Ο τραγικός θάνατος του εντεκάχρονου Βασίλη την ώρα που έπαιζε στο διάλλειμα του 9ου Δημοτικού Σχολείου Σερρών στο οποίο φοιτούσε, έφερε στην επιφάνεια τον τρόπο που γίνονται οι εργασίες στις σχολικές μονάδες, πολλές από τις οποίες γίνονται κατά τη διάρκεια παράδοσης των μαθημάτων, σύμφωνα με ρεπορτάζ του Ελεύθερου Τύπου.
Η κατάσταση αυτή φαίνεται ότι τους εξυπηρετούσε όλους, από Δήμους, εργολάβους, μέχρι και τις διευθύνσεις των σχολείων. Σε πολλές περιπτώσεις, οι δήμοι έκαναν τα… στραβά μάτια, αναφέρει ο Ελεύθερος Τύπος, καθώς επέτρεπαν τις εργασίες την ώρα λειτουργίας του σχολείου, αφού με τη συγκεκριμένη μέθοδο δεν ανάγκαζαν υπαλλήλους τους να τις επιτηρούν το Σαββατοκύριακο. Οι εργολάβοι προτιμούσαν να κάνουν τις καθημερινές μέρες τις εργασίες που αναλάμβαναν, καθώς έτσι μείωναν το κόστος, αφού δεν ήταν υποχρεωμένοι να καταβάλουν τα αυξημένα μεροκάματα του Σαββατοκύριακου. Από την πλευρά τους, οι διευθύνσεις των σχολείων δεν χρειαζόταν να… αγγαρέψουν εκπαιδευτικούς να βρίσκονται στο κτίριο κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου.
Σύμφωνα με μηχανικούς που έχουν αναλάβει έργα σε σχολεία, το ωράριο εκτέλεσής τους αποτελεί μέρος της σύμβασης που υπογράφεται με τον εκάστοτε δήμο. Αν οι δήμοι επιμένουν σε εργασίες το Σαββατοκύριακο, τότε το κόστος ανεβαίνει. Βέβαια, η παραπάνω συνθήκη αφορά, κυρίως, έκτακτες εργασίες, καθώς οι προγραμματισμένες (όπως η αλλαγή ή επιδιόρθωση σκεπής, το βάψιμο του κτιρίου, η αλλαγή κουφωμάτων) γίνονται, κυρίως, το καλοκαίρι, όταν δηλαδή το σχολείο δεν έχει μαθητές.
Το πρωτόκολλο
«Οι εργασίες, βάσει πρωτοκόλλου, γίνονται εκτός ωραρίου λειτουργίας μαθημάτων. Ωστόσο, έχουμε δει σε πολλά σχολεία να υπάρχουν σκαλωσιές και τα μαθήματα να γίνονται κανονικά. Παραμένει θολό ποιος έχει την ευθύνη για την όλη κατάσταση. Θεωρούμε ότι το θέμα πρέπει να περάσει στο υπουργείο Παιδείας, το οποίο οφείλει να διασαφηνίσει τους όρους και να εξασφαλίσει τη -χωρίς παρατράγουδα- εκτέλεση των εργασιών στα σχολεία», είπε στον «Ε.Τ.» της Κυριακής ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συλλόγων Γονέων και Κηδεμόνων Κεντρικής Μακεδονίας, Θανάσης Κοκονάς.
Πρόσθεσε ότι τα περισσότερα σχολεία δεν διαθέτουν καν οικοδομικές άδειες, καθώς έχουν ανεγερθεί πολλές δεκαετίες πριν, ενώ η κατάστασή τους είναι τέτοια που τα μέλη της Ομοσπονδίας φτάνουν στο σημείο να λένε: «Ας έρθουν τα συνεργεία να κάνουν τις επιδιορθώσεις και ας είναι την ώρα λειτουργίας του σχολείου». «Δεν είναι συνηθισμένο να γίνονται εργασίες ενώ τα σχολεία είναι ανοιχτά. Οι περισσότερες δουλειές γίνονται το καλοκαίρι. Ωστόσο, προκύπτουν και έκτακτες καταστάσεις που πρέπει να γίνει άμεση επιδιόρθωση. Πάντως, οι εργασίες στο 9ο Δημοτικό Σχολείο Σερρών δεν ήταν μια “έκτακτη κατάσταση” αλλά προγραμματισμένες. Αρα, δεν θα έπρεπε να ήταν εκεί ο εργολάβος», υπογράμμισε, από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Περιφερειακής Ενωσης Δήμων Κεντρικής Μακεδονίας και δήμαρχος Πυλαίας-Χορτιάτη, Ιγνάτιος Καϊτεζίδης.
Ανησυχία
«Με αφορμή το τραγικό συμβάν, μήπως η Πολιτεία θα πρέπει να εξετάσει το ενδεχόμενο θέσπισης πιστοποιητικού υδραυλικών εγκαταστάσεων, άρα και της θέρμανσης, για τα σχολεία, όπως έχει ήδη κάνει για τις ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις και την πυρασφάλεια;», αναρωτήθηκε μιλώντας στον «Ε.Τ.» της Κυριακής ο μηχανολόγος μηχανικός και μελετητής δημόσιων έργων, Μάκης Καμπίτσης.
«Η τραγική απώλεια του Βασίλη μάς έχει γεμίσει ανησυχία. Στέλνουμε τα παιδιά μας στο σχολείο και όχι στον… πόλεμο. Υποτίθεται ότι το σχολείο είναι ένα ασφαλές περιβάλλον. Αλλά πώς να αισθανόμαστε ασφάλεια όταν υπάρχουν σχολεία που διαθέτουν λεβητοστάσια δίπλα από αίθουσες διδασκαλίας; Ή ακόμη και χώροι που έχουν “βαπτιστεί” αίθουσες διδασκαλίας και είναι χωρίς παράθυρα και χωρίς έξοδο κινδύνου; Τι θα απογίνουν οι μαθητές των συγκεκριμένων αιθουσών σε μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης; Ποιος θα αναλάβει την ευθύνη; Ή θα αναζητούμε πάλι τους ενόχους;», αναρωτήθηκε, από την πλευρά του, ο κ. Κοκονάς.
Το χρονικό του δυστυχήματος – Η σειρά των μοιραίων λαθών
Η κοινωνία των Σερρών και ολόκληρης της Ελλάδας παραμένει μουδιασμένη από τον τραγικό θάνατο του μικρού Βασίλη, ο οποίος σκοτώθηκε όταν σημειώθηκε έκρηξη στον καυστήρα πετρελαίου, με αποτέλεσμα να εκσφενδονιστεί η πόρτα του λεβητοστασίου. Ο άτυχος μαθητής βρισκόταν σε διάλειμμα κατά τη διάρκεια του ολοήμερου σχολείου, όταν σημειώθηκε η έκρηξη, και έπαιζε με τους φίλους του στην πίσω αυλή.
Φέρεται να επιβεβαιώνεται το σενάριο, σύμφωνα με το οποίο, αν και το σχολείο αξιοποιούσε πλέον τη γεωθερμία, δεν είχε αποσυνδεθεί ο καυστήρας πετρελαίου.
Από άγνωστο λόγο (μάλλον από θερμοστάτη) τέθηκε σε λειτουργία, αλλά με το κύκλωμα του νερού να είναι κλειστό, η υψηλή θερμοκρασία οδήγησε στην έκρηξη. Μέρα με τη μέρα, προστίθενται περισσότερα ερωτήματα σχετικά με την τραγωδία. Ακόμη δεν έχει διασαφηνιστεί αν το σχολείο και ειδικά το λεβητοστάσιο διέθετε πιστοποιητικό πυρασφάλειας. Αν έχει, τότε στο «κάδρο» των ευθυνών, ενδεχομένως, να μπει και η Πυροσβεστική Υπηρεσία.
Θα είχε αποφευχθεί αν…
Πάντως, ειδικοί θεωρούν πως ίσως η τραγωδία να είχε αποφευχθεί αν είχε κατασκευαστεί γερός τοίχος στο λεβητοστάσιο και αν η μοιραία πόρτα βρισκόταν από την άλλη πλευρά της κατασκευής, ώστε σε μια δύσκολη κατάσταση (όπως αυτή που έγινε τη Δευτέρα) το ωστικό κύμα να μη στρεφόταν προς το προαύλιο αλλά προς τα κάγκελα του σχολείου που βρίσκονται στην αντίθετη κατεύθυνση.
Επιπλέον, ξεκαθαρίζουν ότι σύμφωνα με την Πολεοδομία απαγορεύεται η λειτουργία λεβητοστασίου σε χώρους όπου έρχονται σε άμεση επαφή άνθρωποι. Και στη συγκεκριμένη περίπτωση, το λεβητοστάσιο του 9ου Δημοτικού Σχολείου Σερρών βρισκόταν στην πίσω αυλή όπου αποδεδειγμένα παίζουν παιδιά. Τέλος, επισημαίνουν ότι κατά τη διάρκεια των εργασιών της περασμένης Δευτέρας θα έπρεπε οριοθετηθεί το εργοτάξιο και να μην επιτρεπόταν η παρουσία ανθρώπων.
Η έρευνα, πάντως, συνεχίζεται. Εχουν ήδη συλληφθεί -και αφεθεί ελεύθεροι- ο 52χρονος εργολάβος που ανέλαβε τη μετατροπή του καυστήρα θέρμανσης σε αντλία θερμότητας γεωθερμίας στο συγκεκριμένο σχολείο και ένας 43χρονος ηλεκτρολόγος. Με δεδομένο ότι είναι σε εξέλιξη η πραγματογνωμοσύνη στο πλαίσιο προκαταρκτικής έρευνας, η Εισαγγελία Πρωτοδικών Σερρών θα αποφανθεί για τις ποινικές τους ευθύνες, ενώ δεν αποκλείεται στον φάκελο της δικογραφίας να προστεθούν και άλλα πρόσωπα, ανάλογα με τα αποτελέσματα της έρευνας.
Δήμοι: Πολλές αρμοδιότητες αλλά χωρίς πόρους και δυναμικό
Κατά γενική ομολογία, οι δήμοι σε όλη τη χώρα είχαν… ξεχειλώσει τους όρους που έθεταν σε ό,τι αφορά το ωράριο εργασιών στα σχολεία. Ο «Καλλικράτης» τούς όρισε υπεύθυνους για τη λειτουργία τους, χωρίς όμως να τους εξασφαλίσει τους απαραίτητους πόρους και, κυρίως, το ανθρώπινο δυναμικό. Ετσι, υπάρχουν δήμοι, οι οποίοι καλούνται να φροντίζουν και να συντηρούν έως και 115 ακίνητα (συμπεριλαμβανομένων των σχολείων) με μόλις… επτά μόνιμους υπαλλήλους. «ΚΕΔΕ και δήμοι κάνουμε καθημερινά ό,τι περνά από το χέρι μας για την αναβάθμιση των σχολικών μας υποδομών σε όλα τα επίπεδα, προκειμένου να διασφαλίσουμε τις καλύτερες δυνατές συνθήκες εκπαίδευσης για τα παιδιά μας. Η λειτουργία σύγχρονων και ασφαλών σχολείων αποτελεί προτεραιότητά μας», σχολίασε, από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Κεντρικής Ενωσης Δήμων και δήμαρχος Τρικκαίων, Δημήτρης Παπαστεργίου.