σχέση με την «καλή σεζόν» του 2019 και αυτό οφείλεται, μεταξύ άλλων και στην έντονη παρουσία και καταναλωτική συμπεριφορά τουριστών από τη Βόρεια Αμερική, λόγω αυξητικής τάσης του δολαρίου και υψηλής πτώσης του ευρώ.
Ηλικιακές κατηγορίες
Σχετικά με τις ηλικιακές κατηγορίες, αρχίζουν να επανέρχονται αλλοδαποί τουρίστες ηλικίας 35-64 ετών σε σχέση με τα δύο προηγούμενα έτη 2020 και 2021 και έτσι να φτάνουμε σε επίπεδα της προ κορονοϊού εποχής, με την έλευση επισκεπτών από όλες τις ηλικιακές ομάδες. Εννέα στους δέκα αλλοδαπούς τουρίστες όχι μόνο θα επιθυμούσε να ξαναεπισκεφθεί τη Δυτική Κρήτη, αλλά θα το συνιστούσε ανεπιφύλακτα σε συγγενείς και φίλους. Επίσης, ένας στους τρεις αλλοδαπούς επισκέπτες δηλώνει ότι θα επισκεπτόταν την περιοχή και κατά τη διάρκεια της χειμερινής περιόδου αν υπήρχε απευθείας ανταπόκριση από την πόλη του, γεγονός που αναδεικνύει τη δυναμική του προορισμού και κατά τη χειμερινή περίοδο.
Οι τουρίστες που επισκέπτονται τη Δυτική Κρήτη το κάνουν ως επί το πλείστον για λόγους αναψυχής και ξεκούρασης, ενώ η κρητική γαστρονομία αποτελεί ένα πολύ ισχυρό κίνητρο για την επιλογή της περιοχής ως τελικό προορισμό. Οι παραλίες και γενικότερα το τοπίο και το περιβάλλον, η ποιότητα των υπηρεσιών στα τουριστικά καταλύματα, η ποιότητα των τοπικών αγροτικών προϊόντων, η φιλοξενία των ντόπιων ανθρώπων, καθώς και η ηρεμία και ασφάλεια του τόπου αξιολογούνται πολύ θετικά κατά τη διάρκεια της παραμονής τους.
Πού επιλέγουν να μείνουν
Διαφορές εντοπίζονται επίσης και στις περιοχές, στον τύπο καταλύματος αλλά και στα πακέτα διαμονής που προτιμούν οι αλλοδαποί τουρίστες. Πιο συγκεκριμένα, υπάρχει αύξηση στην προτίμηση καταλυμάτων της πόλης των Χανίων, αλλά και της ενδοχώρας, κυρίως στην περιοχή της Κισσάμου, ενώ αισθητά μειωμένα είναι τα ποσοστά των τουριστών που προτιμούν το λεγόμενο πακέτο «all inclusive», με τους περισσότερους αλλοδαπούς επισκέπτες να μην προτιμούν κανένα πακέτο.
Αυξημένο είναι το ποσοστό των αλλοδαπών τουριστών που προτιμούν τις βραχυπρόθεσμες ενοικιάσεις τύπου Air BnB, αφού περίπου ένας στους πέντε επισκέπτες επιλέγει να διαμένει σε τέτοια καταλύματα. Τα ξενοδοχεία, αν και ελαφρώς μειωμένα σε ποσοστά, παραμένουν στην πρώτη θέση των προτιμήσεων των τουριστών, με πάνω από τους μισούς από αυτούς να τα επιλέγουν, ενώ σχεδόν δύο στους τρεις τουρίστες προτιμούν πολυτελή ξενοδοχεία 4 και 5 αστέρων, πραγματοποιώντας κατά μέσο όρο δέκα διανυκτερεύσεις.
Οι αλλοδαποί τουρίστες κάνουν χρήση ενοικιαζόμενων οχημάτων κατά μέσο 7 ημέρες και επιλέγουν τις παραλίες κυρίως του Ελαφονησίου, αλλά και αυτές των Μπάλου και Φαλασάρνων, ενώ εξίσου σημαντικός αριθμός τουριστών πραγματοποιεί επισκέψεις σε μοναστήρια και εκκλησίες, μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους, κυρίως της Κνωσού. Παρατηρείται ότι οι παραλίες του Νομού Χανίων, όπως είναι του Ελαφονησίου και του Μπάλου είναι στις πρώτες επιλογές τους και κρίνεται απαραίτητη η αειφορική διαχείριση των προορισμών αυτών, δεδομένου του πολύ μεγάλου αριθμού αφίξεων αλλοδαπών τουριστών.
Ποια τοπικά προϊόντα αγοράζουν
Αναφορικά με τα τοπικά αγροτικά προϊόντα, ο αλλοδαπός τουρίστας μένει πολύ ικανοποιημένος από τα τοπικά χαρακτηριστικά των προϊόντων αυτών, ενώ προβαίνει και σε αγορά αυτών με το κρασί, το ελαιόλαδο, τον φυσικό χυμό πορτοκαλιού και τα τοπικά τυριά να συνεχίζουν και φέτος να προτιμώνται περισσότερο από τους αλλοδαπούς τουρίστες, ενώ ιδιαίτερη δυναμική παρουσιάζουν φέτος το κρητικό μέλι, καθώς και τα φαρμακευτικά και αρωματικά φυτά.
Σχεδόν οι μισοί αλλοδαποί τουρίστες θα ενδιαφερόντουσαν για εναλλακτικές μορφές τουρισμού, έξι στους δέκα θεωρούν ότι τα τουριστικά καταλύματα πραγματοποιούν δράσεις που είναι φιλικές προς το περιβάλλον, ένας στους πέντε έκανε χρήση των τουριστικών πλατφόρμων του Δήμου Χανίων, όπως είναι η ιστοσελίδα και τα διάφορα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, για άντληση πληροφοριών πριν έρθει στην περιοχή, ενώ η πλειοψηφία των αλλοδαπών επισκεπτών έμειναν ευχαριστημένοι από τις διαθέσιμες διαδικτυακές πληροφορίες αναφορικά με τις προσφερόμενες υπηρεσίες, υποδομές, αξιοθέατα και διάφορες δραστηριότητες κατά τη διάρκεια των διακοπών τους στην περιοχή, με περιθώρια περαιτέρω βελτίωσης.
Οι αλλοδαποί τουρίστες συνεχίζουν να εκφράζουν τη δυσαρέσκειά τους σχετικά με την κακή κατάσταση του οδικού δικτύου και της σήμανσης, με μειωμένα όμως ποσοστά σε σχέση με τα προηγούμενα έτη, ενώ υπάρχει αισθητή βελτίωση στην καθαριότητα τόσο στον αστικό ιστό όσο και στις παραλίες, ωστόσο το σύστημα αποκομιδής και περισυλλογής απορριμμάτων χρήζει περαιτέρω αναβάθμισης, καθώς πραγματοποιείται έντονη χρήση πλαστικών κυρίως στην πόλη των Χανίων.
Επίσης, ιδιαίτερα φέτος, λόγω του μεγαλύτερου τουριστικού κύματος που έχει δεχτεί ποτέ η περιοχή, εκφράζεται έντονα η δυσαρέσκεια και ο προβληματισμός για την κυκλοφοριακή συμφόρηση και την έλλειψη διαθέσιμων χώρων στάθμευσης κυρίως στην πόλη των Χανίων, ενώ πολλά είναι τα παράπονα σχετικά με τη δυσκολία εύρεσης διαθέσιμων ενοικιαζόμενων οχημάτων αλλά και ταξί, καθώς και έλλειψης ψηφιακών πινάκων πληροφόρησης στις στάσεις λεωφορείων, προκαλώντας μεγάλο συνωστισμό και ταλαιπωρία στους τουρίστες. Πολλά αρνητικά σχόλια διατύπωσαν οι τουρίστες και για το φαινόμενο της επαιτείας, το οποίο είναι πολύ έντονο τόσο στην Παλαιά Πόλη Χανίων όσο και στις ευρύτερες τουριστικές περιοχές, το οποίο χρήζει άμεσης ανάγκης προσεκτικής αντιμετώπισης.
Η έρευνα υλοποιείται από ομάδα επιστημόνων των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων της Κρήτης, σε συνεργασία με φορείς του τουρισμού