Μεγαλύτερη ζήτηση των νωπών οπωροκηπευτικών προϊόντων της χώρας μας καταγράφεται στις διεθνείς αγορές την περίοδο της υγειονομικής κρίσης και παρά τις δυσχέρειες που αυτή προκάλεσε σε θέματα κυρίως μεταφοράς, η εξαγωγική επίδοση της Ελλάδα στο 8μηνο Οκτωβρίου 2019- Απριλίου 2020 παρουσίασε σημαντική άνοδο σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο.
Αυτό προκύπτει από τα στοιχεία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, τα οποία επεξεργάστηκε το Ινστιτούτου Εξαγωγικών Ερευνών και Σπουδών (ΙΕΕΣ) του Συνδέσμου Εξαγωγέων Βόρειας Ελλάδας (ΣΕΒΕ).
Ειδικότερα, οι εξαγωγές πορτοκαλιών στο διάστημα Οκτωβρίου 2019-Απριλίου 2020 ανήλθαν σε 292.420 τόνους, έναντι 275.056 τόνων της αντίστοιχης περυσινής περιόδου με την αύξηση να διαμορφώνεται σε 17.364 τόνους(+ 6,3%). Το 19,8% των ελληνικών πορτοκαλιών κατευθύνθηκε στην αγορά της Ρουμανίας, περισσότερο κατά 4,5% σε σύγκριση με πέρυσι.
Οι εξαγωγές ακτινιδίων εμφανίζουν τη μεγαλύτερη ενίσχυση στο διάστημα Σεπτέμβριος 2019-Απρίλιος 2020, καθώς αυξήθηκαν κατά 36.726 τόνους, δηλαδή 28,2% με αποτέλεσμα να διαμορφωθούν στους 167.041 τόνους την τρέχουσα περίοδο, με τις Ισπανία και Ιταλία να αποτελούν τους σημαντικότερους προορισμούς σε ποσοστό 16,7% και 15,2% αντίστοιχα.
Κατά 14,5%, δηλαδή και 14.583 τόνους, αυξήθηκαν και οι εξαγωγές μανταρινιών το διάστημα Οκτώβριος 2019-Απρίλιος 2020 έναντι του περυσινού, με αποτέλεσμα να φτάσουν τους 116.247 τόνους.
Αυξημένες είναι και οι εξαγωγές αγγουριών κατά 2.710 τόνους, δηλαδή 8,4%, όπως και οι εξαγωγές λεμονιών κατά 1.916 τόνους, ενώ αντίθετα οι εξαγωγές γκρέιπ φρουτ μειώθηκαν κατά 81 τόνους, δηλαδή 17,1% ενώ μικρή μείωση της τάξης του 0,6% εμφάνισαν οι εξαγωγές μήλων (378 τόνοι λιγότεροι).
Με βάση τα στατιστικά αυτά στοιχεία ο ΣΕΒΕ επισημαίνει ότι “η ζήτηση για τρόφιμα υψηλών προδιαγραφών και διατροφικής αξίας, παρά τις όποιες δυσχέρειες σε θέματα κυρίως μεταφοράς και αντίστοιχης αύξησης χρόνου παράδοσης και κόστους, αλλά και την απώλεια μεριδίων του κλάδου HORECA (ξενοδοχεία, εστιατόρια, catering), ενισχύθηκε κατά τη διάρκεια της υγειονομικής κρίσης, κάνοντας τα ελληνικά οπωροκηπευτικά προϊόντα περιζήτητα στις διεθνείς αγορές, όπως αποδεικνύεται από την ενίσχυση των εξαγωγών”.
“SOS” για την έλλειψη εργατικού δυναμικού
Ωστόσο, παρά τη σαφή βελτίωση που καταγράφεται, ο κλάδος των οπωροκηπευτικών βρίσκεται σύμφωνα με το Ινστιτούοτο του ΣΕΒΕ, μπροστά σε ένα μείζον πρόβλημα, αυτό της μεγάλης έλλειψης εργατικού δυναμικού για τη συγκομιδή των προϊόντων. “Αυτό δημιουργεί τον άμεσο κίνδυνο η παραγωγή να μείνει στα δένδρα, παρά την αυξημένη ζήτηση και η μεταποιητική βιομηχανία χωρίς πρώτη ύλη, σημειώνεται στην ανακοίνωση. Το φαινόμενο αυτό απασχολεί τους Έλληνες παραγωγούς και μεταποιητές αρκετά χρόνια, “στην φετινή όμως περίοδο το πρόβλημα έχει ενταθεί, εξαιτίας του COVID-19 και των περιορισμών αναφορικά με τους κανόνες υγιεινής και την είσοδο ξένων εργατών στη χώρα”, τονίζεται.
Με την από 1/5/2020 ΠΝΠ περί “περαιτέρω μέτρων για την αντιμετώπιση των συνεχιζόμενων συνεπειών της πανδημίας του κοροναϊού COVID-19 και την επάνοδο στην κοινωνική και οικονομική κανονικότητα”, άρθρο 44, το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, μετά από αιτήματα φορέων του αγροτικού κλάδου, δίνει διέξοδο στο σοβαρό πρόβλημα της μετάκλησης πολιτών τρίτης χώρας που απαλλάσσονται από την υποχρέωση θεώρησης εισόδου για απασχόληση σε αγροτικές εργασίες, προβλέποντας μία ευχερή και πολύ σύντομη, κατά παρέκκλιση της κείμενης νομοθεσίας, διαδικασία προκειμένου οι εργοδότες να τους μετακαλέσουν μέχρι 30/6/2020 για απασχόληση στην εποχιακή αγροτική οικονομία.
Η προαναφερόμενη διαδικασία είναι στο τελικό της στάδιο, αφού πλέον αναμένονται οι οδηγίες για τα υγειονομικά πρωτόκολλα που θα ακολουθούνται, όπως επίσης η δημοσιοποίηση κατευθυντήριων γραμμών από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας για τη διαχείριση και εξαγωγή νωπών προϊόντων.
Δύο συμπληρωματικές προτάσεις που έχουν κατατεθεί για την κάλυψη των αναγκών εργατών γης, αλλά και εργατών σε επιχειρήσεις διαλογής, τυποποίησης και μεταποίησης φρούτων είναι η υπό συγκεκριμένους όρους και προϋποθέσεις ανά κατηγορία απασχόληση δικαιούχων του ταμείου ανεργίας και αλλοδαπών που διαμένουν σε δομές φιλοξενίας ή αλλού.
Στην ανακοίνωσή του το ΙΕΕΣ του ΣΕΒΕ, επισημαίνει ότι “το δόγμα του ΣΕΒΕ “Παράγω και Εξάγω” ήταν, είναι και θα είναι επίκαιρο και αποτελεσματικό για μία χώρα που στερείται του ποσοτικού στοιχείου λόγω της έκτασής της, αλλά υπερτερεί και διαπρέπει παγκοσμίως σε ποιότητα”.