Ενδείξεις επανόδου της αυξητικής τάσης στη συγκέντρωση ιικού φορτίου του SARS-CoV-2 στα αστικά απόβλητα στη Θεσσαλονίκη διαφαίνονται στις τελευταίες ημερήσιες μετρήσεις για την έρευνα που διεξάγει η Ομάδα Επιδημιολογίας Λυμάτων του ΑΠΘ με την ΕΥΑΘ, σε συνεργασία με την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και στο πλαίσιο του Εθνικού Δικτύου του ΕΟΔΥ.
Μάλιστα, όπως φαίνεται στα διαγράμματα που παρουσιάζει το ΑΠΕ-ΜΠΕ,η τελευταία μέτρηση της 23ης Νοεμβρίου μετρά το ιικό φορτίο στο υψηλότερο επίπεδο του τρέχοντος πανδημικού κύματος αλλά και συνολικά από την έναρξη της πανδημίας.
Στο διάγραμμα όπου αποτυπώνεται η καμπύλη της πορείας των μετρήσεων στα λύματα και των καταγεγραμμένων κρουσμάτων αρχίζει να διαφαίνεται μία ήπια αυξητική τάση ως προς τη σχετική σταθερότητα των αμέσως προηγούμενων ημερών.
Συγκεκριμένα, στα δείγματα που λαμβάνονται καθημερινά στην είσοδο της Εγκατάστασης Επεξεργασίας Λυμάτων Θεσσαλονίκης, αναφορικά με τις εξορθολογισμένες τιμές σχετικής έκκρισης ιικού φορτίου, η μέση τιμή των δύο πιο πρόσφατων μετρήσεων, δηλαδή της Δευτέρας 22/11 και της Τρίτης 23/11 είναι:
Σταθερή (+7%) σε σχέση με τη μέση τιμή των δύο αμέσως προηγούμενων μετρήσεων του Σαββάτου 20/11 και της Κυριακής 21/11.
Αυξημένη (+24%) σε σχέση με την μέση τιμή της προηγούμενης Δευτέρας 15/11 και Τρίτης 16/11.
Τα σχετικά διαγράμματα
«Σε πολύ υψηλό επίπεδο το ιικό φορτίο»
«Το ιικό φορτίο παραμένει σε πολύ υψηλό επίπεδο και αυτό δεν το κρίνουμε από μία ημερήσια τιμή, αλλά αναλύοντας αθροιστικά τις τιμές που μετράμε καθημερινά σε μεγαλύτερο χρονικό εύρος.
Είτε αυτό που παρατηρούμε τώρα είναι η κορύφωση του τέταρτου κύματος -δηλαδή οι μετρήσεις είναι ελαφρώς αυξημένες στο πλαίσιο διακυμάνσεων μιας σταθεροποίησης γύρω από το υψηλότερο επίπεδο, είτε οι μετρήσεις του επόμενου δεκαημέρου θα επιβεβαιώσουν μια ξεκάθαρη αυξητική τάση προς ακόμη πιο υψηλό επίπεδο, το βέβαιο είναι πως υπάρχει πολύ μεγάλη διασπορά του ιού στην κοινότητα ιδίως μεταξύ των ανεμβολίαστων πολιτών, που πιέζει και θα συνεχίσει να πιέζει το σύστημα υγείας και να αποτυπώνεται στους σκληρούς δείκτες της πανδημίας στην πόλη, δηλαδή τους θανάτους και τις διασωληνώσεις», δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρύτανης του ΑΠΘ και επιστημονικά υπεύθυνος του ερευνητικού έργου, καθηγητής Νίκος Παπαϊωάννου.
Οι εκτιμήσεις των επιστημόνων
Κληθείς να σχολιάσει την πορεία της καμπύλης της πανδημίας στην πόλη που δείχνουν οι ημερήσιες μετρήσεις του ΑΠΘ στα λύματα και τα ημερήσια κρούσματα ο καθηγητής Χημείας του ΑΠΘ, Θοδωρής Καραπάντσιος εξήγησε: «Τις τελευταίες ημέρες βλέπουμε στα λύματα ενδείξεις ότι η άνοδος του ιικού φορτίου δεν σταμάτησε, όπως είχαμε ελπίσει από την προηγούμενη περίοδο σχετικής σταθερότητας, αλλά συνεχίζεται η αύξηση ευτυχώς με ήπιο ρυθμό.
Η αύξηση στα λύματα φαίνεται ότι δεν ταιριάζει με τη σχετική σταθερότητα που παρουσιάζουν τα κρούσματα αλλά στα λύματα αποτυπώνεται η αθροιστική έκκριση ιικού φορτίου από ασθενείς για όλες τις ημέρες που νοσούν. Παρόμοια απόκλιση μεταξύ λυμάτων και κρουσμάτων είχαμε παρατηρήσει και τον Νοέμβριο του 2020, όπου εκ των υστέρων φάνηκε ότι τότε είχε κορεστεί το σύστημα ιατρικής επιτήρησης και έτσι δεν μπορούσαν να ανιχνευτούν παραπάνω κρούσματα, ενώ το φορτίο στα λύματα είχε σταθερά αυξητικές τάσεις».
«Έχουμε παρατηρήσει κατ’ επανάληψη συσχετισμό μεταξύ εξάρσεων στις τιμές του φορτίου στα λύματα με μαζικές συναθροίσεις και αυξημένη κινητικότητα στην πόλη. Ο κυλιόμενος μέσος όρος δύο ημερών καταδεικνύει με λεπτομέρεια τη διακύμανση του ιικού φορτίου σε μικρά χρονικά διαστήματα, όμως χρειαζόμαστε μετρήσεις από μεγαλύτερο χρονικό διάστημα για να μπορούμε να πούμε αξιόπιστα αν με τις σημερινές ενδείξεις ήπιας αύξησης θα ακολουθήσει έξαρση ή αποκλιμάκωση», διευκρίνισε ο αναπληρωτής καθηγητής Μοριακής Μικροβιολογίας του Τμήματος Κτηνιατρικής ΑΠΘ, Χρυσόστομος Δόβας.
Η μεθοδολογία αποτίμησης του κορωνοϊού στα αστικά απόβλητα, που ανέπτυξε η ομάδα του ΑΠΘ, εξορθολογίζει τις μετρήσεις συγκέντρωσης του γονιδιώματος του ιού με βάση 24 περιβαλλοντικούς παράγοντες, που δύνανται να αλλοιώσουν τα αποτελέσματα των μετρήσεων.