Το πρόβλημα της ραγδαίας αύξησης των τιμών της ενέργειας και οι οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις που έχουν δημιουργηθεί, βρέθηκε στο επίκεντρο της συζήτησης στην Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης, κατά την παρουσίαση της ετήσιας έκθεσης του Συνηγόρου του Πολίτη, από τον επικεφαλής της ανεξάρτητης αρχής, Ανδρέα Ποττάκη.
Το θέμα έθεσαν στον Συνήγορο του Πολίτη, βουλευτές όλων των κομμάτων, με πρώτο τον πρόεδρο της Επιτροπής, Μάξιμο Χαρακόπουλο, τονίζοντας την ανάγκη επείγουσας αντιμετώπισης του προβλήματος που έχει δημιουργήσει δραματικές καταστάσεις.
Όπως τόνισε ο Συνήγορος του Πολίτη, το 2021 υπήρξαν έντονες και πολλαπλές κρίσεις, με την πανδημία και την αύξηση των τιμών της ενέργειας να είναι πλέον καταλυτικοί παράγοντες στα εμφατικά και δραματικά προβλήματα της κοινωνίας.
Ο κ. Ποττάκης χαρακτήρισε «οξύτατο το κοινωνικό πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί από την ακραία αύξηση της τιμής της ενέργειας», τόνισε ότι μέσα στο καλοκαίρι θα είναι έτοιμη και θα δημοσιοποιηθεί η ειδική έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη με «συγκεκριμένες προτάσεις που δεν κοστίζουν», ανάμεσα στις οποίες προτείνεται η αποδέσμευση όλων των χρεώσεων υπέρ τρίτων από την είσπραξη λογαριασμών ενέργειας.
«Η πανδημία και ο πόλεμος στην Ουκρανία έφεραν με εμφατικό και δραματικό τρόπο την ακραία αύξηση των τιμών της ενέργειας. Είναι σημαντικός ο αριθμός επιχειρήσεων και νοικοκυριών που δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους … Οι οικονομικές και κοινωνικές παρενέργειες που φέτος συνεχίζονται με αμείωτη ένταση, είναι οξύτατες, ισχυρότατες πολυδιάστατες και επίμονες. Οι αποσπασματικές λύσεις, όπως η εφάπαξ βοήθεια δεν βοηθούν ουσιαστικά. Χρειάζονται ενεργητικές και μακρόπνοες πολιτικές με στήριξη του προγράμματος για το κοινωνικό τιμολόγιο ευάλωτων ομάδων, ενίσχυση του θεσμού ενεργειακών κοινοτήτων και αποδέσμευση των χρεών από την κατανάλωση υπέρ τρίτων. Η ενέργεια είναι αγαθό ζωτικής σημασίας. Όχι χρεώσεις υπέρ τρίτων, ιδίως όταν υπάρχει αδυναμία πληρωμής. Είναι επαχθές μέτρο η διακοπή του ηλεκτρικού ρεύματος», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Ποττάκης.
Προσέθεσε δε, ότι ο Συνήγορος του Πολίτη πρότεινε την αποδέσμευση, από τους λογαριασμούς ενέργειας, της είσπραξης όλων των χρεώσεων υπέρ τρίτων ιδιαίτερα των δημοτικών τελών.
«Μέσα στο καλοκαίρι θα είναι έτοιμη προς δημοσιοποίηση η ειδική έκθεση με τις προτάσεις μας για την αντιμετώπιση του οξύτατου προβλήματος που αντιμετωπίζουν επιχειρήσεις και νοικοκυριά από την αύξηση των τιμών ενέργειας. Υπάρχουν πολλά ακόμα πράγματα που θα μπορούσαν να είχαν γίνει προ πολλού, και τα οποία δεν προκαλούν δαπάνες στον κρατικό προϋπολογισμό», είπε.
Ο κ. Ποττάκης επισήμανε ακόμα ότι θα μπορούσε μέσω της ειδικής πλατφόρμας είσπραξης, να διασφαλίζονται πλέον τα δικαιώματα των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων ώστε να μην υποχρεώνονται να επαναλαμβάνουν κάθε χρόνο την αίτηση τους για την ένταξη τους στο κοινωνικό τιμολόγιο.
«Προφανώς και χρειάζονται και άλλα πολλά να γίνουν. Άλλα κράτη μέλη της ΕΕ πήραν εντυπωσιακά μέτρα με γενναιόδωρες παροχές, όπως οι Ιταλία, Ισπανία Πορτογαλία», συμπλήρωσε.
Κατά τα άλλα, αναλύοντας τα στοιχεία της ετήσιας έκθεσης του Συνηγόρου του Πολίτη, ο κ. Ποττάκης επισήμανε ότι «το 2021 οι αναφορές πολιτών ξεπερνούσαν τις 18.800, αριθμός ρεκόρ, δείχνοντας μια σταθερή ανοδική πορεία, τα τελευταία πέντε χρόνια, των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι πολίτες με τις διοικήσεις».
Σύμφωνα με όσα είπε:
– Οι αναφορές/καταγγελίες με αντικείμενο την πανδημία ήταν πάνω από 1.600.
– Είναι σταθερή η αποτελεσματικότητα του Συνηγόρου το Πολίτη. Το 83% των αναφορών επιλύθηκαν θετικά για τους πολίτες.
– Τα χρόνια προβλήματα των πολιτών σχετίζονται με τη κακή λειτουργία και την αναποτελεσματικότητα των δημοσίων υπηρεσιών.
– Το 43% των αναφορών αφορά την ασφάλιση ενώ σοβαρό διαχρονικό πρόβλημα με υψηλό ποσοστό είναι τα φορολογικά που ανέρχονται στο 10% επί του συνόλου των καταγγελιών.
– Υπάρχει πλήθος καταγγελιών σε ό,τι αφορά συνθήκες κρατήσεις αλλοδαπών σε αστυνομικά τμήματα και περιστατικά αυθαιρεσίας αστυνομικών και λιμενικών σε υποθέσεις επαναπροώθησης
– Αυτή τη στιγμή είναι πάνω από 50 οι καταγγελίες για επαναπροωθήσεις από Έβρο και Αιγαίο, ενώ συνολικά οι καταγγελίες φερόμενων θυμάτων ξεπερνούν τις 10.000, και είναι και από υπαλλήλους που συνεργάζονταν με την FRONTEX.
«Η εκτίμηση μας είναι ότι η ΕΛΑΣ και το Λιμενικό Σώμα πρέπει με σοβαρότητα να ερευνήσουν τις καταγγελίες, να δοθούν πρόσθετα εργαλεία στις αρμόδιες αρχές για την εξωτερική έρευνα ώστε να διερευνηθεί αν γίνεται σωστά ο έλεγχος», σημείωσε.
Ο κ. Ποττάκης απάντησε αρνητικά στην ερώτηση του βουλευτή του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ Χάρη Καστανίδη, αν έχει γίνει καταγγελία για την υπόθεση παράνομης παρακολούθησης του δημοσιογράφου Θανάση Κουκάκη, τονίζοντας ότι είναι αρμοδιότητα άλλης ανεξάρτητης αρχής.
«Είναι μείζον θέμα η υπόθεση παράνομης παρακολούθησης του δημοσιογράφου Θανάση Κουκάκη, που επί δύο χρόνια είχε παγιδευτεί το κινητό του τηλέφωνο με λογισμικό τελευταίας τεχνολογίας. Η παράνομη ακρόαση χρησιμοποιήθηκε, όπως φαίνεται, και για άλλους πολίτες και δημοσιογράφους. Αυτή η υπόθεση αφορά προσβολή σημαντικότατων ατομικών ελευθεριών και άπτεται του πυρήνα των συνταγματικών δικαιωμάτων των πολιτών», σημείωσε ο κ. Καστανίδης.
«Δεν έχει έρθει καταγγελία στον Συνήγορο του Πολίτη για την υπόθεση παρακολούθησης του δημοσιογράφου κ. Κουκάκη μέσω του λογισμικού Πήγασος, το οποίο όπως φαίνεται έχει να κάνει και με παρακολουθήσεις ακόμα και πρωθυπουργών άλλων χωρών. Όμως, ακόμα και να γινόταν καταγγελία δεν θα μπορούσε από τον Συνήγορο του Πολίτη να γίνει σε βάθος διερεύνησή της καθώς εμπίπτει στις αρμοδιότητες άλλης ανεξάρτητης Αρχής ενώ η ΕΥΠ είναι στο πεδίο εξαίρεσης», ανέφερε ο κ. Ποττάκης.
Τέλος, ο κ. Ποττάκης εξέφρασε την ανάγκη αναμόρφωσης του θεσμικού πλαισίου του Συνηγόρου του Πολίτη, ώστε, όπως είπε, να εναρμονιστεί με τις αρχές της “Βενετίας”, και τις βέλτιστες ευρωπαϊκές πρακτικές, για την διασφάλιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου
Κλείνοντας, έκανε γνωστό ότι «από 1η Ιουνίου θα τεθεί σε λειτουργία η νέα εκσυγχρονισμένη ιστοσελίδα του Συνηγόρου του Πολίτη που θα επιτρέπει καλύτερη πρόσβαση και στη πληροφορία και στις υπηρεσίες της ανεξάρτητης Αρχής».