Πρόβλημα έχει προκύψει με τις μετακινήσεις μαθητών ΑμΕΑ που φοιτούν σε ειδικό σχολείο στη Νέα Μάκρη, σύμφωνα με καταγγελία που κάνουν γονείς ενός παιδιού που βρίσκονται σε απόγνωση.
Συγκεκριμένα, όπως αναφέρουν, ο γιος του ανήκει στα νευροτυπικά παιδιά και πρέπει να πάει σε ειδικό σχολείο.
Ως κάτοικοι Αγίου Στεφάνου είχαν δύο επιλογές:
Είτε το παιδί μπορούσε να φοιτήσει στο Ειδικό Δημοτικό Σχολείο Ωρωπού είτε στο 1ο Ειδικό Δημοτικό Σχολείο Νέας Μάκρης «Παμμακάριστος». Προτίμησαν το δεύτερο, καθώς απέχει λιγότερο από το σπίτι μας, αλλά και πάλι δεν είναι κοντά, βρίσκεται στα 24 χλμ. από το σπίτι τους.
Στις περιπτώσεις που οι έχοντες την επιμέλεια του παιδιού δεν μπορούν να αναλάβουν τη μεταφορά του παιδιού από και προς τη σχολική μονάδα, προβλέπεται η ύπαρξη μεταφορικού μέσου που θα μεταφέρει το παιδί προς και από τη σχολική μονάδα όπου φοιτά.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση έχουν συμβεί τα εξής:
Στο πλαίσιο της Διακήρυξης υπ’ αριθ. 6/2019 του Τμήματος Ανοικτών Διαδικασιών Προμηθειών του Π.Ε. Κεντρικού Τομέα Αθηνών της Διεύθυνσης Οικονομικών της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών της Περιφέρειας Αττικής (https://www.patt.gov.gr/wp content/uploads/2019/04/190417_met_math.pdf) υπήρχε πάροχος υπηρεσιών μεταφοράς ο οποίος ήταν συνεπής στις υποχρεώσεις του.
Μετά το πέρας της τριετούς σύμβασης που συνήφθη βάσει της ανωτέρω Διακήρυξης εκδόθηκαν φέτος διαδοχικά τέσσερις νέες διακηρύξεις, πλην όμως οι σχετικοί διαγωνισμοί υπήρξαν άγονοι.
Το μπάχαλο
Από εκεί μετά ξεκινά ένα χάος. Σύμφωνα με το άρθρο 8 παρ. 6 του Ν. 3699/2008, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει:
«Η μεταφορά των μαθητών των ΣΜΕΑΕ γίνεται είτε με κοινά δρομολόγια των σχολικών λεωφορείων τα οποία ανήκουν στην Ενιαία Σχολική Επιτροπή του Συγκροτήματος είτε με μεταφορικά μέσα μισθωμένα από την οικεία Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση. Ειδικά για τις ΣΜΕΑΕ επιτρέπεται η αγορά ή μίσθωση σχολικών λεωφορείων εξειδικευμένων προδιαγραφών που τάσσονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Για τη μεταφορά των μαθητών των ΣΜΕΑΕ που διαθέτουν ιδιόκτητα σχολικά λεωφορεία συνιστώνται στο Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και θρησκευμάτων θέσεις οδηγών και συνοδών των μαθητών με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου ή αορίστου χρόνου, που κατανέμονται με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και θρησκευμάτων στις ΣΜΕΑΕ. Με όμοια απόφαση καθορίζονται τα καθήκοντα και οι υποχρεώσεις αυτών. Η αντιμετώπιση των δαπανών κίνησης, συντήρησης, επισκευής και ασφάλισης των αυτοκινήτων που έχουν κατανεμηθεί στις ΣΜΕΑΕ που διαθέτουν ιδιόκτητα σχολικά λεωφορεία γίνεται από τις οικείες Σχολικές Επιτροπές, οι οποίες επιχορηγούνται για το σκοπό αυτόν από πιστώσεις του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και θρησκευμάτων.».
Ενώ λοιπόν για τις Σχολικές Μονάδες Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης (ΣΜΕΑΕ) προβλέπεται η δυνατότητα αγοράς σχολικών λεωφορείων, σχολεία, όπως το 1ο Ειδικό Δημοτικό Σχολείο Νέας Μάκρης «Παμμακάριστος» και πολλά άλλα, καταφεύγουν στη μίσθωση σχολικών λεωφορείων με οδηγούς και συνοδούς με συμβάσεις ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου (ΙΔΟΧ) με αποτέλεσμα να παρατηρούνται συχνά οι εξής καταστάσεις:
α) Οι διαγωνισμοί να κηρύσσονται άγονοι. Αυτό συμβαίνει, επειδή, όπως πληροφορήθηκαν οι γονείς, οι ιδιοκτήτες λεωφορείων προτιμούν να τα διαθέτουν στην τουριστική αγορά και στα πρότυπα και πειραματικά σχολεία (μάλιστα το πρόβλημα έχει καταστεί οξύτερο μετά την πρόσφατη επέκταση του δικτύου των προτύπων και πειραματικών σχολείων) και όχι στις ΣΜΕΑΕ. Σημειωτέον ότι ο τελευταίος διαγωνισμός που κηρύχθηκε άγονος προέβλεπε τα ανώτατα προβλεπόμενα ποσά αποζημίωσης και πάλι δεν υπήρξε ενδιαφέρον.
Μεταξύ των γονέων μάλιστα κυκλοφόρησε η πληροφορία, ότι ιδιοκτήτες λεωφορείων ζήτησαν από τους γονείς «μπαξίσι», προκειμένου να αναλάβουν συγκεκριμένα δρομολόγια και να μην κηρυχθούν οι σχετικοί διαγωνισμοί άγονοι. Αυτό συνιστά στυγνό εκβιασμό. Περαιτέρω, όπως πληροφορήθηκαν οι ενδιαφερόμενοι από τη Διεύθυνση Οικονομικών της Περιφέρειας Αττικής, που έχει αναλάβει τη διαδικασία των διαγωνισμών, δεν είναι δυνατή ούτε η απευθείας ανάθεση, καθώς δεν υπάρχει ενδιαφέρον από κανέναν πάροχο σχετικών υπηρεσιών! Έτσι, αυτή τη στιγμή, δεκάδες – ίσως και εκατοντάδες – οικογένειες βρίσκονται «στον αέρα», καθώς δεν υπάρχουν σχολικά λεωφορεία και είναι άδηλο πότε αυτά θα βρεθούν.
β) Όταν πράγματι βρίσκεται κάποιος πάροχος, το προσωπικό του είναι κατά κανόνα μη εξοικειωμένο με τις ειδικές ανάγκες των μεταφερόμενων παιδιών: Παρατηρείται λοιπόν το φαινόμενο να μη μπορούν να διαχειριστούν την όποια απαιτητική κατάσταση, αν και προβλέπονται δύο συνοδοί ανά λεωφορείο, να ακινητοποιείται πολύ συχνά το λεωφορείο στην άκρη του δρόμου και να καλούνται οι γονείς να σταματήσουν ό,τι κάνουν εκείνη τη στιγμή και να μεταβούν σε όποιο τυχαίο σημείο επιλέξει να σταματήσει ο οδηγός, πολλές φορές κυριολεκτικά «στη μέση του πουθενά», ώστε να παραλάβουν τα παιδιά τους!
Η κατάσταση αυτή αφορά δεκάδες – ίσως και εκατοντάδες – οικογένειες με ανήλικα μέλη-ΑμΕΑ, οι οποίες καλούνται να απέχουμε από τις εργασίες τους, προκειμένου να εκτελούν χρέη σχολικού λεωφορείου με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουν σοβαρότατα εργασιακά προβλήματα. Στην συγκεκριμένη περίπτωση, όταν προ ημερών ο πεθερός του ενός γονέα με συνεπιβάτιδα την πεθερά του (αμφότεροι 80 ετών παππούδες) ξεκίνησαν να πάνε από τον Άγιο Στέφανο στη Νέα Μάκρη, για να παραλάβουν το παιδί, ενεπλάκησαν σε τροχαίο ατύχημα.
Όπως αναφέρει ο συγκεκριμένος γονιός: «Όπως προκύπτει από όλα τα παραπάνω, μάλλον το κράτος εξαγγέλλει πομπωδώς πολύ περισσότερα απ’ όσα μπορεί να πραγματοποιήσει: Ποιο το νόημα της ύπαρξης ΣΜΕΑΕ, εάν δεν υπάρχει η μέριμνα αυτές να είναι προσβάσιμες; Ποιο το νόημα ύπαρξης ολοήμερου σχολείου, εάν δεν υπάρχει μεταφορικό μέσο να γυρίσουν τα παιδιά στα σπίτια τους; Γιατί ενώ η πρωτοβάθμια εκπαίδευση είναι υποχρεωτική και η μη συμμόρφωση τον γονέων προβλέπει μέχρι και την εμπλοκή εισαγγελέα, το κράτος μοιάζει σε κάποιες τουλάχιστον περιπτώσεις να αυτοαναιρείται, κάνοντας σχεδόν ό,τι είναι δυνατόν, ώστε να μην είναι δυνατή οι φοίτηση για κάποια παιδιά, αφού οι γονείς τους και όποιος άλλος ασκεί την επιμέλειά τους δεν μπορεί να κάνει και το σχολικό λεωφορείο, εγκαταλείποντας τη δουλειά του; Γιατί το κράτος κάνει ακόμη δυσκολότερη τη ζωή οικογενειών οι οποίες ήδη αντιμετωπίζουν την τεράστια πρόκληση της ανατροφής παιδιών-ΑμΕΑ;
Νομίζω ότι η λύση, ώστε οι γονείς παιδιών-ΑμΕΑ να μην είμαστε όμηροι του κάθε αφερέγγυου παρόχου υπηρεσιών μεταφοράς, είναι:
Α) Να προμηθευτούν ίδια σχολικά λεωφορεία όσες ΣΜΕΑΕ αντιμετωπίζουν σχετικό πρόβλημα εξεύρεσης μεταφορέων και
Β) να προκηρυχθούν θέσεις συνοδών που να έχουν επιμορφώσεις σχετικές με την ειδική αγωγή με συμβάσεις τουλάχιστον ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου (ΙΔΑΧ).
Ως τώρα, αν και το ζήτημα είναι γνωστό στην Περιφέρεια Αττικής και έχουν γίνει «κρούσεις» ακόμη και στην Κυβέρνηση, το κράτος δεν πράττει τίποτε το ουσιαστικό, για να λυθεί το χρόνιο αυτό πρόβλημα. Είχαν κυκλοφορήσει μέχρι και δημοσιεύματα περί εμπλοκής του Στρατού στη μεταφορά των μαθητών που, όπως αποδείχθηκε εκ των υστέρων, ήταν ανεδαφικά. Εκεί όμως έχουμε φτάσει, να συζητάμε ο Στρατός να πηγαίνει τα παιδιά σχολείο;»