Πιστοί οι οποίοι χρόνια στήριζαν το κοινωνικό έργο της Εκκλησίας δεν κρύβουν τον προβληµατισµό τους µετά τις εξελίξεις –κυρίως στην «Κιβωτό του Κόσµου» και τον θόρυβο που έχει ξεσπάσει γύρω από τη λειτουργία των δοµών.
Στη Μητρόπολη ∆ηµητριάδος, για παράδειγµα, της οποίας οι δοµές λειτουργούν υποδειγµατικά και η συµµετοχή των εθελοντών έχει συµβάλει στην ουσιαστική στήριξη εκατοντάδων οικογενειών, σύµφωνα µε τον µητροπολίτη κ. Ιγνάτιο, υπάρχει προβληµατισµός.
Ανάλογο κλίµα επικρατεί στη Μεσσηνία και στις περισσότερες µητροπόλεις της χώρας, οι οποίες έρχονται αντιµέτωπες µε φαινόµενα ακόµα και άρνησης της προσφοράς, καθώς πολλοί συγχέουν την Εκκλησία µε προσωπικές πρωτοβουλίες έντονου κοσµικού χαρακτήρα.
«Επιπτώσεις»
«∆υστυχώς, η περιρρέουσα ατµόσφαιρα έχει επιπτώσεις στο φιλανθρωπικό έργο, το οποίο έχουν ανάγκη ειδικά τα παιδιά. Θα πρέπει να συνεχίσουµε να ευεργετούµε και να είµαστε αλληλέγγυοι στον συνάνθρωπο. Ο καθένας ξέρει πολύ καλά ποιον µπορεί να εµπιστευτεί. Η καχυποψία είναι κακός σύµβουλος και
Δεν υπάρχει προθυµία για τον Ερανο της Αγάπης, που γίνεται ενόψει των γιορτών
ήδη αντιµετωπίζουµε προβλήµατα. Για παράδειγµα, δεν υπάρχει προθυµία για τον Ερανο της Αγάπης, που γίνεται ενόψει των γιορτών. Εφέτος λόγω των τελευταίων εξελίξεων οι γυναίκες που διενεργούσαν τον έρανο είναι απρόθυµες να συµµετέχουν στην όλη προσπάθεια», αναφέρει στα «Π» ο µητροπολίτης ∆ηµητριάδος, κ. Ιγνάτιος, ο οποίος έχει αναπτύξει σειρά δοµών για παιδιά, ηλικιωµένους και απόρους. Το θέµα όµως δεν είναι η έλλειψη εµπιστοσύνης µόνο στη διαχείριση.
«Δύσπιστοι»
Οπως λέει ο µητροπολίτης Μεσσηνίας, κ. Χρυσόστοµος, πλέον ο πολίτες είναι δύσπιστοι ακόµα και σε αυτά που λέει η Εκκλησία: «Η δυσπιστία δηµιουργεί προβλήµατα. Οι πιστοί δεν είναι µόνο δύσπιστοι ως προς το φιλανθρωπικό έργο της Εκκλησίας και σε αυτά που εµείς λέµε. Εχει κλονιστεί η εµπιστοσύνη, παρά το γεγονός ότι η Εκκλησία δεν έχει καµία σχέση µε πρωτοβουλίες προσωπικού χαρακτήρα. Ο Χριστός πρόσφερε σε όλους τους ανθρώπους µε ταπεινότητα και αυτό πρέπει να κάνουµε και εµείς. Να βοηθήσουµε σεβόµενοι την προσωπικότητα κάθε ατόµου και βεβαίως να αποφύγουµε τη διαφήµιση του έργου µας, γιατί κάτι τέτοιο είναι επικίνδυνο, επειδή οδηγεί σε µια εκκοσµικευµένη αντίληψη για τη φιλανθρωπία».
Είχε αρνηθεί
Ο κ. Χρυσόστοµος, σηµειωτέον, είναι από τους ιεράρχες που από την πρώτη στιγµή είχαν αντιδράσει στις πρωτοβουλίες του πατρός Αντωνίου.
Μάλιστα, είχε αρνηθεί να παρευρεθεί στα εγκαίνια της δοµής στην Καλαµάτα. Η λογική «µαζί µε τα ξερά καίγονται και τα χλωρά» ταιριάζει απόλυτα στα όσα ζουν οι υπεύθυνοι για το φιλανθρωπικό έργο των µητροπόλεων. «Είναι δεδοµένο ότι υπάρχει ένα “κούµπωµα” στους πιστούς, καθώς, έτσι όπως έχουν εξελιχτεί τα πράγµατα, κάποιοι συνδέουν τις αυτόνοµες µορφές δραστηριοτήτων µε το παραδοσιακό έργο της Εκκλησίας, το οποίο είναι διαχρονικό και δοκιµασµένο. Είναι αδικία αυτό που υφίσταται η Εκκλησία εξαιτίας κάποιων αστοχιών, τις οποίες η ίδια δεν έχει υιοθετήσει. ∆υστυχώς, µαζί µε τα ξερά καίγονται και τα χλωρά», λέει ο µητροπολίτης Λαρίσης, κ. Ιερώνυµος, ο οποίος συνέταξε και το πόρισµα κατά του ιερέως των Αγίων Ισιδώρων Λυκαβηττού, π. ∆ηµητρίου Λουπασάκη.
Αυξάνονται οι απαιτήσεις
Ενόψει των εορτών των Χριστουγέννων, όταν οι απαιτήσεις για κάλυψη των αναγκών των απόρων κάθε περιφέρειας αυξάνουν δραµατικά, πολλοί υποστηρικτές του έργου της Εκκλησίας δεν κρύβουν τον προβληµατισµό τους, όπως αναφέρει ο µητροπολίτης Αργολίδος, κ. Νεκτάριος. Το µεγάλο πρόβληµα για τον ιεράρχη είναι ότι επικρατεί σύγχυση ως προς τη διαχείριση, καθώς κάποιοι πιστοί δυσκολεύονται να διακρίνουν το έργο της Εκκλησίας από αυτό ανθρώπων που είναι µεν κοντά σε αυτήν, αλλά ενεργούν µε αυτονοµία.
Διαφορετική εικόνα
Μέσα σε αυτό το αρνητικό κλίµα, υπάρχουν και πολλές περιπτώσεις στις οποίες οι προσφορές και ο εθελοντισµός αυτές τις ηµέρες δεν έχουν επηρεαστεί από τις εξελίξεις. Αυτό συµβαίνει, για παράδειγµα, στη Μητρόπολη Αλεξανδρουπόλεως, όπου ο κόσµος συνεχίζει να στηρίζει το έργο της χωρίς επιφυλάξεις. Κάτι ανάλογο συµβαίνει και σε ναούς που έχουν αναπτύξει έντονο κοινωνικό έργο, όπως, για παράδειγµα, ο Ναός Ευαγγελιστρίας του Πειραιά, όπου όλα συνεχίζουν κανονικά. Οι περιπτώσεις αυτές µάλλον είναι οι εξαιρέσεις.
Οι εξελίξεις στην «Κιβωτό του Κόσµου» αλλά και η απόφαση των διωκτικών Αρχών και της κυβέρνησης για εκτεταµένους ελέγχους σε όλες τις ΜΚΟ-δοµές προβληµατίζουν το σύνολο των µητροπολιτών, οι οποίοι διαπιστώνουν ότι οι πιστοί αντιµετωπίζουν µε δυσπιστία κάθε φιλανθρωπική πρωτοβουλία.
Άψογη λειτουργία
Αν και επισήµως η Εκκλησία έχει διαµηνύσει προς κάθε κατεύθυνση ότι όλες οι δοµές της λειτουργούν άψογα, στις µητροπόλεις αλλά και σε ναούς που έχουν αναπτύξει κοινωνικό έργο παρατηρείται µείωση των εσόδων. Πλέον στο στόχαστρο των Αρχών είναι οι δωρεές και τα έσοδα από το παγκάρι και την αξιοποίηση της περιουσίας, αλλά και πώς αυτά διατίθενται. Από το 2010 και µετά, λόγω της οικονοµικής κρίσης, του COVID-19 και τώρα του ενεργειακού κόστους, τα έσοδα των ναών έχουν µειωθεί από 40% έως και 60%.
Εδώ και έναν χρόνο όµως τα έσοδα έχουν αυξηθεί σηµαντικά, όπως και οι δωρεές. Το κακό για την Εκκλησία είναι ότι ο θόρυβος για τις δοµές προβληµατίζει διπλά καθώς φτάνουµε στις εορτές και οι ναοί τις ηµέρες αυτές προσφέρουν στους απόρους κάθε είδους βοήθεια, η οποία προέρχεται από προσφορές των πιστών αλλά και µεγάλων εταιρειών.
Τα στοιχεία
Το πόσο σηµαντικό είναι το φιλανθρωπικό έργο της Εκκλησίας προκύπτει από τα στοιχεία της Συνοδικής Επιτροπής Κοινωνικής Προνοίας και Ευποιίας της Εκκλησίας της Ελλάδος. Σύµφωνα µε αυτά, δαπανήθηκαν συνολικά περίπου 110 εκατοµµύρια ευρώ, ενώ από το σύνολο του φιλανθρωπικού δικτύου της Εκκλησίας έχουν στηριχθεί 500.000 άτοµα. Περίπου 2.250 είναι συνολικά οι δοµές της Εκκλησίας σε όλη τη χώρα, οι δε εθελοντές ανέρχονται στους 20.000, αριθµός ο οποίος αυξάνεται όταν υπάρχουν ειδικοί λόγοι.
*Δημοσιεύτηκε στα Παραπολτικά στις 17 Δεκεμβρίου 2022.