O.Π.Α. για νέο Νόμο Πλαίσιο ΑΕΙ: Ναι μεν, αλλά…

Θετικές βρίσκει πολλές από τις διατάξεις του νέου νομοσχεδίου η Σύγκλητος του ΟΠΑ

«Πολλές θετικές διατάξεις που όμως κινδυνεύουν ν’ ακυρωθούν στην πράξη λόγω του αναποτελεσματικού συστήματος διοίκησης που επιχειρεί να θεσμοθετήσει» διαπιστώνουν τα μέλη της Συγκλήτου του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών  στο νέο νομοσχέδιο για την ανώτατη εκπαίδευση που προτείνει το υπουργείο Παιδείας. Να αποσυρθούν όλες οι διατάξεις που αφορούν το νέο σύστημα διοίκησης των ΑΕΙ που προτείνει το υπουργείο Παιδείας ζητάει με απόφαση της και η Σύγκλητος του Ελληνικού Μεσογειακού πανεπιστημίου της Κρήτης.

Όπως αναφέρεται στην απόφαση του ΟΠΑ επί του νέου νομοσχεδίου,  σχετικά με την οργάνωση και Λειτουργία Προγραμμάτων Πρώτου Κύκλου Σπουδών  «το νομοσχέδιο περιέχει ρυθμίσεις που είναι θετικές, αφού προσφέρουν εναλλακτικές και ευέλικτες μορφές οργάνωσης των σπουδών, ενισχύοντας τη διεπιστημονικότητα και την κινητικότητα των φοιτητών-τριών. Τέτοιες είναι, ενδεικτικά: oι διατάξεις για κοινά (joint degree) και διπλά προγράμματα σπουδών και η δυνατότητα οργάνωσης προγραμμάτων εσωτερικής κινητικότητας προπτυχιακών φοιτητών-τριών»

«Θετικές, επίσης, κρίνονται και οι διατάξεις που αφορούν τα προπτυχιακά προγράμματα σπουδών καθότι μειώνουν τον γραφειοκρατικό και διαχειριστικό φόρτο (π.χ. εγκρίσεις υπουργείου Παιδείας περί ίδρυσης και τροποποίησής τους). Επιπλέον, με τις διατάξεις αυτές διευρύνονται οι κατηγορίες διδασκόντων, ενώ η δυνητική χρήση (και δίχως ποσοστώσεις) μεθόδων σύγχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης συνδράμει την επιδιωκόμενη διεθνοποίηση των προγραμμάτων (με τη συμμετοχή διακεκριμένων καθηγητών από ΑΕΙ της αλλοδαπής, αλλά και την προσέλκυση φοιτητών-τριών από το εξωτερικό). Επίσης, η θεσμοθέτηση των βιομηχανικών διδακτορικών ενισχύει την σύνδεση της εκπαίδευσης και της έρευνας με τους φορείς επιχειρηματικότητας, με αμοιβαία οφέλη».

«Βελτιωτικές θεωρούνται οι ρυθμίσεις που αφορούν τον Ειδικό Λογαριασμό Κονδυλίων Έρευνας (ΕΛΚΕ), καθώς μειώνουν  περιορισμούς που υπήρχαν κυρίως σε διαδικασίες δημοσίων συμβάσεων και διαχείρισης των προγραμμάτων μεταπτυχιακών σπουδών» αναφέρουν οι εκπρόσωποι του Ιδρύματος. «Οι ρυθμίσεις αυτές θα ήταν μεταρρυθμιστικές αν αντιμετώπιζαν με οριστικό τρόπο θέματα γραφειοκρατίας που απορρέουν από το γεγονός ότι ο ΕΛΚΕ εξακολουθεί να αποτελεί Φορέα Γενικής Κυβέρνησης. Σημαντικές βελτιώσεις θα συνιστούσαν η άρση ορισμένων περιορισμών ή ασαφειών, όπως η κατανομή των αρμοδιοτήτων των οργάνων διοίκησης, η αποσαφήνιση του ρόλου του εκτελεστικού διευθυντή, η αύξηση του χρονικού ορίου της διάρκειας των συμβάσεων του προσωπικού, και ο ορισμός ρεαλιστικού στόχου για το επιδιωκόμενο προϋπολογιστικά δημοσιονομικό αποτέλεσμα του ΕΛΚΕ» τονίζουν.

Τα νέα Συμβούλια διοίκησης

Για το προτεινόμενο σύστημα διοίκησης των ΑΕΙ (Συμβούλια Διοίκησης από 6 εσωτερικά εκλεγμένα μέλη, 5 εξωτερικά και τον πρύτανη επιλεγμένο εκ των έξι πρώτων) η Σύγκλητος του ΟΠΑ εκφράζει την αντίθεση της. «Αναφορικά με το Συμβούλιο Διοίκησης, εντοπίζονται προβλήματα στο επίπεδο της συγκρότησής του, καθώς και σε εκείνο των αρμοδιοτήτων του, εγείροντας εν τέλει  ερωτήματα ως προς την αποτελεσματικότητά του» τονίζει.

«Ως προς τη συγκρότησή του, η Σύγκλητος επισημαίνει ότι δεν διασφαλίζεται η αντιπροσωπευτικότητα της εκλογικής διαδικασίας ανάδειξης Πρύτανη και, επιπλέον, ελλοχεύει ο κίνδυνος επιλογής των εξωτερικών μελών του Συμβουλίου Διοίκησης με κριτήρια ενδεχομένως ασύμβατα με το πνεύμα του νομοσχεδίου. Ως προς τις αρμοδιότητές του, η Σύγκλητος θεωρεί ότι το Συμβούλιο Διοίκησης πρέπει να έχει στρατηγικό ρόλο, όπως υπαγορεύεται από ανάλογες διεθνώς παραδεκτές καλές πρακτικές, και εκφράζει σοβαρές επιφυλάξεις για την προτεινόμενη εμπλοκή του σε ζητήματα που άπτονται της καθημερινής διοίκησης των ΑΕΙ».

Με βάση τα προαναφερθέντα, η Σύγκλητος διατυπώνει τις έντονες επιφυλάξεις της όσον αφορά την αποτελεσματικότητα της λειτουργίας του προτεινόμενου συστήματος διοίκησης.

Αναφορικά με τις εκλογικές διαδικασίες, πρέπει να διασφαλίζεται η αντιπροσωπευτικότητα και να αποτυπώνεται η βούληση του εκλογικού σώματος, μέσω της απευθείας εκλογής πρύτανη (και του πρυτανικού σχήματος). Να σημειωθεί ότι με το υπό διαβούλευση νομοσχέδιο υποβαθμίζεται ο σημαντικός θεσμικός ρόλος της Συγκλήτου και των Αντιπρυτάνεων, ενώ οι Κοσμήτορες ορίζονται από το Συμβούλιο Διοίκησης, αντί να εκλέγονται από τις Σχολές.